W maju ponad połowa badanych (58 proc., wzrost o 2 punkty w stosunku do kwietnia) uważała, że sytuacja w kraju zmierza w złym kierunku. Nieco więcej niż co czwarty był przeciwnego zdania (27 proc.), a co siódmy nie miał sprecyzowanej opinii w tej kwestii (15 proc.) - wynika z badania przekazanego w piątek PAP.
Rozwój sytuacji w kraju częściej pozytywnie oceniali starsi ankietowani (46 proc. powyżej 64 roku życia wobec 18 proc. w wieku 18–24 lata), gorzej wykształceni (36 proc. z wyksztalceniem podstawowym/gimnazjalnym i 39 proc. z zasadniczym zawodowym wobec 13 proc. z wykształceniem wyższym), mieszkający w mniejszych miejscowościach (32 proc. mieszkańców wsi wobec 18 proc. mieszkańców największych miast) oraz zadowoleni z warunków materialnych swoich gospodarstw domowych (35 proc. zadowolonych wobec 14 proc. niezadowolonych). W grupach społeczno-zawodowych zadowolenie ponadprzeciętnie często wyrażali emeryci (47 proc.), natomiast niezadowolenie – przedstawiciele kadry kierowniczej i specjaliści z wyższym wykształceniem (71 proc.) oraz pracujący na własny rachunek (70 proc.).
Oceny kierunku zmian dokonujących się w kraju zależne są w znacznej mierze od orientacji politycznej i światopoglądowej pytanych. Sytuację w kraju dobrze postrzegają osoby częściej praktykujące religijnie (63 proc. praktykujących kilka razy w tygodniu wobec 9 proc. w ogóle niepraktykujących), a uwzględniając poglądy polityczne – utożsamiające się z prawicą (54 proc. badanych o prawicowych poglądach politycznych wobec 10 proc. o poglądach lewicowych), zaś w potencjalnych elektoratach partyjnych – zwolennicy Prawa i Sprawiedliwości (74 proc.). Z kolei popierający opozycję, niezdecydowani na kogo głosować oraz bierni politycznie w większości są niezadowoleni z rozwoju sytuacji w kraju. Największe niezadowolenie deklarują wyborcy Lewicy (95 proc.) i Koalicji Obywatelskiej (92 proc.).
W stosunku do kwietnia poprawiły się prognozy dotyczące warunków materialnych gospodarstw domowych oraz poziomu życia respondentów i ich rodzin. Zmniejszył się pesymizm w przewidywaniach dotyczących poziomu życia respondentów i ich rodzin (o 3 punkty, do 18 proc.), zwiększył się odsetek nieprognozujących zmian w tym obszarze (o 5 punktów, do 52 proc.), a udział liczących na poprawę praktycznie nie zmienił się (18 proc.).
W porównaniu z kwietniem przybyło także liczących na poprawę warunków materialnych (o 4 punkty, do 20 proc.), ubyło obawiających się pogorszenia (o 5 punktów, do 15 proc.), a udział niezakładających zmian w zasadzie nie zmienił się (65 proc.).
Od poprzedniego badania poprawiły się nieco przewidywania dotyczące ogólnej sytuacji w Polsce w ciągu najbliższego roku. Zwiększył się udział prognozujących poprawę (o 3 punkty, do 22 proc.), zmniejszył obawiających się pogorszenia (o 2 punkty, do 34 proc.), a odsetek oczekujących utrzymania status quo praktycznie nie zmienił się (33 proc.). Co dziewiąty respondent nie miał zdania na ten temat (11 proc.).
W maju połowa respondentów oceniła sytuację polityczną negatywnie (50 proc., o 3 punkty więcej niż w kwietniu), co czwarty – przeciętnie (26 proc., spadek o 2 punkty), a relatywnie niewielu – pozytywnie (17 proc.). Zaledwie 6 proc. ankietowanych nie miało wyrobionego zdania w tej sprawie.
Tak jak w przypadku postrzegania rozwoju sytuacji w kraju zadowolenie z sytuacji politycznej częściej deklarowali starsi badani (28 proc. zadowolonych wśród pytanych w wieku 65 lat i więcej), respondenci z mniejszych miejscowości (19 proc. mieszkańców wsi), gorzej wykształceni (24 proc. z wykształceniem podstawowym/gimnazjalnym), dobrze oceniający warunki materialne swoich gospodarstw domowych (23 proc.), a w grupach społeczno-demograficznych – emeryci (27 proc.). Wyższe odsetki zadowolonych odnotowaliśmy również wśród osób częściej praktykujących religijnie (52 proc. wśród praktykujących kilka razy w tygodniu) oraz identyfikujących się z prawicą (37 proc.).
W maju w potencjalnych elektoratach partyjnych jedynie zwolennicy Prawa i Sprawiedliwości byli w większości zadowoleni z sytuacji politycznej, natomiast wśród sympatyków ugrupowań opozycyjnych dominowało niezadowolenie. Wśród osób o niesprecyzowanych preferencjach partyjnych oraz niezamierzających głosować głosy krytyki nie były aż tak silne, lecz zadowolonych było kilkukrotnie mniej niż niezadowolonych.
W porównaniu z kwietniem ubyło badanych prognozujących pogorszenie sytuacji politycznej (o 3 punkty, do 23 proc.), przybyło nieprzewidujących zmian (o 2 punkty, do 42 proc.), a udział liczących na poprawę praktycznie nie zmienił się (17 proc.).
W stosunku do badania kwietniowego w maju nieznacznie przybyło niezadowolonych z sytuacji gospodarczej (o 2 punkty, do 44 proc.), ubyło postrzegających ją przeciętnie (o 3 punkty, do 29 proc.), a udział zadowolonych praktycznie pozostał bez zmian (23 proc.). Bardzo niewielu nie miało zdania na temat kondycji gospodarki w Polsce (4 proc.).
Podobnie jak w przypadku wcześniej analizowanych wskaźników częściej pozytywnie sytuację gospodarczą oceniali starsi respondenci (40 proc. badanych w wieku 65 lat i więcej), gorzej wykształceni (28 proc. z wykształceniem podstawowym/gimnazjalnym i 34 proc. z zasadniczym zawodowym), mieszkający w mniejszych miejscowościach (26 proc. mieszkańców wsi), dobrze oceniający warunki materialne swoich gospodarstw domowych (32 proc.), a w grupach społeczno- zawodowych – emeryci (40 proc.).
Zadowolenie z sytuacji gospodarczej w kraju częściej wyrażali ankietowani praktykujący religijnie (50 proc. zadowolonych wśród praktykujących kilka razy w tygodniu), utożsamiający się z prawicą (44 proc.), a w potencjalnych elektoratach partyjnych – zwolennicy PiS (58 proc.).
Nieco lepsze niż miesiąc wcześniej były prognozy dotyczące kondycji gospodarki w Polsce. W maju mniej niż jedna trzecia respondentów przewidywała jej pogorszenie (31 proc., spadek o 2 punkty), więcej niż co trzeci zakładał utrzymanie status quo (35 proc., wzrost o 2 punkty), a co piąty oczekiwał poprawy (22 proc.).
W stosunku do poprzedniego pomiaru praktycznie nie zmieniło się postrzeganie poziomu życia respondentów i ich rodzin. Nieco więcej niż co drugi badany ocenił go dobrze (53 proc.), czterech na dziesięciu – przeciętnie (40 proc.), natomiast relatywnie niewielu – źle (7 proc.).
Oceny warunków materialnych były w maju niemal identyczne jak miesiąc wcześniej. Największa część badanych była zadowolona z warunków materialnych swoich gospodarstw domowych (54 proc.), dwie piąte oceniła je przeciętnie (40 proc.), a bardzo niewielu – źle (6 proc.).
Zadowolenie z poziomu życia własnej rodziny oraz z warunków materialnych swojego gospodarstwa domowego częściej wyrażali ankietowani o wyższych dochodach per capita oraz lepiej wykształceni. Zauważyć można również, że wyraźnie częściej niż pozostali zadowolenie w tym obszarze deklarowały osoby o prawicowych poglądach politycznych.
Badanie „Aktualne problemy i wydarzenia” przeprowadzono w ramach procedury mixed-mode na reprezentatywnej imiennej próbie pełnoletnich mieszkańców Polski, wylosowanej z rejestru PESEL. Każdy respondent wybierał samodzielnie jedną z metod: wywiad bezpośredni z udziałem ankietera (metoda CAPI), wywiad telefoniczny po skontaktowaniu się z ankieterem CBOS (CATI), samodzielne wypełnienie ankiety internetowej (CAWI).
We wszystkich trzech przypadkach ankieta miała taki sam zestaw pytań oraz strukturę. Badanie zrealizowano w dniach od 8 do 18 maja 2023 roku na próbie liczącej 1056 osób (w tym: 57,4 proc. metodą CAPI, 25,9 proc. – CATI i 16,7 proc. – CAWI).
