U podstaw rozpoczętego w 2014 r. programu „Miasta zmieniają cukrzycę” leży poparte badaniami naukowymi przekonanie, że światową epidemię cukrzycy da się zatrzymać. Novo Nordisk ma w tej dziedzinie ogromne doświadczenie, jako światowy lider w produkcji insuliny, sprzedający swoje produkty w 170 krajach. Dane dotyczące rozwoju tej choroby są przerażające. O ile w 2000 r. cierpiało na nią 4,6 proc. światowej populacji, to w 2017 r. było to już 9,1 proc., czyli 400 mln ludzi. Prognozy są jeszcze gorsze – jeśli nie zrobi się nic, w 2045 r. na świecie będzie już 736 mln diabetyków stanowiących 11,7 proc. globalnej populacji.
Czy tak musi być? Na to pytanie eksperci z Novo Nordisk postanowili szukać odpowiedzi wspólnie z naukowcami z University College London oraz założonego przez firmę w Kopenhadze Steno Diabetes Center. W wyniku multidyscyplinarnych badań prowadzonych pod kierunkiem profesora Davida Napiera stworzono nową prognozę, nazwaną Diabetes Projecting Model. Przewiduje ona, że liczbę chorych na cukrzycę w 2045 r. da się ograniczyć do 10 proc. populacji, czyli 625 mln ludzi. To aż o 111 mln mniej, niż przewidywał wcześniejszy scenariusz. Aby to jednak nastąpiło, konieczne było stworzenie programu, do którego firma Novo Nordisk zaprosiła duże miasta z całego świata.
Dlaczego miasta? Jak tłumaczył Erik Lommerde, dwie trzecie wszystkich ludzi na świecie żyjących z cukrzycą funkcjonuje dziś w ośrodkach miejskich. Jednym ze skutków urbanizacji jest radykalna zmiana trybu życia, prowadząca do rozwoju chorób cywilizacyjnych, w tym metabolicznych, takich jak cukrzyca. Skutkiem życia w miastach jest między innymi brak ruchu i wysiłku fizycznego, a także niska jakość żywności. Efektem jest plaga otyłości, przyczyniająca się bezpośrednio do epidemii cukrzycy. „Aż 44 proc. diabetyków cierpi na nadwagę i otyłość” – alarmował Lommerde.
Jedną z podstaw programu „Cities changing diabetes” stała się więc walka z otyłością. Przekonanie, że do 2045 r. da się ograniczyć liczbę osób chorych na cukrzycę do 10 proc. populacji jest oparte na założeniu, że w tym samym czasie liczba osób otyłych zmniejszy się o 25 proc. Aby tak się stało, niezbędne jest opracowanie miejskich programów walki z cukrzycą, obejmujących zarówno edukację, jak i promocję zdrowego trybu życia, a nawet wsparcie duchowe dla diabetyków.
W ciągu pięciu lat realizacji przez Novo Nordisk programu „Cities changing diabetes” przystąpiło do niego 19 miast partnerskich z całego świata, w tym tak duże aglomeracje jak Pekin, Bejrut, Buenos Aires, Houston, Dżakarta, Johannesburg, Madryt, Meksyk, Mediolan, Rzym, Szanghaj i Vancouver. Mieszka w nich łącznie ponad 130 mln ludzi. W ramach programu, przy wsparciu ekspertów, każde z miast opracowało własną, oryginalną strategię walki z cukrzycą, biorąc pod uwagę zarówno dostępne środki, jak i specyficzne potrzeby lokalnej społeczności.
Strategie te mogą znacznie różnić się między sobą; np. władze Vancouver położyły największy nacisk na jakość żywności, Rzymu – na mapping ułatwiający mieszkańcom spędzanie czasu na wolnym powietrzu w postaci biegów i spacerów, a Houston – na zaangażowanie wspólnot religijnych do wsparcia osób chorych na cukrzycę. Jednocześnie udział w programie umożliwia każdemu z miast dzielenie się swoimi doświadczeniami z innymi uczestnikami „Cities changing diabetes”. Powstaje w ten sposób ogólnoświatowa sieć ośrodków zbierających doświadczenia w walce z cukrzycą. Umożliwia to ekspertom Novo Nordisk oraz innym autorom programu pozyskanie bezcennych danych, pozwalających na opracowywanie coraz bardziej skutecznych strategii leczniczych. Z kolei wymiana informacji i doświadczeń pomiędzy miastami umożliwia m.in. projektowanie ich przestrzeni z zastosowaniem rozwiązań sprzyjających promocji zdrowego trybu życia.
Na Impact ’19 Erik Lommerde przekazał też informację, że do programu zamierzają przystąpić miasta z trzech krajów Europy Środkowej i Południowej – Warszawa, Belgrad i Lizbona. Podkreślił przy tym, że „Cities changing diabetes” to nie produkt, a unikalna, realizowana w formie partnerstwa prywatno-publicznego akcja z zastosowaniem najnowszych technologii w celu optymalnego wykorzystania zebranych danych w modelu Mapping-Sharing-Acting. Jej celem jest poprawa zdrowia ludzi w skali całej planety.
PARTNER
Dane są paliwem dla nowej ekonomii – to jeden z wniosków z Impact ’19. Czy możliwe jest wykorzystanie danych również do powstrzymania epidemii chorób cywilizacyjnych? Na pytanie to odpowiadał w Krakowie wiceprezydent duńskiej firmy farmaceutycznej Novo Nordisk, Erik Lommerde, prezentując program „Cities changing diabetes”