Nowa choroba XXI wieku - SAMOTNOŚĆ. Objawy, które powinny zaniepokoić

Samotność nie jest klasyfikowana jako choroba w tradycyjnym medycznym rozumieniu tego słowa. Jednakże rosnąca liczba badań naukowych wskazuje na to, że chroniczna samotność może mieć poważne konsekwencje dla zdrowia psychicznego i fizycznego, co sprawia, że jest ona traktowana jako poważny problem zdrowotny i społeczny.

Jak wynika z badań, długotrwałe uczucie samotności może zwiększać ryzyko wielu schorzeń, w tym depresji, zaburzeń lękowych, chorób sercowo-naczyniowych. Do tego negatywnie wpływa na funkcjonowanie układu odpornościowego, może zwiększać stan zapalny w organizmie oraz wpływać na jakość snu i nawyki żywieniowe. Ponadto badanie opublikowane w „The Lancet" w 2016 roku sugeruje, że samotność i izolacja społeczna mogą być równie szkodliwe dla zdrowia jak palenie 15 papierosów dziennie.

Samotność jest często określana jako choroba cywilizacyjna XXI wieku, ponieważ po przejściu pandemii COVID-19 i w dobie cyfryzacji oraz zmian społecznych wiele osób doświadcza izolacji i braku głębokich, znaczących relacji. Współczesny styl życia, który promuje indywidualizm, pracę zdalną i częste korzystanie z mediów społecznościowych (zamiast kontaktów „na żywo”), może przyczyniać się do poczucia odosobnienia, nawet wśród osób otoczonych przez innych. Media społecznościowe niekiedy wpływają także na niską samoocenę ich użytkowników, co przyczynia się do separowania się od innych. Izolowanie się w ich przypadku ma zapewnić bezpieczeństwo i uchronić przed zranieniem.

Można być samotnym, nie będąc samemu

Samotność to stan, na który wpływ ma nie ilość relacji międzyludzkich, lecz ich jakość. Chodzi o to, czy są zaspokajane nasze potrzeby społeczne. Samotność jest więc subiektywnym, emocjonalnym stanem odczuwania izolacji społecznej, odcięcia lub opuszczenia przez innych.

Objawy samotności, które mogą zaniepokoić:

• Poczucie izolacji. Osoby samotne często czują się odizolowane, nawet jeśli są wokół nich ludzie. Mogą mieć wrażenie, że nikt ich nie rozumie lub że nie mają z kim dzielić swoich myśli i uczuć.
• Obniżony nastrój i depresja. Samotność może prowadzić do smutku, apatii i w skrajnych przypadkach do depresji. Osoba może mieć trudności z odczuwaniem radości z aktywności, które wcześniej sprawiały jej przyjemność.
• Zmiany w zachowaniu. Wycofanie społeczne, unikanie kontaktów z innymi ludźmi, brak motywacji do podejmowania aktywności towarzyskich lub rezygnacja z wcześniejszych zainteresowań.
• Problemy ze snem. Samotność może wpływać na jakość snu, powodując bezsenność lub nadmierną senność. Osoby samotne mogą mieć trudności z zasypianiem lub budzić się w nocy, np. z lękiem.
• Zmiany apetytu. Zarówno nadmierne jedzenie, jak i brak apetytu mogą być reakcją na uczucie samotności.
• Uczucie niepokoju i stresu. Osoba doświadczająca samotności może czuć się zagubiona i niepewna swojej przyszłości.
• Negatywne myślenie. Osoby samotne mogą mieć negatywny obraz siebie i swojego życia, często koncentrując się na tym, czego im brakuje, zamiast doceniać to, co mają.
• Problemy zdrowotne. Długotrwała samotność może mieć negatywny wpływ na zdrowie fizyczne, zwiększając ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, osłabiając układ odpornościowy i przyczyniając się do rozwoju przewlekłych chorób. Częste łapanie infekcji albo szybkie przechodzenie ze zwykłego przeziębienia do poważnego zapalenia, np. oskrzeli, mogą wskazywać, że zdrowie psychiczne negatywnie wpływa na kondycję całego organizmu.

Jak wynika z badań, najbardziej narażeni na samotność są ludzie młodzi, wchodzący w dorosłość, jak również osoby starsze.