Poprawa zdrowia oraz samopoczucia jako źródło motywacji

Według definicji WHO z 1946 roku zdrowie to: całkowity fizyczny, psychiczny i społeczny dobrostan człowieka, a nie tylko brak choroby lub niedomagania.
Stan zdrowia jest zależny od wielu czynników. W naukach medycznych już od dłuższego czasu przyjmuje się koncept pól zdrowotnych Lalonde'a jako swego rodzaju paradygmat. Koncepcja ta zakłada, że na stan zdrowia wpływają cztery główne czynniki:
• styl życia w 53%
• środowisko fizyczne w 21%
• czynniki genetyczne w 16%
• opieka medyczna w 10%

Łatwo zauważyć, że najważniejszym z tych czynników jest styl życia, na który z kolei składają się: zdrowe nawyki żywieniowe, aktywność fizyczna, zachowania seksualne, zdolność do radzenia sobie ze stresem oraz stosowanie używek.
Jednocześnie styl życia jest jedynym polem, na który mamy absolutnie stuprocentowy wpływ. Oczywiście w pewnym stopniu mamy także wpływ na kreowanie środowiska wokół siebie oraz na wybór serwowanej nam opieki medycznej. W zasadzie jedynym czynnikiem, którego nie możemy zmienić są czynniki genetyczne, a to oznacza, że w ogromnym stopniu sami przyczyniamy się do poprawy lub pogorszenia swojego ogólnie rozumianego dobrostanu i warto o tym pamiętać.

Motywacja wewnętrzna, czyli zmiany zaczynają się w głowie

Skuteczne próby poprawy nawyków żywieniowych czy zmiany stylu życia związane są głównie ze świadomym zaplanowanym działaniem oraz skupieniu się na konkretnym celu. Motywację wewnętrzną czyli taką, która wychodzi z naszych własnych potrzeb możemy uzyskać tylko
i wyłącznie poprzez uświadomienie sobie popełnianych przez nas błędów.














Najistotniejsze czynniki, które mają wpływ na poziom motywacji wewnętrznej to:

• własne przekonania i poglądy, które mogą pomagać ale również przeszkadzać w odniesieniu naszych celów
• odpowiedzialność w podejmowaniu decyzji
• zdolność podejmowania decyzji
• poczucie własnej wartości

W przypadku, w którym na decyzje wpływ mają motywatory zewnętrzne np. moda kreowana przez media lub otoczenie, w pewnym momencie przestaną one być atrakcyjne i zostaną porzucone w chwili słabości. Motywatory zewnętrzne mogę być pomocne w podjęciu decyzji o zmianie stylu życia, ale nigdy nie powinny być jej podstawą.

Rola dietetyka w zmianie nawyków żywieniowych u pacjentów

Odpowiednio poprowadzony wywiad żywieniowy pomoże dietetykowi w odkryciu jaki cel przyświeca pacjentowi, dzięki temu można wdrożyć w plan żywieniowy pacjenta odpowiednie działania, które pozwolą na wykształcenie u niego prawidłowych nawyków żywieniowych. Należy również pamiętać, że nie przekonamy nikogo do poprawy stylu życia tylko i wyłącznie poprzez mówienie o nim. Dobry dietetyk powinien sam stosować zasady prawidłowego żywienia po to aby budować swoją zawodową wiarygodność, dzięki czemu stanie się swego rodzaju inspiracją dla swoich pacjentów.










Moment w którym pojawią się pierwsze pozytywne efekty zmiany nawyków motywacja pacjenta przybierze na sile. Jest to czas o tyle istotny, że później może być ciężej osiągać sukcesy
w sposób tak prosty czy szybki, przez co po początkowym efekcie "wow" może nadejść frustracja. Rolą dietetyka jest przygotowanie pacjenta na taką ewentualność - kluczowym okazuje się wtedy zdolność do komunikacji z pacjentem, przekazywanie informacji w sposób zrozumiały, zdolność słuchania oraz okazywanie wsparcia.

Bibliografia
1. Wysocki M. J., Miller M. Paradygmant Lalonde'a, Światowa Organizacja Zdrowia i Nowe Zdrowie Publiczne. Przegląd Epidemiologiczny 2003; 57: 505-512.
2. Talaga-Duma M. Jaki jest klucz sukcesu przy motywowaniu do zmiany nawyków żywieniowych? [on-line]. Dietetycy.org.pl. 2015. [dostęp: 05 czerwca 2018] Dostępny w internecie:
https://dietetycy.org.pl/jaki-jest-klucz-sukcesu-przy-motywowaniu-zmiany-nawykow-zywieniowych/





Zadanie finansowane ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016-2020.