Subskrybuj nas na Youtube
Tradycyjne leki przeciwnowotworowe działają nieselektywnie - szkodząc zarówno zdrowym, jak i zmienionym nowotworowo komórkom (choć tym ostatnim szkodzą bardziej). Od lat trwają badania nad lekami, które miałyby działanie bardziej selektywne.
Takim leczeniem ma być na przykład teranostyka – polegająca na znajdowaniu komórek nowotworowych w dowolnym miejscu ciała i dostarczaniu ukierunkowanego promieniowania w celu zabicia tych komórek za pomocą leków zawierających izotopy radioaktywne (radiofarmaceutyków).
Przykładem mogą być wyniki najnowszych badań naukowców z Osaka University oraz uniwersytetu w Dusseldorfie. Opracowane przez nich leczenie radiofarmaceutyczne ukierunkowane jest na antygen błonowy specyficzny dla prostaty (PSMA) – białko obficie występujące na powierzchni komórek raka prostaty. Jak wykazały eksperymenty na myszach, taka terapia może skutecznie zmniejszać guzy prostaty.
Należący do najczęściej występujących nowotworów rak prostaty występuje coraz częściej na całym świecie, jednak w Japonii ma szczególne znaczenie - jest to najczęściej występujący nowotwór wśród mężczyzn. Jeśli po leczeniu hormonalnym dochodzi do nawrotu i pojawiają się mnogie przerzuty, próby terapii lekami konwencjonalnymi lub radioterapią wiążą się ze złym rokowaniem i krótką przewidywaną długością życia.
Lepsze wyniki dają terapie wykorzystujące promieniowanie beta (β) oraz alfa (α), przy czym promieniowanie alfa ze względu na małą przenikliwość pozwala działać bardziej selektywnie niż beta.
- Wykazano, że β-terapie, które są ukierunkowane konkretnie na te przerzuty i dostarczają promieniowanie bezpośrednio do nich, takie jak leczenie ukierunkowane na [Lu-177]PSMA, znacznie wydłużają całkowite przeżycie w porównaniu z samym standardowym leczeniem – wyjaśnia pierwszy autor badania (https://doi.org/10.1007/s00259-022-06016-z), Tadashi Watabe. - Niektórzy pacjenci są oporni na β-terapię, a α-terapia z użyciem aktynu (Ac-225) jest uważana za bardzo skuteczną. Jednak produkcja Ac-225 jest ograniczona faktem, że musi on być produkowany w specjalnych akceleratorach z wykorzystaniem rzadkich i kosztownych materiałów.
Aby opracować lepszą opcję, naukowcy zbadali skuteczność promieniotwórczego radioizotopu pierwiastka zwanego astatem ([211At]), który można łatwo wyprodukować za pomocą akceleratora, wykorzystującego bardziej dostępne materiały.
Naukowcy wszczepili myszom komórki ludzkiego raka prostaty i leczyli je preparatem o nazwie [211At]PSMA5. - Wyniki były imponujące - stwierdza współpracujący z Watanabe prof. Frederik L.Giesel z Dusseldorfu. - [211At]PSMA5 gromadził się na wysokim poziomie w tkance guza i szybko zmniejszał rozmiar guza.
Co ważne, [211At]PSMA5 nie wydawał się powodować znaczących skutków ubocznych w żadnych głównych narządach. Naukowcy planują rozpocząć badanie kliniczne leczenia opornego raka prostaty za pomocą [211At]PSMA5 w ciągu 2 lat, przy wsparciu grantu z Japońskiej Agencji Badań Medycznych i Rozwoju.