CYTOLOGIA W CIĄŻY
1. CEL BADANIA:
Wykrycie nieprawidłowych komórek szyjki macicy, które mogą świadczyć m.in. o nowotworze, stanie przednowotworowym i infekcjach. Materiał, który będzie analizowany później pod mikroskopem, powinien zostać pobrany już podczas pierwszej wizyty ginekologicznej w ciąży, o ile badanie nie było wykonywane w krótkim okresie przed zajściem w ciążę (do pół roku).
To ważne badanie wykonywane w ramach profilaktyki raka szyjki macicy.
2. PAMIĘTAJ PRZED BADANIEM:
- Dwa, trzy dni wcześniej powinnaś zrezygnować z uprawiania seksu, stosowania dezodorantów do okolic intymnych i leków dopochwowych, bo mogą zafałszować wynik.
- Dzień przed badaniem nie kąp się w wannie.
- Tuż przed wizytą u ginekologa, opróżnij pęcherz.
- Nie musisz być na czczo.
3. PRZEBIEG BADANIA:
Wymaz pobiera się podczas badania ginekologicznego. Lekarz lub położna wprowadza do pochwy wziernik, a potem specjalną szczoteczką pobiera wymaz z tarczy i kanału szyjki macicy. Cały proces może być trochę nieprzyjemny, ale trwa zaledwie kilkadziesiąt sekund. Pobrany materiał jest następnie przekazywany do laboratorium.
4. WYNIK:
- Zwykle trzeba na niego czekać około tygodnia.
- Jeszcze niedawno wynik opisywano, korzystając z 5-stopniowej skali. Obecnie wykorzystuje się system Bethesda, według którego ocenia się nie tylko komórki i ich budowę, ale także to, czy pobrana próbka była wystarczająco dobra, by można było dokonać na jej podstawie wiarygodnej oceny.
SKRÓTY, JAKIE ZNAJDZIEJSZ W WYNIKU (ZAMIAST CYFR OD I DO V)
NILM lub FI – nie stwierdzono żadnych niepokojących zmian. Według wcześniej stosowanej klasyfikacji 5-stopniowej byłaby to grupa I.
ASC - to informacja, że znaleziono „nieprawidłowe komórki nabłonkowe o nieokreślonym znaczeniu”.
ASC-US - często oznacza zakażenie HPV.
ASC-H - daje podejrzenie obecności komórek, które mogą świadczyć o stanie przednowotworowym, dlatego w tym przypadku zwykle lekarz zleca dalsze badania np. kolposkopię.
Gdybyśmy mieli zastosować wcześniejszą, 5-stopniową skalę, wynik wskazywałby na II grupę.
AGC – mówi o obecności atypowych zmian w komórkach gruczołowych (wyżej opisywane zmiany dotyczyły komórek nabłonka płaskiego).
AGC – NOS – wykryto „komórki gruczołowe inaczej niesklasyfikowane”
AGC – FN – znaleziono komórki gruczołowe, które na pewno są zbudowane nieprawidłowo
W obu przypadkach (a zwłaszcza w przypadku AGC – FN) konieczne jest jak najszybsze wykonanie dalszych badań diagnostycznych
Gdybyśmy mieli zastosować wcześniejszą, 5-stopniową skalę, wynik wskazywałby na II grupę.
SIL – takie oznaczenie świadczy o obecności komórek nabłonka płaskiego, które mają zdecydowanie nieprawidłową budowę:
L-SIL – komórki nabłonka są zmienione w niewielkim stopniu;
H- SIL – zmiany w komórkach są duże.
Gdybyśmy mieli zastosować wcześniejszą, 5-stopniową skalę, wynik wskazywałby na III lub IV grupę.
CZYTAJĄC WYNIK, PAMIĘTAJ!
1. Jego opis jest dla laika bardzo trudny do zrozumienia. Dlatego z wyciąganiem wniosków poczekaj do rozmowy z lekarzem i jemu pozostaw interpretację. Nie wpadaj w panikę, jeśli znajdziesz informację o jakichś nieprawidłowościach, bo mogą nimi być stosunkowo niegroźne zmiany zapalne.
2. Czasem ocena pobranej próbki jest bardzo trudna i wtedy dość łatwo o pomyłkę. Szacuje się, że przynajmniej kilka procent wyników jest fałszywie dodatnich, czyli jest w nich informacja o „niebezpiecznych” komórkach, których tak naprawdę nie ma.
3. Cytologia jest jedynie badaniem przesiewowym, a nieprawidłowe wyniki wymagają weryfikacji za pomocą bardziej dokładnych metod (kolposkopii czy histopatologicznego badania wycinków). O ewentualnej konieczności pogłębienia diagnostyki decyduje lekarz.
5. POWIEDZ LEKARZOWI:
Po pobraniu wymazu może dojść do niewielkiego krwawienia. W takiej sytuacji należy zgłosić się od razu do lekarza.
Konsultacja: Krajowy konsultant perinatologii prof. dr hab. Mirosław Wielgoś
Informator Mamazone.pl „Badania w ciąży 2015” w całości można pobrać za darmo na www.informator.mamazone.pl