We wtorek Rada Ministrów przyjęła Narodowy Program Szczepień, którego celem jest doprowadzenie w 2021 r. do odporności populacyjnej. Szczepionki na koronawirusa mają być darmowe, dobrowolne i dwudawkowe. Program przewiduje, że w pierwszej kolejności szczepienia otrzymają pracownicy sektora ochrony zdrowia, sanepidu i DPS-ów; po nich będą mogli zaszczepić się nauczyciele, żołnierze i seniorzy z domów opieki.
Szczepienia ruszają w grupie personelu medycznego już 28.12.2020. Dostępna szczepionka to Pfizer/BioNTech, szczepionka na bazie m-RNA (szczepienia ruszyły już w UK, USA, Kanadzie..). Ten wątek będzie dotyczył właśnie tej szczepionki. Przedstawiona wiedza jest na dzień 18.12.2020 - napisał prof. Szczeklik.
Nastepni umieścił szereg pytań i, co najważniejsze, odpowiedzi na nie.
Czy szczepionka oparta o m-RNA to nowa technologia?
NIE - od lat jest rozwijana (badania nad nowotworami, inne zakażenia w tym Ebola, SARS-1).
To co jest nowe, to masowe szczepienia na bazie tej technologii.
Czy proces powstawania szczepionki przebiegał wg. pełnych procedur badań klinicznych?
TAK - choć tempo było imponujące, to nie pominięto żadnych kroków powstawania szczepionki: fazy przedkliniczne, kliniczne (duże grupy!) i rejestracja przebiegały prawidłowo.
Mechanizm działania?
Szczepionka m-RNA zawiera instrukcję molekularną dla komórki ludzkiej jak wytworzyć białko S (spike, kolec) wirusa #SARSCoV2 co w rezultacie uruchamia produkcję przeciwciał oraz odporność komórkową z limfocytów T przeciwko wirusowi.
Co oznacza 95% skuteczność szczepionki?
Badanie >43 tys. ochotników (Pfizer)
- połowa osób dostała placebo, a druga połowa szczepionkę
w tej grupie - zachorowania na OBJAWOWY COVID-19:
- placebo 162 os.
- szczepionka 8
Skuteczność ochrony przed zachorowaniem 8/170 = ok. 95%
Powikłania krótkoterminowe po szczepieniu?
Bezpieczeństwo porównywalne do innych szczepionek przeciwwirusowych
Najczęstsze działania uboczne:
1. ból, zaczerwienienie w miejscu zastrzyku
2. po szczepieniu często (>20%) uczucie zmęczenia, ból głowy, bóle mięśni i stawów, gorączka
Powikłania długoterminowe?
Na razie mamy obserwację kilkumiesięczną (od wakacji). Szczepionka wypada bezpiecznie.
Długoterminowe skutki po szczepieniach są niezmiernie rzadkie.
Dane o bezpieczeństwie długoterminowym będą zbierane a informacje o nich będą publicznie dostępne.
Czy możliwe są odległe skutki zmiany naszego kodu genetycznego DNA?
ABSOLUTNIE NIE. Cząsteczka m-RNA, która znajduje się w szczepionce nie przenika do jądra komórkowego i nie integruje się z DNA człowieka. Po kilku dniach jest degradowana.
Czy jeżeli choruję na ciężką niewydolność serca, astmę to mogę się zaszczepić?
TAK - koniecznie!
Pacjenci z ciężkimi chorobami przewlekłymi są narażeni na powikłania COVID-19.
Optymalnie należy się szczepić w wyrównanym okresie choroby przewlekłej (nie podczas zaostrzenia)
Czy jeżeli przebyłem COVID-19 to powinienem się zaszczepić i czy jest to bezpieczne?
Jest to bezpieczne. Należy się zaszczepić. Po przebytym COVID-19 można rozważyć odłożenie szczepienia o 2-3 miesiące (utrzymująca się odporność) choć nie jest to konieczne (minimum 30dni)
Czy mogą się szczepić osoby z chorobami nowotworowymi, chorobami immunologicznymi, stosujące leki biologiczne?
TAK - osoby z obniżoną odpornością mogą i powinny się szczepić.
Nie jest tylko do końca pewne jak dobra będzie wytworzona odporność (słabsza odpowiedź niż u zdrowych).
Jak długo utrzyma się odporność po szczepieniu?
Tego jeszcze nie wiemy. Patrząc na stosunkowo małą zmienność genetyczną wirusa SARS-COV2 można przypuszczać, że przynajmniej rok.