Mak jest bogaty w witaminy rozpuszczalne w tłuszczach - A, D, E, a także witaminę C. Jest źródłem wapnia - w 100 g znajduje się aż 1266 mg wapnia (taka porcja pokrywa 140 proc. dziennego zapotrzebowania organizmu na ten pierwiastek). Mak zawiera także dużo żelaza, miedzi, manganu, magnezu, fosforu i cynku. Obfituje w błonnik, który przyśpiesza pasaż jelitowy. W związku z tym mak może być dobrym środkiem na przeczyszczenie.
Wyróżnia się kilka rodzajów maku. Najbardziej znany jest mak niebieski, który wykorzystuje się w celach kulinarnych. Ten wykorzystywany głównie w przemyśle spożywczym charakteryzuje się bardzo niską zawartością alkaloidów o działaniu narkotycznym. Odmianą maku, która odznacza się silnym oddziaływaniem na układ nerwowy, jest mak leczniczy. Jego wysuszony sok mleczny z makówki, czyli opium, stanowi bazę leków, takich jak: morfina, kodeina, narkotyna, papaweryna.
Z niebieskich ziaren maku leczniczego wytłacza się olej makowy, który m.in. reguluje pracę nerek i wątroby, a także przyśpiesza gojenie się ran. Wszystko dzięki zawartości nienasyconych kwasów tłuszczowych, głównie tych z grupy omega-6 (przede wszystkim kwasu linolowego), które korzystnie wpływają także na pracę serca i pomagają przywrócić równowagę pomiędzy "dobrym" (HDL) i "złym" (LDL) cholesterolem. Olej makowy można kupić w sklepach ze zdrową żywnością. Najlepiej dodawać go do sałatek.
Rzadko spotykanym rodzajem maku jest delikatniejszy w smaku mak biały - składnik poznańskich rogali marcińskich.
Z kolei mak polny ma zastosowanie w medycynie ludowej i kosmetyce. Z jego płatków można przygotować napar stosowany przy kaszlu, biegunce, bolesnej menstruacji czy bezsenności. Ponadto płatki makowe wchodzą w skład różnych mieszanek ziołowych, a ekstrakt jest wykorzystywany do produkcji płynu do higieny intymnej.
Warto wiedzieć, że mak, ale tylko w niewielkich ilościach, można podawać dzieciom od drugiego roku życia.