Aktorka Anna Przybylska zmarła na raka trzustki 5 października 2014 roku. Zmagała się z tym nowotworem przez długi czas, walczyła najpierw o zdrowie, a potem o życie. Jej walkę uważnie obserwowali zaniepokojeni fani. Aktorka trafiła do lekarzy jednak w zbyt późnym stadium rozwoju nowotworu. Rak trzustki poza tym jest bardzo groźnym, szybko wyniszczającym organizm zabójcą.

Reklama
Anna Przybylska / AKPA / Bartlomiej Wysocki www.bwysocki.

Podstawową, najlepszą metodą leczenia w onkologii jest jak najszybsze operacyjne usunięcie guza złośliwego. Tymczasem w przypadku nowotworu trzustki, podobnie jak przy raku płuc, ośmiu na dziesięciu pacjentów zgłasza się do lekarza za późno, gdy nowotwór jest już tak zaawansowany, że nie jest już operacyjny, czyli że nie można go usunąć.

Rak trzustki. Jakie są objawy raka trzustki?

Rak trzustki, mimo że potrafi się znakomicie maskować i najczęściej rozwija się w ukryciu, daje pewne niepokojące, wczesne objawy. Najczęściej nie są one jednak kojarzone z nowotworem.

BÓL BRZUCHA

Ból brzucha to pierwszy, podstawowy, najbardziej niepokojący objaw. Może przypominać dolegliwości takie jak przy zapaleniu trzustki. Chorzy skarżą się na tępy, promieniujący w kierunku pleców ból, czasami wręcz gryzący. Co powinno szczególnie zaniepokoić, to fakt, że ból może ustępować, kiedy chory pochyla się do przodu.

UTRATA WAGI

Reklama

Jeśli zauważamy u siebie niewytłumaczalną, niewynikającą ze zmiany diety lub zwiększonej aktywności utratę wagi, należy powiedzieć o tym lekarzowi. Utrata wagi, szybkie schudnięcie w krótkim czasie to nie musi być objaw raka, ale faktem jest, że u osób chorych na nowotwór trzustki zaburzona zostaje produkcja enzymów trzustkowych, co w efekcie sprawia, że jedzenie jest niewłaściwie trawione, a składniki odżywcze są wydalane, zamiast być przyswajane.

BRAK APETYTU

Zaburzenia łaknienia u chorych na nowotwór są powiązane bezpośrednio z niepokojącą utratą wagi. Brak apetytu, z pozoru niezwiązany z objawami raka trzustki, powinien zostać skonsultowany u lekarza, jeśli występuje wraz z innymi objawami. Niektórzy pacjenci, u których stwierdzono tego rodzaju nowotwór, mówili, że kilka miesięcy przed diagnozą obserwowali u siebie nagły spadek apetytu. Z kolei część chorych zwracała uwagę na uczucie sytości pojawiające się nawet po zjedzeniu bardzo małych posiłków.

ŻÓŁTA SKÓRA, ZAŻÓŁCONE BIAŁKA W OCZACH

W niektórych przypadkach przy rozwijającym się nowotworze trzustki może dojść do sytuacji, kiedy umiejscowiony na trzustce guz może zablokować drogi żółciowe. Wtedy z powodu gromadzącej się żółci u pacjenta rozwijają się objawy podobne jak przy żółtaczce - zażółca się skóra, białka w oczach nabiegają żółtym kolorem.

POWIĘKSZONY WORECZEK ŻÓŁCIOWY

Zablokowanie dróg żółciowych skutkuje nie tylko objawami, które można wiązać z żółtaczką, ale czasami prowadzi także do powiększenia woreczka żółciowego. Ten objaw, choć nieprzyjemny dla pacjentów, bo wiążący się z bólem okolic woreczka żółciowego, jest łatwy do zaobserwowania w podstawowych badaniach i pozwala wykryć raka trzustki często we wcześniejszym stadium.

SWĘDZĄCE DŁONIE I STOPY

Zdarza się, że pacjenci skarżą się na dziwne objawy skórne, które mogłyby wskazywać na alergię. Swędząca skóra dłoni i stóp, jak przy uczuleniu, to także objaw występujący przy żółtaczce, ale czasem także przy rozwijającym się nowotworze trzustki. Lekarze tłumaczą to reakcją alergiczną na podwyższony poziom bilirubiny gromadzącej się w skórze.

CUKRZYCA

Niespodziewane pojawienie się cukrzycy, często u osób wcześniej zupełnie zdrowych, bez przypadków cukrzycy w rodzinie, to sygnał alarmowy, który powinien rozbrzmieć wyjątkowo głośno. Może zdarzyć się bowiem - nie zawsze, ale czasami - że cukrzyca wskazuje na problemy z trzustką wynikające z rozwijającego się guza. Odpowiednie badania i uważna diagnostyka pozwala na szybkie wychwycenie przyczyn rozwinięcia się objawów cukrzycowych.

ZMIANY ODCZUWANEGO SMAKU

Jeśli pojawia się trudne do wyjaśnienia zaburzenie zmysłu smaku, jeśli inaczej odczuwamy smak niektórych potraw albo całkowicie go tracimy, można powiązać to z rozwojem nowotworu trzustki. Niektórzy pacjenci zwracali też uwagę, że zaczynali odczuwać wstręt do niektórych produktów.

ZMIANA WYGLĄDU STOLCA

Rak trzustki może dać również objawy jelitowe. Wszystko za sprawą zaburzeń gospodarki enzymowej wynikających z upośledzenia pracy tego ważnego organu, na przykład przez zapalenie lub rozwijający się guz. Luźne i blade stolce mogą wskazywać na nadmiar niestrawionego tłuszczu w odchodach, podobnie jak ich wyjątkowo nieprzyjemny zapach. To sygnał alarmowy, że z trzustką dzieje się coś złego.

DEPRESJA

Nagłe pogorszenie się dobrostanu psychicznego, a następnie utrzymujące się długotrwałe obniżenie nastroju, to nie zawsze wynik jesiennej chandry. Zdarza się, że objawy depresyjne zwiastują poważne problemy somatyczne. Lekarze zwracają uwagę, że depresja może iść w parze z niektórymi nowotworami, w tym także z rakiem trzustki.

Nie jest tajemnicą, że Anna Przybylska na kilka lat przed poznaniem diagnozy o chorobie nowotworowej zmagała się z objawami, które można było powiązać z depresją - aktorka skarżyła się na ciągłe zmęczenie i brak energii oraz przedłużające się złe samopoczucie. Trudno ocenić, na ile objawy te można powiązać z rozwijającym się wówczas rakiem trzustki.

W każdym przypadku jednak, kiedy podejrzewamy u siebie początki depresji, należy zasięgnąć porady lekarza specjalisty. Nie tylko psychologa, ale również internisty.

Rak trzustki. Skuteczność leczenia

Od czasu śmierci Anny Przybylskiej, czyli od roku 2014, do roku 2020 mimo starań medycyny nie udało się osiągnąć znaczących sukcesów w walce z nowotworem trzustki. Pięcioletnia przeżywalność pacjentów z rakiem trzustki zwiększyła się na świecie z 6 procent do zaledwie 11 procent. Takie dane przedstawił profesor Thomas Seufferlein, kierownik Oddziału Gastroenterologii, Endokrynologii, Metabolizmu i Nefrologii Szpitala Uniwersyteckiego w Ulm w Niemczech, w czasie zorganizowanego we wrześniu tego roku kongresu Europejskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej (ESMO).

Dane te pokazują, że około 90 procent chorych na raka trzustki umiera w ciągu kilku lat po postawieniu diagnozy.

Kiedy nowotwór trzustki jest zaawansowany...

Skuteczność leczenia wielu innych nowotworów jest dużo większa. Pięć lat z rakiem piersi przeżywa aż 80-90 procent kobiet. Większą przeżywalność niż wśród chorych na raka trzustki obserwuje się także wśród pacjentów z nowotworem płuc. W tym gronie pięć lat od postawienia diagnozy przeżywa 15-17 procent osób.

Najlepszą, podstawową metodą leczenia w onkologii jest wciąż jak najszybsze chirurgiczne usunięcie guza złośliwego. A na ogół nie jest to możliwe w przypadku raka trzustki, podobnie jak i nowotworu płuca. Aż u 80 procent pacjentów nowotwór trzustki jest tak zaawansowany, że nie jest operacyjny, czyli nie można go usunąć. Szybko daje przerzuty do innych narządów, szczególnie do wątroby.

Leczenie zachowawcze raka trzustki ogranicza się niemal wyłącznie do chemioterapii.

Zachorowania na raka trzustki. Niepokojące prognozy

Według prognoz liczba zachorowań na raka trzustki będzie się zwiększać. Z danych przedstawionych podczas kongresu ESMO wynika, że o ile w 2020 roku odnotowano na całym świecie ponad 495 tysięcy przypadków tego nowotworu, to w roku 2040 może być ich już 800 tysięcy, czyli o 61 procent więcej. Zwiększy się też liczba zgonów, jeśli nie uda się poprawić skuteczności leczenia. W roku 2020 było 490 tysięcy zgonów z powodu raka trzustki na całym świecie, w roku 2040 - według prognoz naukowców - może być ich już 790 tysięcy, czyli o 64 procent więcej.