Prosto, tanio i bezboleśnie. Nowatorskie metody diagnozowania choroby Parkinsona w Gdańskim Uniwersytecie Medycznym

Czy choroba Parkinsona jest częstą chorobą? Ile osób na nią choruje, ile osób każdego roku słyszy diagnozę?

Choroba Parkinsona jest drugą najczęstszą chorobą neurodegeneracyjną po chorobie Alzheimera. Co roku na świecie diagnozuje się ją u ponad 1,2 mln osób, a liczba chorych stale rośnie. Prognozy wskazują, że do 2040 roku podwoi się liczba pacjentów w porównaniu z 2016 r. W Polsce z chorobą żyje około 100 tys. osób, a rocznie diagnozę słyszy ok. 8 tys. pacjentów.

W jaki sposób Państwa wynalazek ma pomóc w diagnozowaniu choroby Parkinsona?

Nowy test daje lekarzom realne, dostępne narzędzie diagnostyczne, które może przełożyć się na lepsze rokowanie i sprawniejszy proces leczenia. Obecnie rozpoznanie choroby Parkinsona bazuje głównie na objawach klinicznych, co utrudnia wykrycie jej na wczesnym etapie. Nie ma żadnego łatwo dostępnego czynnika, który pozwalał nam postawić rozpoznanie. Dlatego parametry dostępne w prosty sposób poprzez badanie krwi są tak ważne, szczególnie jeśli chcemy identyfikować chorych na wczesnym, a nawet przedobjawowym etapie choroby. Umożliwi to także sprawniejsze prowadzenie badań nad lekami, które mogą zatrzymać postęp tego schorzenia. Opracowywany jest panel biomarkerów oparty na badaniu krwi, obejmujący:

• nadtlenek wodoru (H₂O₂) – u chorych jego poziom jest istotnie podwyższony,
• pochodne 17β-estradiolu

Powstaje zatem charakterystyczny „podpis biochemiczny” dla choroby Parkinsona wysoki H₂O₂ + wysoki poziom metoksyestrogenów + niski poziom hydroksyestrogenów.

Taki test może:

• umożliwić wczesną i bardziej obiektywną diagnozę
• wspierać lekarza przy trudnych diagnostycznie przypadkach
• w przyszłości służyć do monitorowania przebiegu i skuteczności leczenia

Ten kierunek został zabezpieczony zgłoszeniem patentowym „The use of hydrogen peroxide and 17β-estradiol and its metabolites as biomarkers in the diagnosis of neurodegenerative diseases” (P.441360).

Jak wygląda samo badanie i ile czasu zajmuje?

Z punktu widzenia pacjenta jest to rutynowe pobranie krwi, więc zajmuje maksymalnie kilka minut i nie wiąże się z ryzykiem istotnych powikłań. Dla lekarzy jest to o tyle ważne, że można taki test stosować na szeroką skalę dzięki jego cenie, dostępności i łatwości wykonania.

W jaki sposób produkt obniży koszty diagnozowania choroby?

Obecnie nie ma żadnego badania, które pozwala postawić jednoznacznie diagnozę, ale niekiedy wykonuje się szereg badań dodatkowych takich jak rezonans głowy, panel parametrów laboratoryjnych z krwi czy szczególnie drogie i trudno dostępne badania z zakresu medycyny nuklearnej. Dodatkowe narzędzie w postaci biomarkerów badanych we krwi pozwoli uniknąć wykonywania przynajmniej części z tych badań, co nie tylko przełoży się na niższe koszty diagnostyki, ale też na mniejsze obciążenie pacjentów dodatkowymi procedurami.

Panel biomarkerów może:

• ograniczyć wykonywanie drogich i trudno dostępnych badań obrazowych (np. medycyny nuklearnej)
• zmniejszyć liczbę konsultacji i dodatkowych procedur
• poprawić kierowanie pacjentów do specjalistów (lepsza „triage”)

W efekcie diagnostyka stanie się tańsza, szybsza i mniej obciążająca dla pacjentów i systemu ochrony zdrowia.

Jak wpłynie na pracę lekarzy zajmujących się chorobami neurodegeneracyjnymi?

– Lekarze mogą otrzymać dodatkowy oręż do lepszej, tańszej i szybszej diagnostyki choroby. Ma to potencjalnie niebagatelne znaczenie zarówno dla pojedynczego pacjenta, jak i z perspektywy systemowej, gdzie takie łatwo dostępne biomarkery mogą skrócić kolejki do badań obrazowych, obniżyć koszty diagnostyki oraz umożliwić wcześniejsze rozpoczęcie terapii. Dzięki temu może poprawić się nie tylko jakość opieki, ale również efektywność całego procesu diagnostyczno-terapeutycznego, co w dłuższej perspektywie może przełożyć się lepsze wyniki leczenia.

Wdrożenie panelu umożliwi:

• wcześniejsze wykrywanie choroby
• lepsze różnicowanie zespołów parkinsonowskich
• monitorowanie progresji i personalizację terapii
• skrócenie kolejek do specjalistów i badań obrazowych poprawę jakości i efektywności opieki nad pacjentami

Centrum Transferu Technologii GUMed aktywnie wspiera ochronę patentową wynalazków opracowanych na Uniwersytecie Medycznym w Gdańsku oraz nawiązuje współprace z otoczeniem biznesowym w celu skutecznej komercjalizacji tych rozwiązań. Oferujemy przedsiębiorcom bogate portfolio technologii z różnych dziedzin medycyny, obejmujące patenty polskie i zagraniczne oraz możliwość licencjonowania — w tym licencje testowe, demonstracyjne, warunkowe oraz sprzedaż praw do wynalazków. W GUMed realizujemy także usługi badawczo-rozwojowe z wykorzystaniem nowoczesnej aparatury oraz ekspertyzy naukowe i opinie o innowacyjności. Firmy zainteresowane współpracą zapraszamy do kontaktu: ctt@gumed.edu.pl.