Ekspert kampanii profesor Adam Fronczak, kierownik Zakładu Zdrowia Publicznego Uniwersytetu Warszawskiego, podkreślił na spotkaniu z dziennikarzami i uczniami gimnazjów, że młodzi ludzie chcą spróbować palenia papierosów, bo to kojarzy się ze światem dorosłych.
– Kampania ma przekonać do tego, żeby nastolatki jedynie spróbowały, jeśli już muszą, ale nie zaczęły palić papierosów – podkreślił specjalista. Okres dorastania – przekonywano podczas konferencji – ma kluczowe znacznie dla kampanii antynikotynowych i uzależnienia się od nikotyny.
Jacek Furman z Fundacji Aflofarm powiedział, że w ramach kampanii "Nie spal się na starcie", którą objęło między innymi patronatem Ministerstwo Edukacji Narodowej, w każdej szkole podstawowej i gimnazjum ma być pokazywany film edukacyjny przedstawiający negatywne skutki palenia papierosów wśród nastolatków.
Film składa się z kilku części i uczestniczą w nim ambasadorzy kampanii, którzy są często idolami ludzi młodych: piosenkarka i aktorka Natalia Lesz, prezenterki 4Fun.tv i trenerki fitness Ilona i Milena Krawczyńskie, Miss Polonia 2016 Izabella Krzan, mister Polski 2016 Jan Dratwicki oraz juror You Can Dance, tancerz i choreograf Maciej "Gleba" Florek.
Według raportu Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) z 2014 roku prawie połowa nastolatków w wieku 13-15 ma już za sobą próbę palenia.
Jeszcze bardziej niepokojące są wyniki międzynarodowego projektu ESPAD 2011 (European School Survey Project on Alcohol and Drugs), którymi objęto uczniów II klas gimnazjalnych oraz II klas ponadgimnazjalnych w trzech dużych miastach Polski. Wynika z niego, że aż 57,2 proc. gimnazjalistów przynajmniej raz zapaliło papierosa, a prawie 30 proc. zrobiło to w ostatnich 30 dniach.
Sondaż specjalistów Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach (ówczesnej Akademii Świętokrzyskiej) ujawnił w 2011 roku, że co 10. dziecko województwa świętokrzyskiego sięgnęło po pierwszego papierosa przed ukończeniem 9. roku życia i tyle samo (około 10 proc.) uzależniło się od nikotyny już w wieku 12-14 lat.
Profesor Fronczak podczas spotkania przytoczył dane, z których wynika, że w naszym kraju pali papierosy 8-10 proc. chłopców oraz 6-7 proc. dziewcząt w wieku 11-15 lat. – W jednej ze szkół średnich w Lublinie do palenia papierosów przyznało się 25 proc. uczniów i aż dwa razy więcej dziewcząt – podkreślił.
Kierownik Poradni Pomocy Palącym w Centrum Onkologii w Warszawie Magdalena Cedzyńska powiedziała, że na całym świecie palenie papierosów staje się domeną ludzi biednych i słabo wykształconych. W Polsce uzależnionych od nikotyny jest zaledwie 8 proc. osób legitymujących się dyplomem uczelni oraz aż 40 proc. ludzi z wykształceniem podstawowym.
Wszyscy eksperci przekonywali, że dzieci i młodzież paląca papierosy częściej uzyskuje słabsze wyniki w nauce i gorzej wypada w testach. – Między jednym i drugim występuje związek przyczynowo-skutkowy, wskazuje na to wiele badań – podkreśliła Cedzyńska. Wdychany przez nastolatków dym tytoniowy powoduje niedotlenienie mózgu i zaburza jego rozwój.
– Zazwyczaj po pierwszym zaciągnięciu się papierosem nastolatek zaczyna kaszleć. Inne skutki, takie jak choroba niedokrwienna serca, nadciśnienie, choroby układu oddechowego i nowotwory, dają o sobie znać później – podkreślił profesor Fronczak.
Maciej "Gleba" Florek powiedział, że ma 37 lat i nadal jest aktywny jako tancerz dzięki temu, że nie pali papierosów. – Wielu moich kolegów tancerzy było uzależnionych od nikotyny i wcześniej skończyło karierę – dodał.
W Polsce ocenia się, że nadal pali prawie 9 milionów osób. – Codziennie zaczyna przygodę z nikotyną 500 Polaków – powiedział Furman.
W ramach kampanii adresowanej do dzieci i młodzieży w wieku 12-16 lat rozpisano również konkurs na kolejną, własną sekwencję filmu edukacyjnego pokazującego szkodliwość sięgania po pierwszego papierosa. Główną nagroda jest 10 tysięcy złotych. Szczegóły konkursu na stronie niespalsienastarcie.pl.