Kim jest psychopata?

Psychopatia to zaburzenie osobowości zaliczane do zaburzeń dyssocjalnych. Takie osoby cechuje m.in. brak empatii, manipulowanie innymi, antyspołeczność, okrucieństwo. Zwykle psychopaci kojarzeni są negatywnie, lecz należy podkreślić, że zaledwie niewielki odsetek osób z tym zaburzeniem to przestępcy. Zdecydowana większość dobrze funkcjonuje w życiu codziennym, wielu psychopatów zajmuje wysokie stanowiska kierownicze. Przyczyny powstania psychopatii nie są do końca poznane. Wskazuje się wpływ czynników genetycznych oraz środowiskowych, takich jak doświadczenie przemocy w dzieciństwie, chłód emocjonalny w rodzinie czy brak poczucia bezpieczeństwa.

Psychopata - cechy i zachowania

Reklama

Osoby z psychopatycznym zaburzeniem osobowości wykazują następujące zachowania:

  • brak empatii - brak zainteresowania uczuciami innych osób;
  • ignorowanie nom społecznych i prawnych;
  • notoryczne kłamstwa;
  • manipulowanie innymi;
  • okrucieństwo np. wobec zwierząt;
  • impulsywność - skłonność do poszukiwania nowych bodźców;
  • powierzchowny urok osobisty;
  • niska tolerancja na frustrację, brak cierpliwości i szybkie wpadanie w złość;
  • trudności w utrzymaniu związków;
  • niska wrażliwość na krytykę;
  • brak poczucia winy.

Powyższe zachowania nie mogą stanowić podstawy do wystawienia diagnozy. Tej może dokonać wyłącznie lekarz.

Jak poznać psychopatę? Wyniki badań naukowych

Stephanie Goodhew i Mark Edwards z Australijskiego Uniwersytetu Narodowego w Canberze zbadali trzy cechy, które przypisuje się psychopatom: antyspołeczność, egocentryzm i bezduszność. 118 ochotników z Wielkiej Brytanii w wieku od 18 do 40 lat poproszono o odpowiedzi na 26 pytań ze Skali Psychopatii Levenson Self-Report Psychopathy Scale (E-LSRP).

Następnie badanych poproszono o wielokrotnie patrzenie na konkretny obraz, który składał się z jednej dużej litery i kilku mniejszych liter (tzw. figura Navona). Naukowcy zauważyli, że osoby o osobowości antyspołecznej skupiały się głównie na dużej literze, co oznacza, że mają tzw. szerokie skupienie uwagi.

W drugim badaniu poproszono te same osoby otrzymały obraz, który był zniekształcony, a więc musiały skupić uwagę i zmienić optykę z szerokiej na wąską. Osoby o cechach osobowości antyspołecznej szybciej niż pozostałe potrafiły przestawić ostrość. Wnioski z badania mówią, że osoby o cechach psychopatycznych, mają tendencję do odwracania uwagi od szczegółów i przyglądania się sprawom z szerokiej perspektywy. W uproszczeniu oznacza to, że takie osoby sprawnie odfiltrowują detale, które - z ich punktu widzenia - nie są istotne w realizacji ich strategii.