Wyróżniamy dwa rodzaje płaskostopia: poprzeczne oraz podłużne. Pierwsze z wymienionych jest w wielu przypadkach skutkiem chodzenia w butach na wysokim obcasie. Dochodzi wówczas do spłaszczenia łuku poprzecznego przedniego stopy, a także obniżenia kości śródstopia. Osoba z tym rodzajem płaskostopia może uskarżać się na ból stóp, tworzenie się odcisków pomiędzy główkami kości śródstopia. Oprócz tego będzie można zaobserwować nadmierny rozstaw palców, a nawet pojawienie się palucha koślawego.
Płaskostopie podłużne, zwane również przyśrodkowym lub bocznym, to spłaszczenie łuku dynamicznego (przyśrodkowego) stopy. Na skutek tej deformacji może dojść do koślawości pięty, wystąpienia zmian w stawie skokowo-łódkowym oraz piętowo-skokowym.
Płaskostopie może również objawiać się rogowaceniem skóry na podeszwie. Inne objawy zniekształcenia stopy to: haluksy, bóle nóg w stawie kolanowym oraz podudziu, pojawienie się obrzęku stóp, pocenie się stóp, częste występowanie grzybicy stóp (więcej informacji na temat płaskostopia można znaleźć na stronie: https://portal.abczdrowie.pl/plaskostopie).
Jeśli nie jesteśmy przekonani, czy mamy płaskostopie, możemy zrobić też prosty test – mokrą stopę postawmy na piasku bądź suchej posadzce. Jeśli na odbiciu nie zauważymy charakterystycznego łuku, ale stopa będzie plaska na całej szerokości, oznacza to, że cierpimy na płaskostopie.
Leczenie płaskostopia
Jeśli podejrzewamy, że mamy płaskostopie, należy udać się do lekarza ortopedy. Specjalista zaleci odpowiednią terapię. Nie należy leczyć się na własną rękę (kupować wkładek itp.), ponieważ możemy jeszcze zwiększyć zniekształcenie stóp (sprawdź, jak należy dbać o stopy https://portal.abczdrowie.pl/jak-dbac-o-stopy).
Najczęściej stosowanymi metodami leczenia płaskostopia są: specjalne ćwiczenia lecznicze na stopy i kończyny dolne, masaż stóp, chodzenie po nierównym, ale miękkim podłożu (np. po trawniku), kinesiotaping, stosowanie wkładek korekcyjnych, przyjmowanie leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych, krioterapia, dobranie odpowiednio wyprofilowanego obuwia. W najcięższych przypadkach konieczne jest wykonanie zabiegu chirurgicznego.
Przyczyny płaskostopia
Wśród przyczyn płaskostopia możemy wymienić: nadwagę oraz otyłość, noszenie niedopasowanego obuwia (szczególnie w dzieciństwie), częste chodzenie w butach na wysokich obcasach, stojącą pracę, unieruchomienie stopy na dłuższy czas (np. na skutek złamania). Do deformacji stóp mogą również przyczynić się zaburzenia mięśniowe i zaburzenia budowy kończyny dolnej.
Płaskostopie u dzieci
Każdy z nas rodzi się z płaskostopiem (jest to tzw. płaskostopie fizjologiczne). Małe stópki otoczone są warstwą tkanki tłuszczowej, przez którą nie jest widoczny charakterystyczny łuk stopy. Jednak z czasem ulega ona zmniejszeniu i zanika ok. 5. roku życia. Dopiero w tym czasie można stwierdzić, czy maluch ma płaskostopie.
Aby temu zapobiec, warto już od pierwszych dni życia zatroszczyć się o stópki dziecka. Niewskazane jest zakładanie ciasnych rajstopek, skarpetek. Bardzo ważny jest dobór właściwego obuwia – powinno być dobrze dopasowane, nie za małe i nie za duże, a ponadto wykonane z bezpiecznych, oddychających materiałów.