Rewolucja technologiczna dosięga najróżniejszych branż - na pierwszy rzut oka nawet niekoniecznie związanych z innowacjami. Tak też jest z papierosami, które od klasycznych wyrobów tytoniowych przeszły długą drogę do obecnych, potencjalnie mniej szkodliwych dla zdrowia rozwiązań.
Problemem w Polsce jest nadal mała wiedza na temat dostępnych produktów i brak znajomości badań, które za nimi stoją. Dochodzi do mylnego wrzucania wszystkich produktów do jednego worka, zwanego „papierosami elektronicznymi”. To błędne myślenie, zwłaszcza, że na rynku istnieje kilka kategorii – e-papierosy (tzw. vapour products), produkty do podgrzewania tytoniu (tobacco heating products), hybrydy, a także zupełnie nowe doustne produkty nikotynowe, dostępne na razie tylko w niektórych państwach na świecie.
O co chodzi ze skalą obniżania ryzyka
Tak zwana skala obniżania ryzyka (risk continuum) pokazuje poziom ekspozycji konkretnych produktów na toksyny. Zgodnie z tą skalą, potencjalnie najmniej szkodliwa jest tzw. nikotynowa terapia zastępcza (NRT), czyli np. gumy do żucia, czy plastry antynikotynowe, na drugim miejscu są tzw. modern oral products, czyli np. tytoń do żucia w saszetkach, e -papierosy, następnie tzw. traditional oral products, czyli np. sproszkowany tytoń, podgrzewacze tytoniu, a na końcu tradycyjne papierosy i cygara. W Polsce ten temat również jest obecny w debacie ekspertów, mówił o tym m in. prof. Sergiusz Nawrocki, onkolog i radioterapeuta z Katedry Onkologii Collegium Medicum Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego oraz Katedry Onkologii i Radioterapii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego podczas wykładu pt. „Prewencja nowotworów: alternatywne produkty tytoniowe - redukcja szkód czy wilk w owczej skórze?”, wygłoszonego w sierpniu 2020 r.
Jak to działa
E-papierosy to obecnie jedne z najbardziej popularnych zamienników papierosów tradycyjnych. Aż 95% mniej szkodliwe substytuty, (według badania "Public Health England" z sierpnia 2015 roku) zyskały ogromną grupę zwolenników, szczególnie w Wielkiej Brytanii. Natomiast z badania ASH z sierpnia 2018 roku, wynika że aż 52% z 3,2 miliona dorosłych palaczy e-papierosów w tym kraju przestało palić. E-papieros działa na zasadzie inhalatora. Co to znaczy? Urządzenie dostarcza organizmowi nikotynę w procesie odparowania „liquidu”, czyli specjalnego płynu na bazie gliceryny i glikolu propylenowego. Czyli nie spala tytoniu, a wydzielany aerozol ma zacznie mniejszą zawartość substancji toksycznych w porównaniu z dymem powstającym podczas spalania tradycyjnych wyrobów tytoniowych. Bateria zasila umieszczony w parowniku zespół grzewczy, co umożliwia odparowanie płynu i wygenerowanie aerozolu. Inne alternatywy nowej generacji to podgrzewacze tytoniu. Urządzenie tego typu, jak sama nazwa wskazuje, nie spala, ale jedynie podgrzewa tytoń wysokiej jakości. Wytwarza ono aerozol, który zawiera 90–95% mniej substancji szkodliwych, niż klasyczny dym tytoniowy. Lista producentów podgrzewaczy w Polsce jest na razie ograniczona, a do najnowszych rozwiązań dostępnych na rynku należy m. in. glo Hyper.
Wsparcie na poziomie instytucji
Zdaniem Amerykańskiej Agencji ds. Żywności i Leków (FDA) kluczowym elementem jest zwiększenie świadomości, że nikotyna, choć oczywiście silnie uzależniająca - jest dostarczana za pośrednictwem różnych produktów i najbardziej szkodliwa jest wtedy, gdy dostarcza się ją do organizmu w dymie papierosowym*. Tym samym FDA dała do zrozumienia, że istnieją potencjalnie mniej szkodliwe alternatywy. Konkretne liczby wymienia raport brytyjskiej Izby Gmin**, który powołuje się między innymi na dane Public Health England, instytucji zdrowia publicznego w Wielkiej Brytanii oraz Royal College of Physicians (Królewskiego Kolegium Lekarskiego), według których e-papierosy są potencjalnie mniej szkodliwe o 95 proc. w porównaniu do tradycyjnych papierosów ze względu na brak najbardziej toksycznych substancji smolistych. Z kolei podgrzewacze tytoniu są potencjalnie mniej szkodliwe o 90 proc. Może zatem u progu nowego roku warto rozważyć mniej szkodliwą od tradycyjnych papierosów alternatywę, skoro może się ona stać narzędziem do definitywnego rozstania się z nałogiem.
Źródła:
*https://www.fda.gov/news-events/press-announcements/fda-announces-comprehensive-regulatory-plan-shift-trajectory-tobacco-related-disease-death
** House Of Commons, Science and Technology Committee E-cigarettes/ 7th Report of Session 2017-2019 https://publications.parliament.uk/pa/cm201719/cmselect/cmsctech/505/505.pdf