Zespół chronicznego zmęczenia to poważna choroba, która silnie ogranicza możliwość wykonywania codziennych czynności i może prowadzić do niezdolności do pracy i niepełnosprawności. Okazuje się, że występuje częściej niż do tej pory sądzono.
Co wywołuje zespół przewlekłego zmęczenia? Istnieje wiele teorii na ten temat, ale żadna z nich nie została jednoznacznie potwierdzona. Niektóre z nich wymieniają infekcje wirusowe, zaburzenia układu immunologicznego, stres, zaburzenia hormonalne i skłonności genetyczne. Diagnoza CFS często oparta jest na wykluczeniu innych możliwych przyczyn przewlekłego zmęczenia.
Liczba osób cierpiących na zespół przewlekłego zmęczenia jednak wciąż rośnie. Może być także związana z większą liczbą chorych cierpiących z powodu tzw. długiego COVID-u.
Co to jest zespół przewlekłego zmęczenia?
Zespół przewlekłego zmęczenia (z języka angielskiego Chronic Fatigue Syndrome, CFS) nazywany również zespołem chronicznego zmęczenia, to schorzenie charakteryzujące się trwałym, znacznym zmęczeniem, którego nie można wyjaśnić innymi schorzeniami medycznymi. Zespół przewlekłego zmęczenia często związany jest z tzw. długim COVID-em.
CFS może prowadzić do znacznego ograniczenia aktywności fizycznej, problemów z pracą i szkołą oraz problemów psychospołecznych. Może też skutkować zmniejszeniem aktywności społecznej, zaburzeniami snu, depresją, zaburzeniami lękowymi i chronicznym bólem mięśni i stawów.
Zespół przewlekłego zmęczenia występuje coraz częściej
Badania opublikowane przez Centers for Disease Control and Prevention (CDC) wskazują, że zespół przewlekłego zmęczenia dotyka około 3,3 mln dorosłych osób w Stanach Zjednoczonych. W poprzednich badaniach liczba ta wynosiła od ok. 800 tys. do 2,5 mln.
Jak mówi dla serwisu everydayhealth.com dr Elizabeth Unger, szefowa Oddziału Przewlekłych Chorób Wirusowych CDC, choroba "dotyka wszystkich grup wiekowych, płciowych, rasowych i etnicznych i kosztuje gospodarkę USA od 18 do 51 mld dolarów rocznie". Nowe badania wskazują, że prawdopodobieństwo zachorowania na to schorzenie wzrasta wraz z wiekiem, a najwyższy odsetek zachorowań występuje w wieku od 50 do 69 lat. Po tym wieku ryzyko zachorowania spada.
Badacze podkreślają, że wzrost liczby przypadków zespołu przewlekłego zmęczenia może częściowo wynikać z faktu, że ma on podobne objawy jak długi COVID. Są to m.in. uporczywe zmęczenie, problemy poznawcze, bóle głowy i zaburzenia snu.
Przyczyny. Skąd bierze się zespół przewlekłego zmęczenia?
Przyczyna CFS pozostaje nieznana. Zdaniem niektórych badaczy, może być on spowodowany kombinacją czynników takich jak infekcje i zakażenia (np. boreliozą lub mononukleozą zakaźną), urazami fizycznymi oraz emocjonalnymi.
Objawy zespołu przewlekłego zmęczenia
Objawy zespołu przewlekłego zmęczenia mogą się różnić w zależności od osoby. Najczęściej jednak obejmują wyczerpanie trwające dłużej niż sześć miesięcy, trwałe, uciążliwe zmęczenie, które nie ustępuje nawet po odpoczynku i nie jest związane z wysiłkiem fizycznym, a także nieregenerujący sen, bóle mięśni lub stawów,zawroty głowy, upośledzenie funkcji poznawczych, nasilenie objawów po aktywności fizycznej lub umysłowej.
Jak radzić sobie z zespołem przewlekłego zmęczenia? Leczenie CFS
Leczenie zespołu przewlekłego zmęczenia koncentruje się na łagodzeniu objawów i poprawie jakości życia pacjenta. Centers for Disease Control and Prevention zaznacza, że jest to możliwe m.in. dzięki technikom takim jak głębokie oddychanie i rozluźnienie mięśni, masaż i terapie ruchowe, takie jak rozciąganie, joga i tai chi. Według CDC mogą one zmniejszyć stres i niepokój i poprawiać samopoczucie.