Naukowcy z University of California w Los Angeles (UCLA) opracowali technologię szczepionki Zika, która okazała się wysoce skuteczna i bezpieczna w przedklinicznych badaniach na modelach mysich. Szczepionka zapobiegała rozwojowi ogólnoustrojowej infekcji zarówno u ciężarnych samic, jak i rozwijających się płodów.
- Opracowanie szczepionki polegało na usunięciu części genomu Zika, która koduje otoczkę wirusa – powiedział dr Vaitilingaraja Arumugaswami, profesor farmakologii molekularnej i medycznej na UCLA. - Ta modyfikacja zarówno stymuluje reakcję immunogenną, jak i zapobiega replikacji wirusa i rozprzestrzenianiu się z komórki do komórki.
W porównaniu z myszami, którym nie podano szczepionki, zaszczepione myszy wykazywały podwyższony poziom komórkowej odpowiedzi immunologicznej w postaci zwiększonej populacji komórek efektorowych T. Naukowcy przetestowali również szczepionkę na wielu innych modelach mysich, w przypadku których okazała się bezpieczna i dająca ochronę.
Impulsem do podjęcia badań była epidemia wirusa Zika w 2016 r., który szybko rozprzestrzenił się w obu Amerykach i dotknął miliony ludzi, prowadząc do poważnych trudności społeczno-ekonomicznych. Zika był pierwszym wirusem przenoszonym przez komary, który wykazał zdolność wpływania na reprodukcję człowieka.
Do chwili obecnej nie zatwierdzono żadnych szczepionek ani metod leczenia zakażeń wirusem Zika. - Ale biorąc pod uwagę, że wirusy RNA – kategoria, do której należą zarówno wirusy Zika, jak i rodzina wirusów SARS – są bardzo podatne na szybką ewolucję i mutację, prawdopodobnie w najbliższej przyszłości będzie więcej epidemii – powiedział Arumugaswami.
Średnio pomiędzy okresami intensywnego rozprzestrzeniania się wirusa Zika upływa około 7 lat. - To tylko kwestia czasu, zanim zaczniemy ponownie obserwować rozprzestrzenianie się wirusa – powiedział dr Kouki Morizono, profesor nadzwyczajny medycyny na UCLA i współautor badania.
Zmiana klimatu rozszerza zasięg komarów, takich jak Aedes aegypti, które przenoszą wirusa Zika na ludzi, zwiększając zagrożoną populację.
- Trwająca pandemia COVID-19 pokazała nam moc silnego planu gotowości na wypadek pandemii i jasnej komunikacji na temat metod zapobiegania – wszystko to pozwala szybko wprowadzać bezpieczne i niezawodne szczepionki – powiedział Arumugaswami. W związku z tym konieczne jest opracowanie silnego planu gotowości na wypadek pandemii. - Nasze badania są kluczowym pierwszym krokiem w opracowaniu skutecznego programu szczepień, który może ograniczyć rozprzestrzenianie się wirusa Zika – powiedział Arumugaswami.