Światowa organizacja WMDA prowadzi rejestry od 1994 r. Z najnowszych danych opublikowanych na jej stronie internetowej wynika, że zgromadzono dotąd 36,3 mln potencjalnych dawców szpiku. W krajowej bazie dawców szpiku Fundacji DKMS zarejestrowano ponad 1,6 mln takich dawców, spośród których 7246 osób już oddało szpik lub krwiotwórcze komórki macierzyste. Każdego dnia czterech dawców z tej bazy oddaje swoje komórki potrzebującej osobie, dając jej szansę na życie.
Liczba potencjalnych dawców szpiku kostnego i komórek krwiotwórczych na całym świecie szybko rośnie. W 2015 r. było to 26 mln osób, które zostały przebadane i zadeklarowały gotowość oddania swoich komórek chorym, którzy mają podobną zgodność tkankową. Polska baza danych od kilku lat należy do jednych z największych na świecie.
Fundacja DKMS zbadała, co skłoniłoby ludzi do zarejestrowania się w bazie dawców. Z sondażu Biostat wynika, że u 39 proc. byłaby to chęć udzielenia bezinteresownej pomocy. Nieco mniej, bo 37 proc. respondentów do rejestracji skłoniłaby świadomość, że jest to często jedyny sposób na uratowanie życia ciężko chorego pacjenta, a dla 34 proc. silną motywacją do podjęcia takiej decyzji stałaby się osoba chora w rodzinie.
Dla 20 proc. uczestników pewność, że proces pobrania szpiku jest bezpieczny, byłaby wystarczającym powodem do tego, aby zostać potencjalnym dawcą szpiku. Nie bez znaczenia byłby także apel o rejestrację osoby chorej – dla 13 proc. oraz rekomendacja kogoś z rodziny – 11 proc. Tylko 1 proc. respondentów stwierdziło, że nic nie skłoniłoby ich do zarejestrowania się w bazie dawców szpiku.
Przeszczepienie komórek krwiotwórczych to zabieg ratujący życie w ponad 100 jednostkach chorobowych, nie tylko białaczkach. Wykonywane są trzy rodzaje przeszczepów: allogeniczne (od obcego dawcy) oraz autologiczne, czyli z komórek chorego pobranych z jego krwi obwodowej. Trzecia metoda to przeszczepienie komórek macierzystych izolowanych z krwi pępowinowej.
Banki potencjalnych dawców tworzone są dla tych chorych, którzy wymagają podania komórek od innej osoby i nie mogą znaleźć dawcy wśród najbliższych krewnych. W bankach szpiku poszukiwani są wtedy dawcy niespokrewnieni, którzy mają podobną zgodność tkankową co chorzy, dla którego jedyną szansą przeżycia jest przeszczep komórek krwiotwórczych.
Choć rejestruje się coraz więcej potencjalnych dawców wciąż wielu chorych nie może znaleźć odpowiedniego dla siebie dawcy szpiku kostnego i krwiotwórczych komórek macierzystych. Dlatego stale powiększane są światowe rejestry dawców.