Autorzy tego stanowiska - grupa ekspertów w dziedzinie odżywiania, lekarzy oraz naukowców - odradza regularne, długotrwałe spożywanie napojów dietetycznych, zwłaszcza przez dzieci.
Specjaliści przez dwa lata analizowali różne prace naukowe na temat wpływu na zdrowie napojów, w których cukier zastąpiono niskokalorycznymi słodzikami. Dotyczyły one m.in. wpływu tych produktów na ryzyko przybierania na wadze, ryzyko demencji, udaru mózgu i innych problemów zdrowotnych.
Na tej podstawie eksperci ocenili, że dowody naukowe są wciąż zbyt słabe i niejednoznaczne, aby można było wyciągnąć definitywne wnioski na temat zdrowotnych efektów picia napojów dietetycznych.
Przewodnicząca grupy ekspertów prof. Rachel K. Johnson, specjalistka w dziedzinie odżywiania z University of Vermont (USA), podkreśliła, że obecnie nie ma na ten temat zbyt dużo literatury naukowej – ani badań obserwacyjnych, ani klinicznych. - Opierając się na tych dowodach, które są obecnie dostępne, wydaliśmy najlepsze rekomendacje, jakie mogliśmy – podkreśliła.
- Wiele słyszeliśmy o potencjalnie szkodliwym działaniu niskokalorycznych substancji słodzących, ale w większości są to spekulacje. My musimy się posługiwać wiarygodnymi danymi. Najlepszą radą, jaką możemy dać teraz, jest zmniejszenie konsumpcji tych napojów i unikanie ich nadmiernego spożycia – dodała wiceprzewodnicząca grupy ekspertów Alice H. Lichtenstein, dyrektor Cardiovascular Nutrition Laboratory na Tufts University w Bostonie.
Eksperci zwrócili uwagę, że wiele osób pije napoje dietetyczne, aby zmniejszyć spożycie napojów słodzonych cukrem (albo syropem glukozowo-fruktozowym), ponieważ nie są w stanie przestawić się całkowicie na wodę. - To podejście może być częściowo pomocne – przynajmniej początkowo - u osób, które są przyzwyczajone do napojów o słodkim smaku i dla których woda jest mniej atrakcyjną opcją – napisali. Zaznaczyli jednak, że bardzo ważne jest stopniowe zmniejszanie spożycia napojów dietetycznych.
- Dyskutowaliśmy też nad tym, czy u dzieci otyłych dzieci, które piją regularnie napoje słodzone cukrem, dobrze jest zastąpić je napojami dietetycznymi – skomentował współautor pracy dr Frank Hu z Harvard University. Eksperci zgodzili się, że przez krótki czas - aby kontrolować masę ciała - można to zaakceptować. Z pewnością nie jest to jednak najlepsza alternatywa, ponieważ wszyscy wiemy, że są zdrowsze opcje, takie jak np. woda, podkreślił dr Hu.
Specjaliści podkreślili, że jest jeden wyjątek – populacja dzieci chorych na cukrzycę. Te dzieci, które mają zbilansowaną dietę i ściśle monitorują swój poziom glukozy we krwi, mogą zastępować napoje słodzone cukrem tymi, które są słodzone niskokalorycznymi słodzikami.
W USA w ostatnich latach odnotowano spadek konsumpcji zarówno napojów słodzonych tradycyjnie, jak i substancjami niskokalorycznymi. W 2006 r. dorośli wypijali tam ok. 170 ml napojów dietetycznych dziennie, podczas gry w 2014 r. już 85 ml. Jeśli chodzi o napoje słodzone cukrem, to w 2000 r. dorośli w USA wypijali ich średnio pół litra dziennie, natomiast w 2014 r. blisko o połowę mniej. Podobny spadek odnotowano w przypadku dzieci.
W 2016 r. Amerykańskie Towarzystwo Kardiologiczne wydało pierwsze naukowe stanowisko przestrzegające przez spożywaniem napojów słodzonych cukrem przez dzieci. Eksperci wskazali w nim, że nie powinny one wypijać więcej niż 250 ml takich napojów tygodniowo.