Kiedy tracisz prawo do darmowego leczenia w ramach NFZ?

Prawo do korzystania z darmowych świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych jest ściśle powiązane z obowiązkiem odprowadzania składek. Zgodnie z przepisami, po ustaniu obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego, prawo do świadczeń wygasa po upływie 30 dni.

Reklama

Najczęstsze powody ustania tego obowiązku to:

  • Ustanie stosunku pracy (np. rozwiązanie umowy o pracę).
  • Zakończenie prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.
  • Urlop bezpłatny - dotyczy osób zatrudnionych, które decydują się na dłuższą przerwę od obowiązków zawodowych.

Ważne

Dla osób, które planują dłuższą przerwę między zmianą pracy lub zamykają firmę, jest to kluczowa informacja. W tym okresie tracą one możliwość bezpłatnego leczenia, o ile nie ubezpieczą się dobrowolnie lub nie zostaną zgłoszone jako członek rodziny.

Wyjątki: Kiedy nie tracisz prawa do świadczeń NFZ?

Istnieją jednak szczególne sytuacje, w których prawo do darmowej opieki zdrowotnej jest przedłużone, co stanowi istotne wsparcie dla absolwentów i osób w trudnej sytuacji życiowej:

  • Absolwenci szkół ponadpodstawowych: Prawo do świadczeń utrzymuje się przez 6 miesięcy od dnia zakończenia nauki lub skreślenia z listy uczniów.
  • Absolwenci szkół wyższych i doktorskich: Prawo do świadczeń zdrowotnych przysługuje przez 4 miesiące od dnia zakończenia nauki lub skreślenia z listy studentów.
  • Osoby z zawieszonym prawem do renty socjalnej: Prawo do świadczeń opieki zdrowotnej jest utrzymane przez 90 dni od ustania ubezpieczenia zdrowotnego w NFZ (w przypadkach określonych w ustawie o rencie socjalnej).

Jak sprawdzić, czy jesteś ubezpieczony?

Aby upewnić się, czy przysługuje Ci prawo do bezpłatnego leczenia, możesz skorzystać z systemu eWUŚ (Elektroniczna Weryfikacja Uprawnień Świadczeniobiorców). System ten, na podstawie danych z ZUS czy KRUS, pozwala na szybką weryfikację uprawnień pacjenta. Jest to narzędzie, z którego na co dzień korzystają również lekarze oraz personel medyczny w placówkach zdrowotnych. Warto przed wizytą w przychodni sprawdzić swój status.

Jeśli straciłeś prawo do obowiązkowego ubezpieczenia, aby nadal korzystać z darmowych świadczeń, konieczne jest zawarcie dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego w NFZ.

  • Zawarcie umowy w NFZ: Udaj się do wybranego wojewódzkiego oddziału NFZ. Będziesz musiał: wypełnić wniosek o objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym. Podpisać dwa egzemplarze umowy. Pamiętaj o zabraniu: dokumentu tożsamości. Dokumentu potwierdzającego ostatni okres ubezpieczenia (np. zaświadczenie o opłacaniu składek, potwierdzenie wpłaty ostatniej składki z działalności gospodarczej, zaświadczenie z urzędu pracy).
  • Opłata dodatkowa za przerwę w ubezpieczeniu. Jeżeli w opłacaniu składek na ubezpieczenie zdrowotne nastąpiła przerwa dłuższa niż 3 miesiące, NFZ nałoży na Ciebie dodatkową opłatę. Jej wysokość jest proporcjonalna do długości okresu bez ubezpieczenia.
  • Zgłoszenie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Po podpisaniu umowy z NFZ, kolejnym krokiem jest wizyta w oddziale lub inspektoracie ZUS w celu złożenia odpowiednich druków: ZUS ZZA – Zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego. ZUS ZCNA - Zgłoszenie danych o członkach rodziny (jeśli zgłaszasz bliskich).

Podstawa wymiaru składki - Ile kosztuje dobrowolne ubezpieczenie?

Wysokość miesięcznej składki na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne zależy od deklarowanego dochodu, który nie może być niższy niż kwota odpowiadająca przeciętnemu miesięcznemu wynagrodzeniu w sektorze przedsiębiorstw z poprzedniego kwartału (ogłaszana przez Prezesa GUS).

Inne zasady wymiaru składki obowiązują dla:

  • Wolontariuszy: Podstawą jest kwota odpowiadająca minimalnemu wynagrodzeniu.
  • Cudzoziemców (np. studenci, doktoranci, odbywający staże) oraz osób duchownych/zakonnych: Podstawą jest kwota odpowiadająca wysokości świadczenia pielęgnacyjnego.