To w takich miejscach dziesiątki tysięcy osób mogą uczyć się samodzielności i przygotowania do pracy zawodowej. Dzięki temu mogą pełniej uczestniczyć w życiu społecznym. – Proces rehabilitacji społecznej jest długi i złożony, a możliwość pracy zawodowej czy chociażby jej namiastki jest tutaj niezwykle ważna. To okazja do spotkania z innym ludźmi, poczucie przynależności, czyli kwestie ważne dla każdego z nas. Osoby niepełnosprawne muszą mieć taką możliwość – wskazuje minister Marlena Maląg.

Pracodawco, PFRON dofinansuje zatrudnienie

Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych dofinansowuje wynagrodzenia pracowników niepełnosprawnych. Jak to wygląda w praktyce? W przypadku osób o znacznym stopniu niepełnosprawności miesięczne dofinansowanie wynosi maksymalnie 1800 zł, dla umiarkowanego stopnia niepełnosprawności jest to – 1125 zł, a dla stopnia lekkiego – 450 zł. Kwoty te wzrastają dodatkowo o 600 zł, jeśli u pracownika stwierdzono chorobę psychiczną, upośledzenie umysłowe, całościowe zaburzenia rozwojowe, epilepsję lub gdy jest on osobą niewidomą.
Inną formą wsparcia przez PFRON zatrudnienia osób niepełnosprawnych są dopłaty do:
• wyposażenia stanowiska pracy osoby niepełnosprawnej,
• przystosowania stanowisk pracy i pomieszczeń zakładu pracy do potrzeb niepełnosprawnego pracownika, a także adaptacji lub zakupu urządzeń czy oprogramowania ułatwiających pracownikowi wykonywanie pracy.
W 2018 r. na działania te (w tym na zwrot kosztów wyposażenia 714 stanowisk pracy dla niepełnosprawnych pracowników) Fundusz przeznaczył ponad 27,2 mln zł.
– To także zwrot kosztów szkoleń pracowników niepełnosprawnych organizowanych przez kierowników Powiatowych Urzędów Pracy. W ub.r. przeszkolono 149 pracowników, a wypłacone środki to blisko 390 tys. zł – wskazuje minister rodziny.
Do tego dochodzi też zwrot miesięcznych kosztów zatrudnienia pracowników pomagających pracownikowi niepełnosprawnemu w pracy oraz szkolenia pracowników pomagających. W 2018 r. było to 180 zatrudnionych pracowników pomagających, a łączna kwota dofinansowania zatrudnienia i szkoleń wyniosła 550 tys. zł.

Osoby niepełnosprawne chcą pracować

Według danych GUS w 2018 r. wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wieku produkcyjnym wynosił 26,3 proc. To o 3,8 pkt proc. więcej niż w 2015 r. (wówczas było to 22,5 proc.). Jak wynika z Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL), do rekordowo niskiego poziomu zmniejszyła się stopa bezrobocia wśród osób niepełnosprawnych w wieku produkcyjnym, osiągając w 2018 r. poziom 7,3 proc. W 2015 r. wynosiła ona 13,1 proc. To spadek o 45 proc.
– Osoby niepełnosprawne to naprawdę wartościowi pracownicy. Są często bardzo zmotywowani, chętni do działania i uczenia się nowych rzeczy. Wystarczy dać im szansę, dostosować środowisko pracy i zadania do ich możliwości – wskazuje szefowa resortu rodziny.
W 2018 r. ze środków PFRON na dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych przeznaczono ponad 3,3 mld zł i objęto nim 38,4 tys. pracodawców oraz blisko 321 tys. pracowników niepełnosprawnych.
Dobrym przykładem jest tu chociażby Poczta Polska, która zatrudnia m.in. jako listonoszy i pracowników sortowni blisko 1,8 tys. osób z niepełnosprawnościami, a w przyszłym roku w ramach programu „Praca-Integracja” ma zatrudnić kolejnych 360 takich osób.

Sport – szansą na sukces i poprawę jakości życia

Tegoroczne sukcesy na Paralekkoatletycznych Mistrzostwach Świata w Dubaju – 15 medali, wywalczonych 20 miejsc na letnie igrzyska paraolimpijskie w Tokio i 4 rekordy świata – to wspaniały przykład dla wszystkich, którzy spotykają na swojej drodze różne trudności.
– Ci niesamowici ludzie nie tylko przełamują własne bariery i osiągają niebywałe rezultaty, o których wielu by się nawet nie śniło, ale też pokazują innym, że niepełnosprawność nie zamyka drzwi do sukcesu i samorealizacji. Dlatego tak ważne jest wspieranie sportu osób niepełnosprawnych i innych tego rodzaju działań – podkreśla minister Marlena Maląg.
Z roku na rok rośnie kwota dofinansowania do działalności sportowej osób niepełnosprawnych. W 2018 roku Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych przeznaczył na ten cel blisko 20,5 miliona złotych.

Nie każdy jednak może być paraolimpijczykiem

Jedną z form aktywności wspomagającej proces rehabilitacji społecznej jest również uczestnictwo osób niepełnosprawnych w turnusach rehabilitacyjnych, czyli w zorganizowanych formach aktywnej rehabilitacji połączonych z elementami wypoczynku, których celem jest ogólna poprawa psychofizycznej sprawności oraz rozwijanie umiejętności społecznych uczestników. Składają się na to zarówno nawiązywanie kontaktów społecznych, realizacja zainteresowań, jak i udział w innych zajęciach przewidzianych programem turnusu.
Turnusy rehabilitacyjne są jedną z bardziej popularnych wśród osób niepełnosprawnych form rehabilitacji społecznej. W 2018 r. PFRON na dofinansowanie turnusów dla ponad 63 tys. osób przeznaczył 65,6 mln zł.
Co nowego? Centra usług społecznych
W pierwszej połowie grudnia minister Marlena Maląg ogłosiła konkurs na przeprowadzenie pilotażu centrów usług społecznych.
– Chodzi o wypracowanie i przetestowanie funkcjonowania 30 modelowych rozwiązań w zakresie integracji i rozwoju usług społecznych adresowanych zarówno do ogółu mieszkańców, jak i do grup o szczególnych potrzebach, np. osób z niepełnosprawnościami, osób starszych, rodzin wielodzietnych. Pozwoli to gminom na dostosowanie świadczonych usług i do potrzeb mieszkańców gminy, i do własnych możliwości finansowych – tłumaczyła podczas uroczystości ogłoszenia konkursu minister Marlena Maląg.
Jak podkreślała, chodzi o to, by wraz z funkcjonowaniem centrów usług społecznych stale poszerzała się również oferta świadczonych przez nie usług. – W tym celu, korzystając ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, przetestujemy działalność tych podmiotów. To ważne, by mieszkańcy mogli otrzymać kompleksowe wsparcie w jednym miejscu. Wierzę, że jest to możliwe – mówiła szefowa resortu rodziny.
Ustawa nie nakłada na gminy obowiązku utworzenia centrum usług społecznych – przewiduje jedynie taką możliwość. W ramach konkursu na pilotaż CUS dofinansowanie na łączną kwotę 100 mln zł otrzyma 30 projektów. Nabór potrwa do końca lutego, a rozpoczęcie procedury podpisywania umów o dofinansowanie przewidziano na sierpień 2020 r. W ciągu 3 lat ma powstać 30 centrów usług społecznych.
Materiał powstał we współpracy z Ministerstwem Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
PARTNER