HIV to dalej temat tabu, a może dotyczyć każdego, kto tylko raz w życiu uprawiał seks bez zabezpieczenia.
FAKT Zakazić się może każdy, bez względu na wiek, płeć, pochodzenie rasowe czy orientację seksualną. Wystarczy, że prowadzi życie seksualne i ma kontakt z osobą zakażoną HIV, często nieświadomą swojego zakażenia. To główna droga transmisji wirusa, co więcej do zakażenia może dojść przy każdej formie seksu, także oralnej. Choć przez wiele lat sądzono, że jest to bezpieczny rodzaj seksu. Tymczasem pociąga on za sobą także ryzyko zakażenia się innymi chorobami przenoszonymi drogą płciową, m.in. kiłą czy rzeżączką.
HIV można się zakazić, mając również kontakt z krwią osoby zakażonej. W życiu codziennym ryzyko jest jednak znikome. Dotyczy to bowiem sytuacji, w której dużo krwi od osoby z HIV może wniknąć przez otwartą ranę bądź błony śluzowe do organizmu osoby zdrowej. Może do tego dojść na przykład przy udzielaniu pierwszej pomocy. Źródłem zakażenia może być wreszcie używanie wspólnego sprzętu do iniekcji.
Przed zakażeniem można się ochronić
FAKT Skuteczną metodą jest dobra znajomość dróg transmisji oraz stosowanie metod zmniejszających ryzyko zakażenia. Jedną z nich jest stosowanie prezerwatywy podczas kontaktów seksualnych. Inną jest przyjmowanie profilaktycznie leków antyretrowirusowych (PrEP) w jednej tabletce, raz dziennie. Leki stosuje się, zanim dojdzie do narażenia na zakażenie.
Koszt miesięcznej terapii wynosi około 150 zł. Szacuje się, że w Polsce w ten sposób zabezpiecza się już około 3 tys. osób.
HIV nie można wyleczyć
FAKT Ale nie odbiera też już lat życia. Leki antyretrowirusowe nie są w stanie usunąć wirusa z organizmu osoby zakażonej. Są natomiast w stanie zahamować skutecznie namnażanie się wirusa, tym samym spowolnić przebieg zakażenia. Dzięki nim pacjenci mogą dożyć późnej starości w dobrym zdrowiu. Przy regularnym ich braniu nie rozwija się AIDS.
Zakażona HIV kobieta może urodzić zdrowe dziecko
FAKT Muszą zostać jednak spełnione pewne warunki. Po pierwsze taka kobieta musi być świadoma zakażenia. Po drugie przyjmować leki antyretrowirusowe. Po trzecie być pod stałą opieką nie tylko ginekologa-położnika, ale też specjalisty chorób zakaźnych zajmującego się terapią osób zakażonych HIV. W takiej sytuacji ma szanse na urodzenie zdrowego dziecka, którego potem nie może jednak karmić piersią.
AIDS nie należy do przeszłości
FAKT Ciągle wiele przypadków AIDS jest wynikiem późno rozpoznanego zakażenia HIV. Tymczasem, by pacjenci mogli cieszyć się dobrym zdrowiem, muszą zacząć przyjmować leki antyretrowirusowe, w możliwie najkrótszym czasie od zakażenia. Muszą je też przyjmować przez całe życie. Można by jednak ogłosić koniec AIDS, jeśli Polacy poddawaliby się sukcesywnie testom i przyjmowali leki. Tymczasem zaledwie 10 proc. osób robi badania w kierunku HIV.
Nie zakazimy się HIV w codziennych kontaktach
FAKT Mieszkanie, przebywanie w jednym pomieszczeniu, spanie w jednym łóżku, korzystanie z łazienki czy naczyń kuchennych przez osoby zdrowe i z HIV nie niesie ze sobą ryzyka transmisji wirusa. Podobnie jak kontakt ze zwierzętami. Komary nie przenoszą HIV.
Nie widać, że ktoś ma HIV
FAKT Osoby, które szybko podejmą leczenie, zachowują zdrowy wygląd. HIV nie daje objawów zewnętrznych, nawet przy osłabionej odporności i chorobach współwystępujących nie można po wyglądzie stwierdzić zakażenia.
Wizyta u dentysty jest bezpieczna
FAKT Podobnie jak korzystanie z profesjonalnych usług tatuatora czy kosmetyczki. Zabiegi wykonywane w tego rodzaju gabinetach nie grożą zakażeniem HIV. Pamiętajmy, że do zakażenia jest potrzebne dużo świeżej krwi pochodzącej od osoby zakażonej. Do tego poza organizmem człowieka wirus szybko ginie. Niszczą go środki dezynfekujące, wysoka temperatura.
HIV to problem wyłącznie osób homoseksualnych i młodych
MIT Nie jest to prawdą. Coraz częściej do zakażenia dochodzi u osób w średnim wieku. Nie można zapominać, że HIV dotyczy wszystkich aktywnych seksualnie. Tymczasem po 50. roku życia część osób zmienia parterów, do tego nie stosuje zabezpieczenia, bo nie ma ryzyka zajścia w ciążę.
Choroba oznacza brak aktywności seksualnej i brak możliwości posiadania dzieci
MIT Osoba z HIV, która jest tego świadoma i skutecznie leczona lekami antyretrowirusowymi, nie przekaże zakażenia partnerowi. Seks bez zabezpieczenia z taką osobą jest więc bezpieczny. A to oznacza, że para ma też szansę na posiadanie dzieci. Plemniki nie przenoszą wirusa. Jest on w innych komórkach płynu nasiennego. Jeszcze kilka lat temu bezpieczną metodą zajścia w ciążę z partnerem z HIV była inseminacja. Dziś, dzięki nowoczesnym terapiom, możliwa jest też naturalna metoda.
HIV ogranicza swobodę życia
MIT Wirus atakuje układ odpornościowy, ale leki antyretrowirusowe pozwalają przywrócić prawidłowe jego funkcjonowanie. Zatem osoba z HIV jest tak samo narażona na inne wirusy jak osoba zdrowa. Może w związku z tym wykonywać te same prace czy uprawiać hobby, co osoby bez HIV. Wśród zakażonych są maratończycy, a nawet ultramaratończycy.
HIV to choroba narkomanów, prostytutek i homoseksualistów
MIT To nieprawda, bo dotyczy każdej aktywnej seksualnie osoby. Bywa, że wirusem zakażają się osoby będące w stałych związkach. Dotyczy to nawet kobiet czy mężczyzn po ślubie, których obecny parter życiowy jest ich pierwszym parterem seksualnym. Miał jednak kontakty seksualne w przeszłości i nie wykonał testu w kierunku HIV, przez wstąpieniem w związek małżeński, względnie partnerzy nie dochowują wierności.
PAO