Krótkowzroczność: co to za wada wzroku i jak powstaje
Krótkowzroczność, znana również jako miopia, to wada wzroku, która z roku na rok staje się coraz bardziej powszechna na całym świecie. Jak powstaje krótkowzroczność. Główny mechanizm powstawania krótkowzroczności związany jest z wydłużeniem gałki ocznej. Jak wyjaśnia lek. okulista chirurg Justyna Krowicka:”W chwili narodzin nasze oko jest krótsze niż u osoby dorosłej. Wraz z wiekiem gałka oczna rośnie i wydłuża się, podobnie jak cały organizm dziecka, aż do osiągnięcia pełnej wielkości po ok.23.r.ż. Nadmierne wydłużenie gałki ocznej prowadzi do rozwoju krótkowzroczności. W efekcie promienie światła, które powinny skupiać się na siatkówce (wewnętrznej warstwie oka odpowiedzialnej za widzenie), skupiają się przed nią, co powoduje niewyraźne widzenie z daleka. Wraz z wydłużaniem gałki ocznej struktury oka stają się cieńsze i bardziej napięte, co zwiększa podatność na ich uszkodzenia.”
Krótkowzroczność w skali globalnej. Badania pokazują, że zjawisko to nabiera wręcz rozmiarów globalnej pandemii. Zaś prognozy na przyszłość są alarmujące. Według ekspertów, już 2050 roku połowa ludności świata może zmagać się z tą wadą wzroku.
W badaniu opublikowanym w British Journal of Ophthalmology, cytowanym przez BBC, przeanalizowano dane obejmujące ponad pięć milionów dzieci i nastolatków z 50 krajów na wszystkich sześciu kontynentach. Wyniki pokazały, że 1990 a 2023 rokiem krótkowzroczność diagnozowano trzykrotnie częściej.Krótkowzroczność zwykle zaczyna się w szkole podstawowej. Wada ta wykazuje tendencję do pogarszania się do momentu, aż oko przestanie rosnąć - czyli do około 20 roku życia.
Jakie są przyczyny masowo występującej krótkowzroczności. Wzrost liczby przypadków krótkowzroczności wynika z wielu czynników, w tym zmian w stylużycia, postępującej urbanizacji oraz intensywnego korzystania z urządzeńelektronicznych.
Dlaczego krótkowzroczność jest niebezpieczna
To spore wyzwanie dla medycyny, bowiem krótkowzroczność zwiększa ryzyko pojawienia się innych wad i chorób narządu wzroku. Szczególnie uważać powinny osoby z wysoką krótkowzrocznością (wynoszącą powyżej -6 dioptrii). Wówczas wyższe jest ryzyko uszkodzenia wielu struktur gałki ocznej, takich jak siatkówka, twardówka, naczyniówka i ciało szkliste. Konsekwencje tej wady wzroku niestety mogą prowadzić do bardzo poważnych powikłań, takich jak zaćma, jaskra czy odwarstwienie siatkówki.
Główną przyczyną, z powodu której krótkowzrocznośćzwiększa ryzyko innych chorób oczu, jest fizyczna zmiana struktury oka - głównie jego wydłużenie. Stan ten z kolei powoduje większą podatność na uszkodzenia siatkówki, podwyższone ciśnienie w oku i inne zaburzenia. Te zaś mogą prowadzić do poważnych powikłań, takich jak: zwyrodnienie plamki żółtej, zaćma, jaskra czy odwarstwienie siatkówki.
Jak podaje ordynatorka kliniki Gemini w Ostrawie: ”Zwyrodnienie plamki żółtej (AMD) związane jest z osłabieniem i degeneracją siatkówki w obszarze centralnym (plamka żółta), co prowadzi do utraty szczegółowego widzenia. Odwarstwienie siatkówki ma natomiast związek z jej oddzieleniem się od głębszych warstw gałki ocznej z powodu jej rozciągnięcia i osłabienia, zwyrodnienia czy przedarcia. To poważna choroba, która często wymaga interwencji chirurgicznej i może prowadzić do całkowitej utraty wzroku, jeśli nie zostanie szybko zdiagnozowana i leczona. Jaskra to schorzenie z charakterystycznym uszkodzeniem nerwu wzrokowego na różnym tle, a jednym z czynników to powodujących jest nadmierny wzrost ciśnienia wewnątrz gałki ocznej. Nieleczona jaskra prowadzi do stopniowej, nieodwracalnej utraty widzenia.” Ekspertka dodaje, że w przypadku osób z wysoką krótkowzrocznością może dochodzić do wcześniejszego rozwoju zaćmy (czyli zmętnienia soczewki), co zaś dodatkowo wpływa na ostrość widzenia. ”Wysoka krótkowzroczność prowadzi też do zmiany w naczyniówce. Naczyniówka to warstwa oka odpowiedzialna za doprowadzenie krwi do zewnętrznej siatkówki. Wysoka krótkowzroczność może powodować niedokrwienie i niedotlenienie w tej warstwie, co prowadzi do neowaskularyzacji, tworzenia się nieprawidłowych naczyń krwionośnych, które mogą pękać i powodować krwotoki pod siatkówką, co również zagraża widzeniu.” - mówi lek. okulista chirurg Justyna Krowicka. Dlatego warto, by osoby z wysoką krótkowzrocznością regularnie badały wzrok. To pozwoli na szybkie wykrycie i leczenie ewentualnych problemów.