Kilka leków inkretynowych otrzymało już pozytywną rekomendację Agencji Oceny Technologii Medycznych (AOTM), na razie nie znalazły się one jednak na liście refundacyjnej.

Jak podkreślali obecni na konferencji diabetolodzy, leki inkretynowe w najwyższym stopniu spełniają kryteria idealnego leku na cukrzycę - są bezpieczne, praktycznie nie powodują niedocukrzeń, a na dodatek nie powodują tycia albo wręcz sprzyjają chudnięciu. "Chcielibyśmy mieć możliwość stosowania ich u pacjentów" - podkreślał prezes Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego prof. Władysław Grzeszczak podczas piątkowej konferencji prasowej w Warszawie.

Reklama

Cukrzycę można ogólnie opisać jako zaburzenie w metabolizmie glukozy, które objawia się zbyt wysokim poziomem tego cukru we krwi. Wyróżnia się kilka typów schorzenia. 85-90 proc. przypadków cukrzycy stanowi typ 2. Jest on spowodowany spadkiem wrażliwości tkanek na insulinę - hormon regulujący metabolizm glukozy w organizmie - i ma ścisły związek ze stylem życia, tj. zbyt kaloryczną dietą, nadwagą lub otyłością, brakiem ruchu.

Cukrzyca typu 1 dotyczy głównie dzieci i młodzieży. Jej przyczyną jest zniszczenie przez układ odporności komórek beta trzustki produkujących insulinę. Podczas gdy w cukrzycy typu 2 leczenie zaczyna się od zmiany trybu życia i leków doustnych, cukrzyca typu 1 wymaga od początku podawania insuliny.

Jak przypomniał prof. Grzeszczak, częstym powikłaniem terapii cukrzycy jest hipoglikemia, czyli niedocukrzenie. Zagraża przede wszystkim chorym stosującym insulinę, ale jej ryzyko jest związane również z większością leków doustnych przyjmowanych przez chorych na cukrzycę typu 2.

Hipoglikemię diagnozuje się, gdy poziom glukozy we krwi spadnie poniżej 54 miligramów na 1 decylitr (tj. 100 ml) krwi u osoby dorosłej i poniżej 50 mg/dc u dziecka. Do wczesnych objawów hipoglikemii zalicza się niepokój, nerwowość, drażliwość, bladość, wzmożoną potliwość, rozszerzenie źrenic i wzrost akcji serca nawet do 120 uderzeń na minutę. W późniejszej fazie dochodzi do zaburzeń orientacji, koordynacji ruchowej, problemów z mową, drgawek, utraty przytomności i śpiączki. Hipoglikemia może ostatecznie prowadzić do zgonu, ale zawsze powoduje nieodwracalne uszkodzenie części komórek w mózgu i zwiększa ryzyko problemów z sercem - zaznaczył prof. Grzeszczak.

Dlatego bardzo ważne jest, by chorzy na cukrzycę zawsze mieli pod ręką jakieś źródło cukrów prostych - najlepiej słodki napój albo kilka cukierków. Jak ocenił prof. Edward Franek z Centralnego Szpitala Klinicznego MSWiA w Warszawie, czekoladki lub batoniki, choć również słodkie, często zawierają tłuszcze, które mogą spowalniać wchłanianie glukozy do krwi.

Reklama

Według specjalisty, do hipoglikemii dochodzi m.in. wówczas, gdy chory przyjmie zbyt dużą dawkę insuliny w stosunku do planowanej aktywności fizycznej lub po podaniu insuliny nie spożyje posiłku.

Statystyczny chory na cukrzycę doświadcza 100 epizodów hipoglikemii w ciągu roku, z czego od 1 do 2 ocenia się jako ciężkie - powiedział prof. Grzeszczak. Z badań przeprowadzonych w 2010 r. na ponad 400 chorych z cukrzycą typu 2 z pięciu krajów Europy wynika, że jedna szósta z nich trafiła na pogotowie z powodu niedocukrzenia, a jedna trzecia wymagała pomocy osób trzecich.

Nowe leki tzw. inkretynowe dzieli się na dwie grupy. Jedna to tzw. analogi GLP-1, które naśladują działanie inkretyn, hormonów wydzielanych w jelitach pod wpływem posiłku i pobudzających produkcję insuliny w trzustce. Podaje się jej w postaci podskórnej. Drugą grupę stanowią inhibitory DPP4 lub gliptyny, które hamują rozkład naturalnych ludzkich inkretyn. Pierwszy lek z tej grupy - sitagliptyna - może być stosowana w kombinacji z innymi lekami na cukrzycę oraz z insuliną.