U podstaw psychoterapii Gestalt, opracowanej przez niemieckiego psychologa i psychoterapeutę Fritza Perlsa, leży przekonanie, że źródłem problemów człowieka w dorosłości są przede wszystkim niezaspokojone w dzieciństwie potrzeby, takie jak miłość, akceptacja, szacunek, bezpieczeństwo.
Terapia w nurcie Gestalt ma za zadanie przywrócić pacjentowi poczucie bezpieczeństwa, akceptacji i zachęcić do rozwoju w kierunku, na którym mu zależy.
Czym jest psychologia Gestalt?
Nazywana jest „psychologią postaci” i należy do nurtu humanistycznego, który uważany jest za trzecią siłę w psychologii – po psychoanalizie i behawioryzmie. Jednym z podstawowych założeń terapii Gestalt jest twierdzenie, że każdy z nas może dobrze funkcjonować w środowisku, o ile jest świadomy tego, co się dzieje w nim samym i w jego otoczeniu. Dzięki pogłębieniu samoświadomości jesteśmy w stanie odblokować swój potencjał i poprawić swoje funkcjonowanie.
Jak wygląda psychoterapia Gestalt?
Niektóre elementy zaczerpnęła z psychoanalizy. Podstawę terapii Gestalt stanowi szczególna relacja między terapeutą a pacjentem. Musi być ona zbudowana na zaufaniu i poczuciu bezpieczeństwa. Podczas empatycznej rozmowy i przeżywaniu skupionym na „tu i teraz” pacjent może zyskać świadomość „własnego ja” na granicy kontaktu z drugim człowiekiem.
Podstawową zasadą, która różni psychoterapię Gestalt od innych podejść terapeutycznych jest to, że odbywa się w konwencji „tu i teraz”. Skupiamy się na teraźniejszości, analizujemy przeszłe doświadczenia w kontekście tego, jak wpływają na obecne funkcjonowanie. Nie padają pytania „dlaczego”, nie wyjaśniamy związków przyczynowo-skutkowych, lecz proponuje się poszukiwanie rozwiązań „jak mogę to zmienić”. Przeszłe doświadczenia odtwarzane są np. w psychodramie, a nie w rozmowie. Podczas spotkania nie przywołuje się osób, które są nieobecne w psychoterapii, lecz rozmawia się z nimi, przywołując ich z wyobraźni.
Spotkania z terapeutą nie mają z góry ustalonego schematu. Pacjent przychodzi z problemem i to on decyduje, jak będzie przebiegała rozmowa. Wykorzystywane są proste doświadczenia, takie jak rozmowa z wyobrażoną osobą (technika pustego krzesła, która ma na celu wyrażenie uczuć związanych z konkretnym konfliktem, by lepiej go zrozumieć), praca z rysunkiem czy analiza snów, a także ćwiczenia oddechowe.
Cele terapii Gestalt
- stworzenie warunków, by pacjent poznał siebie
- poszerzanie samoświadomości pacjenta i rozwój jego osobowości
- dotarcie do „własnego ja”
- przywrócenie odpowiedzialności za własne życie
Psychoterapia Gestalt trwa najczęściej minimum rok, zwykle kilka lat. Wszystko zależy od obszaru, nad którym się pracuje.
Komu pomaga psychoterapia Gestalt?
Psychoterapia Gestalt może mieć charakter indywidualnej pracy terapeutycznej albo być terapią grupową, która i tak zakłada charakter indywidualnej pracy terapeutycznej, która jest obserwowana przez uczestników grupy, a po jej zakończeniu wszyscy dzielą się własnymi spostrzeżeniami i doświadczeniami.
Psychoterapia Gestalt jest pomocna, gdy borykamy się z ciężkimi emocjami, przy zaburzeniach lękowych, depresyjnych lub o charakterze neurotycznym.