Nowa szczepionka ma zabijać raka. "Przeprogramowaliśmy komórki"

Badacze z Brigham and Women’s Hospital opisali właśnie nową metodę, która ma niszczyć istniejące już guzy nowotworowe oraz uczyć układ odpornościowy ochrony przed nawrotami.

Komórki raka... mają niszczyć nowotwory

Nasza grupa rozwinęła prostą ideę - aby z komórek raka zrobić szczepionki niszczące nowotwory- mówi dr Khalid Shah, współautor metody. Za pomocą inżynierii genetycznej przeprogramowaliśmy komórki nowotworowe tak, aby zabijały komórki guza oraz stymulowały system immunologiczny do niszczenia pierwotnych guzów, jak również zapobiegania rozwojowi choroby.

Szczepionki na raka

Szczepionki przeciwnowotworowe są intensywnie badane w różnych laboratoriach na świecie. Nowe podejście, opisane właśnie na łamach pisma „Science Translational Medicine” (DOI: 10.1126/scitranslmed.abo4778), jest inne, niż dominująca koncepcja. Zamiast posłużyć się nieaktywnymi już komórkami raka - jak to najczęściej się robi - naukowcy wykorzystali zmienione, żywe komórki nowotworu.

Jak wyjaśniają, komórki takie wyszukują w organizmie innych komórek nowotworu.

Dlatego badacze, korzystając ze słynnego już systemu CRISPR-Cas9 (zaangażowane z jego badania Jennifer Doudna i Emmanuelle Charpentier otrzymały Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny w 2020 roku) wprowadzili do nich gen, który powoduje uwalnianie substancji niszczącej raka. W ten sposób zmodyfikowane komórki rakowe niszczą istniejące już w organizmie guzy.

To nie wszystko - komórki zostały także zmienione w taki sposób, aby na swojej powierzchni nosiły cząsteczki alarmujące układ odpornościowy. Dzięki temu system immunologiczny jeszcze przez długi czas atakuje komórki, które ewentualnie mogły przetrwać pierwotną terapię. Z kolei zmienione, terapeutyczne komórki, po wykonaniu zadania giną.

Metoda testowana na myszach

Uzyskawszy bardzo obiecujące wyniki, badacze przetestowali swoją metodę na myszach zmienionych tak, że miały ludzkie komórki grasicy, szpiku oraz wątroby, co symulowało układ odpornościowy człowieka. Zwierzęta cierpiały na zaawansowanego raka mózgu. Terapia okazała się bezpieczna, łatwa do zaaplikowania i skuteczna. Naukowcy podkreślają, że ich metodę można zastosować do guzów różnego typu.

W pracy, którą podejmujemy w naszym centrum, nawet jeśli ma ona wysoce techniczny profil, nigdy nie tracimy z oczu pacjenta. Naszym celem jest, aby to innowacyjne podejście wykorzystać do stworzenia terapii - niszczącej raka szczepionki, która będzie miała długotrwały wpływ na medycynę - podkreśla dr Shah.

Marek Matacz