Choroba refluksowa dotyka coraz więcej Polaków. Mało kto jednak wie, że ma ona wpływ nie tylko na przełyk, ale także na całą jamę ustną, a zwłaszcza zęby. Skąd ten związek?

Kwasy zagrażają szkliwu

Choroba refluksowa to nic innego jak cofanie się treści żołądkowej zawierającej kwasy do przełyku. Objawy najczęściej pojawiają się po obfitym i ciężkim posiłku, zwłaszcza jak leżymy lub pochylamy się. Jej typowym symptomem jest zgaga, czyli charakterystyczne pieczenie w przełyku.

Niekiedy towarzyszy jej chrypka, kaszel, bolesne przełykanie, a nawet bóle w klatce piersiowej. W niektórych przypadkach do objawów dochodzi nieprzyjemny zapach z ust oraz nadmierny ślinotok, będący naturalną rekcją obronną organizmu na nadmiar kwasów.

Reklama

Nieleczony refluks może doprowadzić do powikłań m.in. stanów zapalnych przełyku, w skrajnych przypadkach do raka przełyku i raka żołądkowo-przełykowego. Co ciekawe, choroba refluksowa ma także wpływ na zdrowie zębów. Skąd ta zależność? Im wyższy jest współczynnik pH w ustach, tym mniej narażone są one na erozję chemiczną. Tymczasem kwas żołądkowy ma pH na poziomie 2.0. Jego przedostanie się do ust zaburza równowagę.

- Optymalne pH śliny powinno wynosić 7.2. Przy poziomie 5.5 zaczyna się już trawić szkliwo. Oznacza to, że im więcej kwasów trafia z żołądka do ust, tym większe ryzyko uszkodzenia zewnętrznej tkanki zębów. Szczególnie narażona na działanie kwasów jest strona językowa zębów tzw. lingwalna, mniej strona policzkowa - mówi lek. dent. Romana Markiewicz, specjalista z Centrum Implantologii i Ortodoncji Dentim Clinic w Katowicach.

I dodaje: - Cofający się podczas zgagi sok żołądkowy mocno zakwasza zasadowe środowisko jamy ustnej. W efekcie czego, szkliwo zębów zostaje wystawione na działanie substancji, które powodują jego rozmiękczenie. To może przyczynić się do mikrouszkodzeń, a w konsekwencji do rozwoju próchnicy i ścierania się zębów. Kwasy mogą być także przyczyną wystąpienia suchości w ustach i rozwoju groźnych bakterii - wyjaśnia ekspertka.

Reklama

Stosuj się do tych reguł higienicznych

Żeby uniknąć przykrych konsekwencji, osoby cierpiące na refluks powinny stosować specjalny reżim higieniczny, który neutralizuje kwasy i zapewnią zębom dodatkową ochronę. - Po pierwsze należy unikać szczotkowania zębów nawet przez 60 minut po wystąpieniu refluksu. Szkliwo zębów w tym czasie jest osłabione. Dodatkowe mechaniczne tarcia szczoteczki mogłyby naruszyć jego strukturę. To samo dotyczy reakcji z substancjami ściernymi w pastach - mówi dr Markiewicz.

- Po drugie po epizodzie refluksu konieczne jest przepłukanie ust letnią lub zimną wodą. To ta sama zasada, która obowiązuje np. po spożyciu cytrusów lub kiszonek. Po trzecie można sięgnąć po wspomagacze np. bezcukrowe gumy do żucia, którymi pobudzimy ślinianki do produkcji neutralizującej kwas śliny lub bezcukrowe leki zobojętniające poziom kwasów - dodaje specjalistka Dentim Clinic.

Lista zaleceń jest jednak znacznie dłuższa. Osoby z refluksem powinny częściej sięgać po specjalistyczne pasty zawierające fluor. Uchroni to zęby przed demineralizacją, spowodowaną przez kwasy. Konieczne są także zmiany w diecie. Z menu powinno zniknąć pikantne, tłuste i smażone jedzenie, cytrusy i wysokosłodzone napoje, w tym napoje gazowane, a także nabiał. Nie zaleca się także soków owocowych.

Jak leczyć wytrawione zęby?

W przypadku, kiedy jednak dochodzi do uszkodzeń zębów spowodowanych przez kwasy żołądkowe, konieczne jest leczenie. Naruszenie szkliwa lub zębiny otwiera drogę bakteriom i może być przyczyną rozwoju próchnicy i stanów zapalnych.

- W tym przypadku konieczne jest leczenie zarówno schorzenia pierwotnego, czyli refluksu, jak i ubytków. Tym pierwszym powinien zająć się gastrolog. W przypadku leczenia stomatologicznego konieczne jest uzupełnienie ubytków tj. złożenie plomb lub uzupełnień protetycznych oraz remineralizacja szkliwa na nieuszkodzonych zębach. Niezbędna jest także kontrola mikroflory w jamie ustnej - mówi dr Markiewicz.

Objawy naruszenia szkliwa przez kwasy łatwo rozpoznać. Pierwszym symptomem najczęściej jest nadwrażliwość na zimno i ciepło podczas jedzenia lub wdychania powietrza. Często dochodzi także do przebarwień zębów. Stają się one żółte, pojawiają się na nich ciemniejsze plamy. Ponadto krawędzie zębów stają się bardziej ostre, tracą swoją obłość, na powierzchni zęba mogą pojawić się także wgłębienia.