Terapia skoncentrowana na rozwiązaniach (TSR) jest podejściem terapeutycznym, które skupia się na poszukiwaniu i wzmacnianiu pozytywnych zmian oraz rozwiązań w życiu pacjenta, zamiast koncentrować się na problemach i przeszłości. TSR zakłada, że pacjent posiada zasoby i umiejętności potrzebne do rozwiązania własnych problemów, a terapeuta wspiera go w odkrywaniu i wykorzystywaniu tych zasobów.
Założenia terapii skoncentrowanej na rozwiązaniach
Podstawowym założeniem TSR jest wiara w to, że pacjent jest ekspertem odnośnie własnego życia i posiada wewnętrzne zasoby, które mogą być wykorzystane do osiągnięcia pożądanych zmian. Terapeuta TSR stara się wspierać pacjenta w identyfikowaniu celów, wyobrażaniu sobie pożądanych scenariuszy oraz w kreowaniu konkretnych kroków, które prowadzą do osiągnięcia tych celów.
TSR często kładzie nacisk na budowanie pozytywnego dialogu i współpracy między terapeutą a pacjentem, a także na aktywne słuchanie i zadawanie pytań, które pomagają pacjentowi odkryć własne perspektywy i możliwe rozwiązania. Terapia skoncentrowana na rozwiązaniach jest stosowana w pracy z osobami w różnym wieku i w różnych obszarach życia, w tym w terapii rodzinnej, terapii par, terapii indywidualnej oraz w pracy z grupami.
Główne zasady terapii skoncentrowanej na rozwiązaniach
- Skupienie na rozwiązaniach. Terapia kładzie nacisk na identyfikację pożądanych zmian i rozwiązań, zamiast koncentrować się na problemach i przeszłości.
- Wzmocnienie pozytywnych zasobów. Terapeuci TSR wspierają pacjentów w odkrywaniu i wykorzystywaniu ich wewnętrznych zasobów, umiejętności i doświadczeń, które mogą być wykorzystane do osiągnięcia pożądanych zmian.
- Współpraca i empatia. Terapeuci TSR angażują się w aktywne słuchanie, współpracę i empatyczną relację z pacjentem, aby wspierać go w procesie identyfikacji celów i rozwiązań.
- Koncentracja na teraźniejszości i przyszłości. TSR skupia się na teraźniejszości i przyszłości, zachęcając pacjentów do wyobrażania sobie pożądanych scenariuszy i kroków prowadzących do osiągnięcia celów.
- Uwzględnienie kontekstu społecznego. Terapeuci TSR biorą pod uwagę kontekst społeczny, kulturowy i relacyjny pacjenta, aby lepiej zrozumieć jego sytuację i wspierać go w osiąganiu pożądanych zmian.
Kiedy terapia skoncentrowana na rozwiązaniach pomaga?
- Terapia rodzinna. TSR może być skutecznym podejściem w pracy z rodzinami, które chcą poprawić komunikację, rozwiązać konflikty i budować zdrowsze relacje.
- Terapia par. Osoby poszukujące wsparcia w rozwiązywaniu problemów w relacjach partnerskich mogą skorzystać z terapii skoncentrowanej na rozwiązaniach, aby budować więź i znaleźć konstruktywne sposoby radzenia sobie z trudnościami.
- Terapia indywidualna. Osoby borykające się z osobistymi wyzwaniami, takimi jak stres, depresja, lęki czy trudności w podejmowaniu decyzji mogą znaleźć wsparcie i motywację do zmian poprzez terapię skoncentrowaną na rozwiązaniach.
- Praca z grupami. TSR może być stosowana w pracy z grupami, na przykład w szkoleniach czy warsztatach, aby wspierać uczestników w osiąganiu wspólnych celów i rozwiązywaniu problemów.
Jak wygląda sesja?
Zwykle potrzebnych jest kilka spotkań co kilka tygodni, by pacjent miał czas na praktykowanie swoich zmian. Podczas pierwszego spotkania z terapeutą zawierany jest kontrakt, w którym ustalone jest, jakie nadzieje z całym procesem terapeutycznym wiąże pacjent. Można tez opisać preferowaną przez klienta przyszłość. Na kolejnych spotkaniach terapeuta podąża za pacjentem i tym, co udało mu się zrobić od ostatniego spotkania. Terapia koncentruje się na rozmowie i uważnym słuchaniu pacjenta.