Nobel 2023 z medycyny
Nagrodę Nobla z medycyny za rok 2023 otrzymali Katalin Karikó oraz Drew Weissman. Nagrodzeni zostali za odkrycia, które pozwoliły stworzyć szczepionki mRNA przeciw koronawirusowi wywołującemu COVID-19.
"Nagroda Nobla 2023 w dziedzinie fizjologii lub medycyny została przyznana Katalin Karikó i Drew Weissmanowi za odkrycia dotyczące modyfikacji zasad nukleozydowych, które umożliwiły opracowanie skutecznych szczepionek mRNA przeciwko COVID-19” – uzasadnił nagrodę komitet noblowski.
Kariko to węgierska biochemiczka pracująca w Stanach Zjednoczonych. Do 2022 r. była wiceprezesem i szefem działu wymiany białek RNA w BioNTech. Od tamtego czasu pełni funkcję doradcy w firmie. Jest także profesorem na Uniwersytecie w Szeged na Węgrzech i adiunktem w Perelman School of Medicine na Uniwersytecie Pensylwanii.
Weissman jest biologiem molekularnym, od 1987 r. profesorem badań nad szczepionkami w Perelman School od Medicine na Uniwersytecie Pensylwanii.
– Tegoroczna Nagroda Nobla stanowi wyraz uznania dla ich odkrycia z zakresu nauk podstawowych, które zasadniczo zmieniło nasze rozumienie interakcji mRNA z układem odpornościowym i wywarło ogromny wpływ na społeczeństwo podczas ostatniej pandemii – powiedział Rickard Sandberg, członek kapituły.
Rok temu nagrodę w tej kategorii otrzymał szwedzki biolog Svante Pääbo za "odkrycia dotyczące genomów wymarłych homininów i ewolucji człowieka". Pääbo zsekwencjonował genom neandertalczyka, wymarłego krewnego współczesnego człowieka, a także odkrył nieznany wcześniej gatunek hominina - denisowianina.
Tydzień noblowski
Nagroda Nobla, jedna z najbardziej prestiżowych w świecie nauki, przyznawana jest przez Zgromadzenie Noblowskie szwedzkiego Instytutu Karolinska.
Nagroda w dziedzinie fizjologii lub medycyny rozpoczyna tydzień noblowski. W kolejnych dniach zostaną przyznane nagrody z fizyki, chemii, literatury i ekonomii, a także Pokojowa Nagroda Nobla.
Nagrody, przyznawane po raz pierwszy w 1901 r., zostały stworzone przez szwedzkiego wynalazcę dynamitu i biznesmena Alfreda Nobla. Początkowo było przyznawane w pięciu dziedzinach, latach 60. ustanowiono dodatkową nagrodę z ekonomii.
Wręczenie nagród - przez króla Szwecji - odbędzie się podczas uroczystości w Sztokholmie 10 grudnia, w rocznicę śmierci Nobla.