Subskrybuj nas na Youtube
Na czym przede wszystkim opiera się rolnictwo ekologiczne?
Najważniejszym wyróżnikiem procesu rolnictwa ekologicznego jest wspieranie naturalnych zasobów produkcyjnych i mechanizmów biologicznych w obrębie gospodarstwa. Ważne jest zrównoważenie produkcji roślinnej i zwierzęcej. Rezygnuje się z chemicznego wsparcia, używa tylko naturalnych, nieprzetworzonych przemysłowo surowców, a stosowanie składników modyfikowanych genetycznie (GMO) jest zabronione przez prawo. Celem jest stworzenie naturalnego ekosystemu, który będzie dawał zdrowe, wolne od szkodliwych substancji plony oraz nie będzie obciążał środowiska.
Czym różni się gospodarstwo ekologiczne od konwencjonalnego?
Pierwsze różnice pojawiają się już na terenach, na których znajdują się gospodarstwa. Te ekologiczne położone są daleko od dróg, ruchu pojazdów, spalin, miast, fabryk czy elektrowni. Otoczone są lasami, łąkami i świeżym powietrzem. Natomiast pola konwencjonalne znajdują się często niedaleko krajowych dróg, autostrad, czasami przy fabrykach.
Od strony konsumenta, zasadniczą kwestią w ekologicznych uprawach i hodowli jest brak jakichkolwiek chemicznych dodatków i ulepszaczy. Zwierzęta mają dużo przestrzeni i świeżego powietrza, wolne wybiegi i dobre warunki bytu. Nie podaje się im antybiotyków ani hormonów wzrostu, a ich pasza jest w pełni naturalna i nie zawiera składników modyfikowanych genetycznie (GMO). Szkodniki zwalcza się w sposób, który nie szkodzi środowisku, np. wyciągiem z rododendrona, którym w gospodarstwie ekologicznym firmy HiPP (wiodącego producenta ekologicznej żywności dla dzieci) opryskuje się stonkę ziemniaczaną. Gospodarstwo HiPP ma 2 tys. ha., znajduje się w Podągach, w powiecie elbląskim. Zgodnie z zasadami rolnictwa ekologicznego, położone jest daleko od dużych miast i emitowanych przez nie zanieczyszczeń.
Bywa, że w konwencjonalnych gospodarstwach nie dba się o dobrostan zwierząt, stosuje sztuczne nawozy. Często najważniejszy jest szybki wzrost i jak największe plony, co osiąga się dzięki chemicznym wspomagaczom.
Podczas, gdy rolnictwo zwane konwencjonalnym jest coraz bardziej zmechanizowane, w gospodarstwach ekologicznych ceni się ludzką pracę. Nawet chwasty usuwa się przy użyciu obsypników, pielników, specjalnymi grabiami lub ręcznie. Podstawowym sposobem na odchwaszczenie oraz utrzymanie gleby w dobrym stanie jest płodozmian.
Jakie są najważniejsze zalety ekologicznych upraw?
Gospodarstwa ekologiczne funkcjonują w zgodzie z naturalnym środowiskiem, nie obciążając go, nie niszcząc krajobrazu i gleby. Hodowane w nich zwierzęta mają zapewnione bardzo dobre warunki bytowe. Wykorzystuje się odnawialne źródła energii. Takie gospodarstwo to system zrównoważony, nie tylko pod względem ekologicznym, ale i ekonomicznym — w dużym stopniu niezależny od nakładów zewnętrznych. Pozytywnie wpływa na kwestie społeczne. Ze względu na liczbę prac wykonywanych ręcznie, w gospodarstwie pracuje wielu ludzi, co znacznie zmniejsza bezrobocie i pozwala przetrwać wsi.
Funkcjonowanie gospodarstw ekologicznych i cechy ich produktów regulują odpowiednie przepisy Unii Europejskiej. Jeszcze wyższe, niż normy prawne UE, są wewnętrzne wytyczne firmy HiPP, dotyczące surowców i produktów firmy. Skład każdego słoiczka firmy HiPP przechodzi ponad 260 kontroli. Badana jest gleba, surowce, a na końcu ostateczny produkt. Dzięki tak surowym wymaganiom produkty HiPP odznaczają się najwyższą, ekologiczną jakością, za którą osobiście ręczą właściciele marki, Claus i Stefan Hipp.
Mimo tak wielu zalet ekologicznych upraw, wciąż dominują konwencjonalne gospodarstwa. Dlaczego tak się dzieje?
Rolnictwo ekologiczne to angażujący proces. Nie ingeruje się we wzrost, ani ilość plonów, trzeba czekać tyle, ile chce natura, przez co produkcja ekologiczna trwa dłużej. Plonów jest mniej, szacuje się, że nawet o 1/3 w porównaniu do rolnictwa konwencjonalnego. Bez porównania jest jednak ich jakość, wartości odżywcze oraz walory smakowe.
Przetwarzanie surowców rolnictwa ekologicznego również odbywa się według ściśle określonych zasad. Dopuszczalne są tylko metody tradycyjne, fizyczne i fermentacyjne. Nie wolno stosować żadnych ulepszaczy, barwników, emulgatorów, stabilizatorów, konserwantów i tym podobnych. Niedopuszczalne są również produkty modyfikowane genetycznie (GMO) i ich pochodne.
W jaki sposób rozpoznać, że produkt pochodzi z uprawy ekologicznej?
Aby produkt mógł być nazwany ekologicznym, gospodarstwo, w którym został wyprodukowany, musi otrzymać certyfikat. Jest wydawany przez niezależne jednostki, upoważnione przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Ich listę można sprawdzić na stronie Ministerstwa. Certyfikaty przyznawane są na podstawie regularnych kontroli procesu produkcji. Aby umieścić na etykiecie unijne logo rolnictwa ekologicznego, należy spełnić szereg ustawowo określonych norm. Warto podkreślić, że produkt, na którym znajduje się znak HiPP BIO (wewnętrzny znak firmy HiPP, poświadczający jakość produktów, za którą ręczą Claus i Stefan Hipp) musi spełniać jeszcze wyższe normy, niż te narzucone przez przepisy Unii Europejskiej.
Dlaczego produkty ekologiczne różnią się ceną od konwencjonalnych?
Wszystkie wyżej wymienione czynniki (duży nakład pracy, potrzeba zatrudnienia wielu osób, cena naturalnych nawozów i pasz i konieczność płodozmianu) powodują, że cena końcowego produktu ekologicznego jest wyższa od ceny produktu zwykłego. Warto jednak zadać sobie pytanie, na ile cenne jest zdrowie nasze i naszych dzieci.
Rolnictwo ekologiczne wymaga więcej pracy oraz nakładów finansowych i czasowych. Dostajemy jednak w zamian sprawdzony i w pełni bezpieczny produkt. Gospodarstwa ekologiczne pozytywnie wpływają na otoczenie, środowisko i zdrowie konsumentów.
