Subskrybuj nas na Youtube
Rozpoznanie wroga
W XXI wieku niewiele jest chorób, których skala zasługuje na miano epidemii. Tak jest w przypadku cukrzycy, na którą cierpi na świecie 250 milionów ludzi, a szacuje się, iż z każdą kolejną dekadą chorych przybywać będzie dwukrotnie. Co jest zatem odpowiedzialne za tak intensywny rozwój choroby? W dużej mierze my sami, a dokładniej tryb naszego życia. – Zmiana nawyków żywieniowych, jedzenie wysoce przetworzonych produktów, fast foody, siedzący tryb życia - to tylko niektóre czynniki, które przyczyniają się również w naszym społeczeństwie do lawinowego wzrostu zachorowań na cukrzycę – wyjaśnia dr n. med. Maria Buczyńska-Górna, specjalista pediatrii i diabetologii z poznańskiego szpitala i przychodni MedPolonia. Problem z diagnozowaniem i leczeniem cukrzycy wynika z braku świadomości - wiele objawów choroby jest bagatelizowanych i przypisywanych innym, często mniej szkodliwym schorzeniom.
Czym właściwie jest cukrzyca? – Cukrzyca to przewlekła choroba metaboliczna, charakteryzująca się podwyższonym stężeniem glukozy we krwi. Nieleczona lub leczona w zły sposób prowadzi do poważnych powikłań zagrażających zdrowiu i życiu – między innymi do uszkodzenia nerek, narządu wzroku, zawałów, udarów, amputacji kończyn dolnych – tłumaczy dr n. med. Maria Buczyńska-Górna. Taka wiedza to podstawa. Co jednak należy wiedzieć, by skutecznie bronić się przed zagrożeniem?
Strefa zagrożenia
Czy można powiedzieć, że istnieją mniej lub bardziej zagrożone grupy osób? – Skłonność, czyli predyspozycja do cukrzycy, może zostać odziedziczona po rodzicach, ale kluczową rolę w tej chorobie odgrywają czynniki środowiskowe takie jak styl życia, nieprawidłowa dieta prowadząca do otyłości. Czynnikami ryzyka, na które powinny zwrócić uwagę osoby, u których w rodzinie odnotowano wcześniej zachorowania na cukrzycę, są między innymi nadwaga, otyłość, brak ruchu, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca w ciąży – dodaje dr n. med. Maria Buczyńska-Górna z MedPolonii.
Cukrzyca to grupa chorób, które różnią się przebiegiem, mechanizmem powstania i rokowaniem. Objawy są różnorodne, poszczególne typy charakterystycznie ujawniają się w pewnych grupach wiekowych. U dzieci i młodzieży najczęściej mamy do czynienia z cukrzycą typu 1 - jest to choroba autoimmunologiczna, polegająca na spontanicznym niszczeniu komórek w trzustce, które są odpowiedzialne za wydzielanie insuliny. Jej symptomy narastają dość szybko, w ciągu kilku tygodni, a nawet dni. Osoby dorosłe, zazwyczaj otyłe, najczęściej doświadczają cukrzycy typu 2, która rozwija się wiele lat, podstępnie doprowadzając do ujawnienia się powikłań, nierzadko jeszcze przed pojawieniem się rozpoznania. Niestety, to nie wszystko - istnieją inne, rzadziej występujące rodzaje cukrzycy - m.in. LADA (utajona cukrzyca autoimmunologiczna występująca u dorosłych) czy MODY (kilka typów związanych z mutacjami genetycznymi, zwykle ujawniających się już w młodym wieku i będących kolejnymi zachorowaniami w tej samej rodzinie). Odrębnymi przypadkami są: cukrzyca ciężarnych oraz cukrzyca wtórna, występująca w przebiegu innych chorób lub wad, które do niej predysponują.
Najlepsza linia obronna? Wiedza, ruch i umiar
Co powinno skłonić nas do wizyty u diabetologa? Istnieje szereg objawów, których nie należy lekceważyć. Są nimi między innymi wzmożone pragnienie i oddawanie moczu (zwłaszcza wielokrotne oddawanie moczu w nocy), a także senność, apatia i uczucie zmęczenia. Co minimalizuje szanse na zachorowanie? Lekarze są zgodni - aktywność fizyczna mająca na celu utrzymanie odpowiedniej masy naszego ciała oraz zbilansowana dieta, w której do minimum ograniczona została ilość prostych węglowodanów.
– Jeśli chodzi o profilaktykę to najistotniejsza jest wiedza na temat cukrzycy. Ważne jest szybkie dostrzeżenie jej objawów, mówienie o przyczynach oraz znajomość powikłań. Wczesne rozpoznanie choroby oraz obecny poziom opieki medycznej w dziedzinie diabetologii pozwalają na to, by życie z cukrzycą było możliwe, jednak najważniejszą rolę odgrywa tu sam pacjent. Chory musi "nawrócić" się na zdrowy styl życia - zmienić dietę, rozpocząć aktywność fizyczną i prowadzić bardziej świadome życie obserwując swój organizm – tłumaczy dr n. med. Maria Buczyńska-Górna z MedPolonii.
W cukrzycy typu 1 niezbędna jest terapia za pomocą insuliny – podawana jest przez osobiste pompy insulinowe lub za pomocą penów, zaś w cukrzycy typu 2 leczeniem od początku jest uzyskanie spadku masy ciała, odpowiednie odżywianie, wdrożenie aktywności fizycznej. Jeśli te metody nie są wystarczające, wykorzystywane są środki farmakologiczne.
