Cukrzyca to choroba, na którą od lat zwracają uwagę specjaliści z dziedziny zdrowia, a także zdrowego odżywiania. Tym bardziej, że niekiedy (w odniesieniu do określonych typów cukrzycy) można jej po prostu uniknąć, prowadząc odpowiedni styl życia. Jednak znaczna liczba osób zaczyna myśleć o tym dopiero, gdy problem dotyka ich osobiście – czyli gdy jest już nieco za późno. Co powinni, co mogą jeść, a czego muszą się wystrzegać diabetycy? Sytuację nakreśla dietetyk, Ewa Kozłowska.

Reklama

Co przyczynia się do powstania cukrzycy?

Ewa Kozłowska: Cukrzyca jest chorobą, w której dochodzi do utraty kontroli nad homeostazą stężenia glukozy w wyniku upośledzenia wytwarzania insuliny przez trzustkę lub działania insuliny w tkankach docelowych – to jest w wątrobie i w mięśniach.

Cukrzyca typu I ma na ogół wczesny początek i jest rozpoznawana w dzieciństwie oraz w młodym wieku. Natomiast cukrzyca typu II na ogół ujawnia się w połowie okresu dorosłości.

Wraz z rozpowszechnianiem się otyłości i nadwagi zwiększa się gwałtownie częstość występowania DMT2 (diabetes mellitus2). Światowa Organizacja Zdrowia oszacowała, że częstość występowania DMT2 zwiększy się o 45% w 2025 roku w porównaniu do 1995 roku. Chociaż choroba ujawnia się w wieku dorosłym, będzie się coraz częściej pojawiać wśród dzieci i młodzieży. Ryzyko zachorowania na DMT2 jest silnie uwarunkowane czynnikami genetycznymi. Osoby mające rodzeństwo z rozpoznaną cukrzycą typ II są 4 razy bardziej narażone na rozwój choroby niż osoby bez obciążającego wywiadu.

Co powinno znaleźć się w diecie cukrzyka?

Ewa Kozłowska: Zaleca się, aby osoby z cukrzycą typu II zwiększyły ilość spożywanych złożonych węglowodanów – w tym błonnika – i zmniejszyły spożycie cukrów prostych, tj. glukozy, fruktozy, sacharozy. Osoby chore na cukrzycę powinny skorzystać ze zindywidualizowanego poradnictwa i informacji zdrowotnych, korzystając z pomocy specjalisty, najlepiej dietetyka medycznego. Nie istnieje pojęcie diety cukrzycowej jako takiej i zalecenia, które otrzymują chorzy na DMT2 są tożsame z zasadami zdrowego odżywiania. Przy czym obowiązuje ograniczona ilość cukrów prostych.

Reklama

Jakich produktów należy unikać przy cukrzycy?

Ewa Kozłowska: Należy wyeliminować cukier, miód, produkty zawierające dużą ilość glukozyczy fruktozy, syrop glukozowo-fruktozowy, skrobię modyfikowaną, soki owocowe (owoce świeże spożywamy w ilości 1 porcji dziennie) oraz dekstrozę. Czyli chodzi o produkty szybko podnoszące poziom cukru we krwi. Nie eliminujemy natomiast chleba ciemnego, grubych kasz, pełnoziarnistego makaronu – ich ilość powinna być wyliczona przez dietetyka.

Dieta powinna być zdrowa i zbilansowana, o odpowiedniej kaloryczności – tak, aby utrzymać należną masę ciała lub zredukować ją w przypadku nadwagi lub otyłości.

Co zawsze musi mieć przy sobie cukrzyk?

Ewa Kozłowska: Cukrzyk powinien mieć przy sobie glukometr do monitorowania i kontroli stężenia cukru we krwi. Jest to ważne, ponieważ monitorowanie tego stężenia pozwala na dopasowanie spożycia węglowodanów do zmian glikemii.

Czy można odchudzać się przy cukrzycy?

Ewa Kozłowska: Normalizacja masy ciała i obwodu pasa jest podstawą leczenia cukrzycy typ II. U osób otyłych lub z nadwagą występuje problem z utrzymaniem kontroli homeostazy glukozy.

Oczywiście, zdrowy rozsądek nakazuje, by działać ostrożnie. Jak wynika ze słów specjalistki, pod niezdefiniowanym jeszcze w sposób oficjalny pojęciem diety cukrzycowej kryje się po prostu zdrowy sposób odżywiania nałożony pewnymi obostrzeniami. Z cukrzycą można normalnie żyć, a pewne nawyki staną się w końcu codzienną normą.