Subskrybuj nas na Youtube
Jest wiele definicji tłumaczących, czym jest społeczna odpowiedzialności biznesu. Według jednej z nich CSR (ang. Corporate Social Responsibility) to strategia zarządzania, zgodnie z którą przedsiębiorstwa w swoich działaniach dobrowolnie uwzględniają interesy społeczne, aspekty środowiskowe, czy relacje z różnymi grupami interesariuszy, w szczególności z pracownikami. Bycie społecznie odpowiedzialnym oznacza inwestowanie w zasoby ludzkie, w ochronę środowiska, relacje z otoczeniem firmy i informowanie o tych działaniach, co przyczynia się do wzrostu konkurencyjności przedsiębiorstwa i kształtowania warunków dla zrównoważonego rozwoju społecznego i ekonomicznego.
Jak to się robi w wielkiej fabryce
Osiągnięcie tzw. neutralności środowiskowej zostało wpisane także w nową strategię koncernu British American Tobacco, który rozwija swoją działalność w Polsce od trzech dekad. Przeanalizujmy, jakie praktyczne działania są realizowane w ramach optymistycznie brzmiącej strategii „A Better Tomorrow” (Lepszego Jutra). Ale zanim to nastąpi, warto sobie uświadomić, że znajdująca się w Augustowie fabryka należąca do BAT zaliczana jest do najważniejszych zakładów produkcyjnych firmy na świecie. Dlaczego? Ponieważ to właśnie tutaj, przy ulicy Tytoniowej, odbywa się kompleksowy proces produkcyjny: od dostawy liści tytoniu, po wytworzenie gotowego produktu.
Duży nacisk położono na innowacyjne rozwiązania: automatyzację przepływu danych z maszyn i ich agregację na każdym poziomie, systemy do skanowania materiałów mające zapewnić zgodną z normami poprawność produkcji, instalację maszyn papierosowych i filtrowych najnowszej generacji oraz automatyczną paletyzację. Fabryka rocznie produkuje około 50 miliardów sztuk papierosów, a produkcję charakteryzuje – jak słyszymy w augustowski zakładzie -ogromna różnorodność oraz dbałość o wysoką jakość każdej z produkowanych marek. Według danych z ub. roku, inwestycje w augustowski zakład wyniosły ponad 2,5 mld złotych. Obecne w Augustowie pracuje prawie 1,5 tys. osób. Tamtejsza fabryka produkuje wyroby tytoniowe, które następnie trafiają na ok. 50 rynków, (głównie europejskich), a największe z nich to Niemcy, Polska, Francja i Holandia.
W jaki sposób zakład wspiera środowisko naturalne i jakie działania proekologiczne podejmuje? Pomaga hybrydowe podejście, np. Lean Green. Narzędzia metodologii Lean Management służą do identyfikacji potencjalnych strat, które są czynnikami negatywnie wpływającymi na środowisko. Dzięki temu możliwe jest wdrażanie działań mających na celu zmniejszenie lub całkowite wyeliminowanie szkodliwego wpływu działalności produkcyjnej na otoczenie. Fabryka BAT w Augustowie już w 2017 roku zdobyła nagrodę w konkursie Fabryka Roku w kategorii Zielona fabryka. Oceniano m.in. efektywność energetyczną, ograniczenie strat w procesie produkcyjnym, gospodarkę odpadami oraz działania proekologiczne w społecznym otoczeniu zakładów. Ze świadomości wpływu na otoczenie wynika wiele inicjatyw mających na celu redukcję emisji CO2 do atmosfery, poprawę efektywności energetycznej czy ciągłe udoskonalanie gospodarki wodnej. Jako organizacja, firma BAT zobowiązała się do 30-procentowego zmniejszenia wydzielania CO2 do atmosfery do 2025 roku, by w roku 2030 ogłosić całkowitą neutralność węglową. Kolejnym deklarowanym celem „środowiskowym” jest obniżenie poziomu zużycia wody o 30 proc. Dlatego w 2020 roku powstała centralna stacja uzdatniania, dzięki czemu płynąca w rurach fabryki woda nadaje się do bezpośredniego spożycia. Pozwoliło to na rezygnację z zakupu wody w plastikowych butelkach i zredukowanie odpadów o aż 1,5 tony.
W 2020 roku, mimo utrudnień związanych z pandemią, finalizacja niektórych proekologicznych projektów została przyspieszona. I tak - zużycie energii zmniejszono o ponad 10 tys. GJ, czyli tyle, ile średnio zużywa 10 tys. dużych lodówek w ciągu roku. Sukcesem jest również to, że 52 proc. prądu wykorzystywanego w fabryce stanowi energia ze źródeł odnawialnych. W 2021 roku planowane jest ukończenie inwestycji, dzięki której zostanie zaoszczędzonych kolejne 13 tys. GJ energii w skali roku, a co za tym idzie, emisję CO2 zredukuje się o ponad 140 ton. Mając na uwadze zwiększający się deficyt wody w środowisku naturalnym, BAT rozpoczął też inwestycję redukującą jej zużycie o kolejne 17 tys. metrów sześciennych w skali roku. To ilość zbliżona niemal do połowy objętości pobliskiego jeziora Necko. Mimo wspomnianych usprawnień, firma ciągle poszukuje nowych możliwości, w ciągu najbliższych pięciu lat chce redukcji zużycia wody o kolejne 20 proc., energii o 10 proc. do 2025 roku oraz 90 proc. redukcji emisji CO2 w 2030 roku.
Projekty proekologiczne realizowane są także w obszarze logistyki, co ma redukować emitowanie do atmosfery szkodliwych gazów, takich jak dwutlenek węgla, czy tlenki azotu. W 2020 roku jeden z kluczowych projektów optymalizujących pozwolił na zmniejszenie wydzielania CO2 powstającego w łańcuchu dostaw o 3 proc. w odniesieniu do całkowitej skali transportu. Mniejsza liczba kursów w trzech głównych kierunkach dystrybucji z zakładu w Augustowie dała spadek o 7 proc. Dlaczego było to możliwe? Jak zawsze, ważna jest nie tylko technologia, ale przede wszystkim – wola zmiany.
Centra badawcze a walka z nałogami
Istotnym elementem działalności, jak deklaruje koncern, jest zaangażowanie w innowacyjne projekty i badania realizowane w centrach badawczo-rozwojowych. Wśród nich, w tym działającym w Poznaniu. eSmoking Institute jest pierwszą w Europie instytucją wyspecjalizowaną w badaniu płynów i aerozoli stosowanych w e-papierosach. Jest on powiązany z należącą do BAT siecią dystrybucji papierosów elektronicznych eSmoking World. Dzięki kompleksowym analizom laboratoryjnym możliwe jest oferowanie produktów o potencjalnie mniejszej szkodliwości dla palaczy. Aby alternatywa, jaką dla osób palących stanowią potencjalnie mniej szkodliwe produkty nikotynowe, mogła w pełni przyczynić się do poprawy stanu zdrowia publicznego, niezbędnym jest, aby jej status „mniejszego ryzyka” w porównaniu z paleniem tytoniu został odpowiednio poparty naukowo. Z tego przekonania wypływa wiele aktywności, w tym działalność poznańskiego instytutu. Tylko rzetelna wiedza może być podstawą dokonywania świadomych, dojrzałych wyborów dorosłych osób palących, do których kierowana jest oferta. Do tej pory BAT przeprowadził m.in. ponad 80 analiz chemicznych, 35 testów określających wpływ na komórki organizmu oraz 20 badań klinicznych tylko na produktach marki Vype. Z rozwiązań zatrudnionych w instytucie naukowców i konstruktorów korzystają globalni producenci papierosów elektronicznych i produktów nikotynowych nowej generacji. eSmoking Institute tworzą laboratoria (mikrobiologiczne, analityczne i elektroniczne) oraz hala produkcyjna. Zespół młodych naukowców posiada unikatową w skali świata wiedzę konstruktorską w dziedzinie technologii związanych z branżą papierosów elektronicznych, nowatorskich wyrobów tytoniowych oraz innowacyjnych systemów dostarczania nikotyny. Na przestrzeni 5 ostatnich lat w rozwój tego centrum badawczego zainwestowanych zostało ponad 12 mln złotych. Instytut został powołany w celu zbierania informacji oraz prowadzenia badań na temat wpływu e-palenia na zdrowie człowieka. Dalekosiężnym jego celem jest opracowanie norm dla płynów nikotynowych oraz samych e-papierosów.
Można oczekiwać, że wprowadzenie tego typu standardów pozwoli poprawić bezpieczeństwo w tym segmencie rynku. Jest to tym bardziej istotne, że - jak dotąd - rządy wielu państw postawiły na wdrożenie tzw. strategii redukcji ryzyka, polegającej na rekomendowaniu pacjentom, którzy nie są w stanie porzucić nałogu – potencjalnie mniej szkodliwych alternatyw, takich jak np. e-papierosy. Robią to rządy Wielkiej Brytanii, Nowej Zelandii, Kanady, czy Japonii, a nowozelandzkie ministerstwo zdrowia stwierdziło w swoim komunikacie, że „poprzez lepszą regulację prawną i dostęp do publicznej informacji jest okazja do wspierania palaczy, by przerzucili się na mniej szkodliwe alternatywy, znacząco ograniczając ryzyko dla zdrowia zarówno ich samych, jak i najbliższych”.
