Pięć kroków do bezpieczniejszej żywności

Podstawowe zasady, których należy przestrzegać, to według rzecznika GIS Jana Bondara między innymi mycie rąk, czyszczenie powierzchni i sprzętów wykorzystywanych do przygotowywania jedzenia, oddzielanie żywości surowej od ugotowanej oraz utrzymywanie produktów i potraw w odpowiedniej temperaturze.

– Tematem przewodnim dnia jest "Bezpieczeństwo żywności, biznes każdego", a głównym przesłaniem – zwrócenie uwagi, iż bezpieczeństwo żywności to wspólna odpowiedzialność rządów, przemysłu spożywczego, producentów i konsumentów oraz, że w jego zapewnianiu każdy ma do odegrania jakąś rolę – wyjaśnił Bondar.

Sanepid akcentuje, że bezpieczeństwo żywności jest jednym z najważniejszych czynników wpływających na zdrowie i życie człowieka.

Najważniejsze zasady postępowania to tak zwane pięć kroków do bezpieczniejszej żywności: utrzymuj czystość, oddzielaj żywność ugotowaną od surowej, gotuj dokładnie, utrzymuj żywność w odpowiedniej temperaturze oraz używaj bezpiecznej wody i żywności.

Szczegółowe zalecenia to między innymi:

• myj ręce przed kontaktem z żywnością;
• myj ręce po wyjściu z toalety;
• myj i odkażaj wszystkie powierzchnie i sprzęty wykorzystywane podczas przygotowywania posiłków;
• oddzielaj surowe mięso, drób, owoce morza od innej żywności;
• do przygotowywania surowej żywności używaj oddzielnego sprzętu i przedmiotów, np. noży i desek;
• gotuj dokładnie, przede wszystkim mięso i jaja;
• odgrzewaną żywność przed spożyciem podgrzej do temperatury powyżej 70 stopni C;
• nie pozostawiaj ugotowanej żywności w temperaturze pokojowej dłużej niż dwie godziny;
• wszystkie łatwo psujące się produkty przechowuj w lodówce;
• nie jedz żywności, która utraciła datę przydatności do spożycia;
• nie rozmrażaj zamrożonej żywności w temperaturze pokojowej, zanurz produkt w ciepłej wodzie lub użyj urządzeń grzejnych;
• chroń kuchnię i żywność przed owadami i zwierzętami.

Rzecznik GIS przypomina, że organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej prowadzą urzędowe kontrole żywności, które mają na celu weryfikację, czy przedsiębiorca postępuje zgodnie z przepisami, jak również działania informacyjne i edukacyjne w zakresie informowania konsumentów o zagrożeniach dotyczących żywności. W razie stwierdzenia lub podejrzenia zagrożenia zdrowia ludzi podejmowane są niezwłocznie działania w celu wyeliminowania zagrożenia przez zabezpieczenie kwestionowanego produktu i/lub wycofanie go z obrotu.

W 2018 r. organy PIS – jak podał Bondar – nadzorowały 493 390 zakładów produkcji i obrotu żywności, żywienia oraz materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością. Istotnym narzędziem urzędowej kontroli żywności jest plan pobierania próbek do badania żywności, który jest co roku dostosowywany i modyfikowany na podstawie oceny ryzyka. Rocznie na podstawie planu badanych jest około 80 tys. próbek.

Ważnym elementem strategii bezpieczeństwa żywności jest również – jak wskazał rzecznik GIS – System Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznej Żywności i Paszach (RASFF). Na podstawie informacji uzyskanych z systemu RASFF możliwe jest wczesne zapobieganie zagrożeniom, szybkie wyeliminowanie z obszaru Unii Europejskiej produktów niebezpiecznych dla zdrowia.

W 2018 r. zostało zgłoszonych 131 powiadomień o występujących zagrożeniach w produktach do RASFF przez Polskę (ok. 40 proc. wszystkich zgłoszeń), głównie z uwagi na obecność salmonelli, ochratoksyny A, alfatoksyny czy pozostałości pestycydów.