Eksperci: Pacjenci coraz częściej zgłaszają się z bardziej zaawansowanymi nowotworami

- Epidemia COVID-19 zrodziła wśród niektórych osób przekonanie, że wszelkie inne choroby się zatrzymały i że można przeczekać na koniec pandemii z dbaniem o własne zdrowie. Niestety, na oddziałach onkologicznych już obserwujemy konsekwencje takiego podejścia, do ośrodków zgłaszają się pacjenci z bardziej zaawansowanymi nowotworami – ostrzega prof. Maciej Krzakowski.

Specjalista jest konsultantem krajowym w dziedzinie onkologii klinicznej, specjalistą Narodowego Instytutu Onkologii w Warszawie. O sytuacji w onkologii mówi z okazji opublikowania raportu „Diagnoza zmian w opiece onkologicznej w Polsce w roku 2020”, opracowanego z inicjatywy organizacji All.Can Polska, której jest członkiem. W jej skład wchodzą eksperci onkologii i zdrowia publicznego, reprezentanci organizacji pacjentów oraz branży farmaceutycznej.

Prof. Krzakowski przypomina, że pacjenci z bardziej zaawansowanymi nowotworami trudniej odpowiadają na leczenie i mają gorsze rokowania. Związane jest to z tym, że później zgłaszają się oni do lekarza z objawami choroby, ale i z powodu pandemii rezygnują albo odkładają badania profilaktyczne, takie jak mammografia, cytologia i kolonoskopia.

- Koronawirus ujawnił, że pomimo wielu akcji promujących badania profilaktyczne, mają one ograniczoną skuteczność. Wobec tego konieczne jest opracowanie nowych dróg dotarcia do społeczeństwa, np. poprzez listy czy telefony z zaproszeniem na badania. Trzeba obudzić poczucie odpowiedzialności za własne zdrowie, dlatego chcę zaapelować, aby pomimo trudności wynikających z trwającej pandemii, nie odkładać wizyt kontrolnych, badań profilaktycznych, a tym bardziej leczenia na później. Nowotwór nie zaczeka na koniec pandemii, wcześnie wykryty, daje większe szanse na wyleczenie - przekonuje konsultant krajowy w dziedzinie onkologii klinicznej.

Na potrzebę wzmocnienia badań profilaktycznych i wczesnego wykrywania chorób nowotworowych zwraca uwagę prof. Piotr Rutkowski, kierownik Kliniki Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków Narodowego Instytutu Onkologii w Warszawie, członek prezydium All.Can Polska.

- Rok 2020 przyniósł nieoczekiwaną przeszkodzę w prowadzeniu działań mających na celu poprawę stanu polskiej onkologii. Epidemia COVID-19 wpłynęła negatywnie na pacjentów onkologicznych, dostęp do profilaktyki czy diagnostyki. Jako priorytet na 2021 r. uznajemy odbudowę profilaktyki nowotworowej i wdrożenie działań w ramach Narodowej Strategii Onkologicznej zgodnie z zaplanowanym harmonogramem - podkreśla.

Prof. Maciej Krzakowski zaznacza, że jednym z kluczowych priorytetów jest skrócenie ścieżki pacjenta od diagnozy do wdrożenia leczenia. - Jeśli podkreślamy, że w onkologii kluczowym aspektem dla powodzenia terapii jest czas, to liczy się nie tylko, kiedy pacjent zgłosił się na badania, ale także droga, jaką musi on pokonać poprzez różne badania diagnostyczne, moment postawienia diagnozy do rozpoczęcia leczenia. Konieczne jest skrócenie tej ścieżki, by pacjent mógł jak najszybciej otrzymać leczenie. To wyzwanie w dobie kryzysu wywołanego pandemią jest jeszcze trudniejsze i wymaga wzmożonego wysiłku wszystkich stron zaangażowanych w organizację opieki nad chorymi z nowotworami w celu wypracowania najlepszych rozwiązań – podkreśla.

Przygotowany przez Grupę Sterującą All.Can Polska raport „Diagnoza zmian w opiece onkologicznej 2020” jest analizą i podsumowaniem zmian, jakie zaszły w obszarze onkologii w mijającym roku. Wskazuje na wyzwania, które wymagają niezwłocznego działania, aby poprawie uległy stabilność i efektywność opieki nad pacjentami onkologicznymi.

W raporcie wskazano pięć obszarów, na których koncentrować powinny się działania decydentów, środowiska medycznego i pozostałych stron zaangażowanych w poprawę skuteczności opieki onkologicznej w Polsce. Są to efektywniejsza alokacja dostępnych zasobów na opiekę onkologiczną; zwiększenie roli profilaktyki pierwotnej oraz badań przesiewowych; zapewnienie szybszego i szerszego dostępu do innowacyjnych technologii medycznych; uwzględnienie perspektywy pacjentów we wszystkich decyzjach związanych z procesem planowania, wdrażania i oceny opieki onkologicznej oraz poprawa dostępu pacjentów do badań klinicznych.

Za najważniejsze potrzeby polskiej onkologii wyszczególniono zniesienie nierówności regionalnych w dostępie do świadczeń; wprowadzenie wskaźników jakości postępowania i monitorowania wyników terapii w ośrodkach; uwzględnienie kosztów pośrednich w procesie podejmowania decyzji refundacyjnych; poprawa finansowania świadczeń diagnostycznych oraz szybszy dostęp do innowacji zgodnie z rekomendacjami towarzystw naukowych.

- Raport przekażemy Ministerstwu Zdrowia, członkom Sejmowej i Senackiej Komisji Zdrowia, klinicystom i przedstawicielom organizacji pacjentów. Mamy nadzieję, że posłuży jako baza do pracy nad wdrożeniem niezbędnych zmian w obszarze onkologii – zapewnia przedstawiciel pacjentów w All.Can Polska Szymon Chrostowski.

W całości dokument dostępny jest na stronie inicjatywy All.Can Polska.