Rodzi się coraz więcej wcześniaków w Polsce. "Trend rośnie"

– Mówimy o nich 'mali wojownicy', bo najmniejsze wcześniaki walczą u nas o zdrowie wiele tygodni. Średni pobyt w oddziale trwa 80 dni. To problem całych rodzin, bo rodzicielstwo wcześniaków obarczone jest wieloma troskami i dużym wysiłkiem. Wypisujemy do domu dzieci, które wciąż potrzebują wielospecjalistycznej opieki. Ta uważność ze strony rodziców jest niezbędna. To ludzie, którzy ogrom pracy wkładają w to, by ich dzieci osiągnęły w terapii jak najlepsze wyniki – podkreśliła w piątek kierownik Kliniki Neonatologii w ICZMP profesor Ewa Gulczyńska.

Jak podała, według danych z 2016 roku odsetek wcześniactwa w Polsce wynosi około 7,5 proc. wszystkich urodzeń, co oznacza, że rocznie przybywa w kraju około 23-24 tys. wcześniaków. – Ten trend rośnie, bo w ubiegłych latach odsetek wynosił już 6 proc. Paradoksalnie związane jest to z poprawiającą się opieką położniczą. Coraz więcej zagrożeń wykrywanych jest wcześniej i to skłania do trochę wcześniejszego zakończenia ciąży. Rośnie również procent ciąż wielopłodowych, które są przyczyną przedwczesnych porodów – wyjaśniła neonatolog.

W łódzkim ICZMP na prawie 4 tys. porodów rocznie do Kliniki Neonatologii trafia 1,2 tys. wcześniaków. Większość przyjmowanych w placówce porodów obarczona jest różnymi patologiami. Część małych pacjentów dzięki diagnostyce prenatalnej rozpoczyna terapię jeszcze w płodowej fazie życia. Częściej niż w innych ośrodkach lekarze mają tu do czynienia z porodami przedwczesnymi, dziećmi z nieprawidłowym rozwojem wewnątrzmacicznym i z wadami rozwojowymi. Około 30 proc. pacjentów pochodzi spoza regionu łódzkiego.

Profesor Gulczyńska podkreśliła, że do ratowania wcześniaków niezbędni są nie tylko świetnie wyszkoleni neonatolodzy i zaawansowany technologicznie sprzęt, ale też wielu specjalistów, między innymi kardiolodzy, kardiochirurdzy, okuliści, neurolodzy, rehabilitanci. W ICZMP specjalizują się w tym dwie kliniki – obok kierowanej przez profesor Ewę Gulczyńską Neonatologii także Klinika Intensywnej Terapii i Wad Wrodzonych Noworodków i Niemowląt profesor Iwony Maroszyńskiej.

Ta druga była pierwszym ośrodkiem w Polsce, który wprowadził hipotermię leczniczą dla najmłodszych pacjentów. Dzieci, u których doszło do okołoporodowego niedotlenienia mózgu, schładza się do 34 stopni Celsjusza, dzięki czemu znacząco zmniejsza się następstwa neurologiczne niedotlenienia. Warunkiem skuteczności tej metody jest szybka decyzja o jej rozpoczęciu – maksymalnie do szóstej godziny życia.

– W Polsce intensywną terapię staramy się zapewniać noworodkom od 24. tygodnia ciąży, czyli 16 tygodni przed planowanym zakończeniem porodu. To bardzo długo. Są u nas dzieci o masie 500-700 gramów. Czasami próbujemy intensywnej terapii od 23. tygodnia, na co składa się wiele różnych czynników – dyskusja z rodzicami, stan dziecka, wcześniejsze czynniki ryzyka. Ryzyko ratowania tak niedojrzałych dzieci łączy się z licznymi powikłaniami wcześniactwa. A nam nie chodzi jedynie o uzyskanie przeżycia pacjenta, ale o to, by dziecko rozwijało się dobrze – staramy się unikać komplikacji ze strony płuc, narządu wzroku, mózgu. To balansowanie – czy już przekroczyliśmy tę granicę, czy jeszcze oferować intensywna terapię, mimo że wiemy, jakie to stanowi zagrożenie. Na pewno jest zawsze bardzo trudną i indywidualną decyzją – zaznaczyła prof. Gulczyńska.

Z okazji obchodzonego 17 listopada Światowego Dnia wcześniaka personel neonatologiczny ICZMP zorganizował w sobotę cykl wydarzeń w Porcie Łódź, między innymi spotkanie z byłymi pacjentami kliniki, pielęgniarkami, lekarzami, doradcą laktacyjnym i psychologiem, zajęcia edukacyjne dla dzieci, naukę resuscytacji i dziergania ośmiorniczek.

– Takie maskotki dostają u nas wszystkie wcześniaki, zwłaszcza mali pacjenci intensywnej terapii. Wcześniak chwyta wszystko, co ma w zasięgu ręki – to może być dren od drogi dożylnej czy rurka intubacyjna. Aby nie stwarzać zagrożeń, podajemy im maskotki z wieloma odnóżami do chwytania – wyjaśniła prezes Polskiego Towarzystwa Pielęgniarek i Położnych Neonatologicznych Elżbieta Kozioł z ICZMP.

Symbolem wcześniaków jest także kolor fioletowy. W sobotę wieczorem na fioletowo podświetlony ma być pomnik Matki Polki stojący przed ICZMP.