Inteligencja płynna jest uważana za potencjał intelektualny, z którym przychodzimy na świat. Jest zdeterminowana przez czynniki biologiczne i genetyczne. W dużym stopniu odpowiada za myślenie abstrakcyjne i wyobraźnię przestrzenną, zdolność koncentracji uwagi, wydawanie ocen, a także tworzenia strategii w celu rozwiązywania problemów. Teorię inteligencji płynnej i skrystalizowanej rozwinął w XX wieku amerykański psycholog Raymond Cattell.
Inteligencja płynna przydaje się w codziennych aktywnościach – od organizacji przyjęcia po wypełnianie PIT-u. Jest kluczowa m.in. w osiąganiu sukcesów edukacyjnych i zawodowych.
Udowodnienie, które części mózgu są odpowiedzialne za różne zdolności jest trudne, ponieważ wymaga badań na osobach, u których dany obszar mózgu jest uszkodzony lub go brak. Co więcej, jeśli badania dotyczą pacjentów z uszkodzeniem mózgu, musi być ono zogniskowane tylko w jednej części mózgu.
Naukowcy z University College w Londynie przeprowadzili badania w grupie 165 zdrowych osób oraz 227 pacjentów, którzy cierpieli albo na guza mózgu albo doznali udaru, który dotknął specyficznego obszaru mózgu. Wykonano u nich najlepiej sprawdzony test oceniający inteligencję płynną, tzw. Test Matryc Ravena (Raven Advanced Progressive Matrices - APM). W teście tym badani muszą wychwycić zależności między elementami pewnego wzoru (matrycy) i wskazać brakujący element. Trudność kolejnych zadań rośnie.
Okazało się, że pogorszenie zdolności typowych dla inteligencji płynnej w największym stopniu dotyczyło pacjentów z uszkodzeniem obszarów prawego płata czołowego. Pacjenci z uszkodzeniami w innych obszarach mieli wyniki takie, jak grupa kontrolna.
- Nasze rezultaty wskazują po raz pierwszy, że obszary prawego płata czołowego mózgu są kluczowe dla wyższych funkcji, które składają się na inteligencję płynną, takie jak rozwiązywanie problemów czy rozumowanie – skomentowała główna autorka pracy prof. Lisa Cipolotti.
Autorzy przypominają, że tego rodzaju uszkodzenia mogą dotyczyć nie tylko pacjentów po udarze mózgu czy z guzami mózgu, ale również z demencją czy po urazach głowy.
Jak dodała, ujawnianie zależności między funkcjami poznawczymi a różnymi obszarami mózgu jest pomocne w dobieraniu metod leczenia chorób neurologicznych.