Zaoszczędzone pieniądze powinny wracać do onkologów? Prof. Jassem: Inaczej nasze działania nie mają sensu

Spotkanie Polskiej Koalicji Pacjentów Onkologicznych odbyło się z okazji opublikowania raportu „All.Can: Poprawa efektywności i stabilności opieki onkologicznej – rekomendacje dla Polski”. Prezes koalicji Szymon Chrostowski wyjaśnił, że All.Can jest międzynarodowym projektem, do którego zaproszono Polskę. Uczestniczą w nim zarówno pacjenci, jak i onkolodzy oraz eksperci zajmujący się zarządzaniem w służbie zdrowia.

Główną ideą raportu jest potrzeba bardziej efektywnego gospodarowania budżetem poprzez odpowiednią alokację środków przeznaczonych na opiekę onkologiczną – podkreślił Chrostowski. Dodał, że w tej sprawie do ministra zdrowia Konstantego Radziwiłła 28 lutego została przesłana petycja nawołująca do podjęcia działań służących poprawie efektywności i stabilności opieki onkologicznej w Polsce.

Członek Polskiej Grupy sterującej All.Can, kierownik Katedry i Kliniki Onkologii i Radioterapii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego prof. Jacek Jassem, powiedział, że trzeba przede wszystkim zaniechać praktyk polegających na tym, że zaoszczędzone w onkologii pieniądze nie są w niej reinwestowane dla poprawy opieki nad pacjentami.

Specjalista jako przykład podał radioterapię, w której kosztowną hospitalizację zastąpiono opieka ambulatoryjną: pacjent podczas jej wykonywania zamiast w szpitalu przebywa w bezpłatnych hostelach. – Zaoszczędzone dzięki temu pieniądze wyparowały z onkologii i nie poszły na przykład na finansowanie nowoczesnych terapii. Jeśli tak to ma wyglądać, to nasze działania nie mają sensu – podkreślił prof. Jassem.

Specjalista dodał, że głównym założeniem Polskiej Strategii Walki z Rakiem opracowanej przez Polskie Towarzystwo Onkologiczne, było bardziej efektywne gospodarowanie środkami w ramach onkologii.

Były wiceminister zdrowia (w latach 2005-2007), obecnie europoseł Bolesław Piecha (PiS) powiedział, że zgodnie z ustawą o refundacji leków pieniądze zaoszczędzone na refundacji niektórych farmaceutyków miały być przeznaczone na finansowanie nowoczesnych terapii. – Tak się jednak nie stało, tymczasem pacjenci chorzy na nowotwory są coraz bardziej świadomi postępu jako dokonuje się w medycynie i domagają się nowoczesnego leczenia – podkreślił.

Prof. Jassem przyznał, że nowe terapie onkologiczne są kosztowne, a ich ceny rosną w postępie geometrycznym, dlatego wszystkie kraje mają trudności z ich finansowaniem. Zaapelował, żeby decydenci jasno określili, na jakie finansowanie tych terapii nas stać. Przyznał, że część z nich jest finansowanych, ale nie zawsze są to pieniądze dobrze wydane.

Niektóre kosztowne terapie są niepotrzebnie finansowane, a jednocześnie nie ma refundacji takich, które bezwzględnie należałoby finansować z budżetu, ponieważ nie ma żadnej innej możliwości leczenia – podkreślił.

Dyrektor Centrum Kształcenia Podyplomowego w Ochronie Zdrowia Uczelni Łazarskiego w Warszawie dr Małgorzata Gałązka-Sobotka zwróciła uwagę, że refundacja nie powinna polegać wyłącznie na wprowadzaniu na listę refundacyjną nowych terapii. – Powinny być z niej usuwane również te, które się na niej znalazły, ale potem na skutek postępu w medycynie się okazało, że są już terapia bardziej skuteczne i bezpieczniejsze dla pacjentów – podkreśliła. Dodała, że potrzebne do tego jest rejestr danych o skuteczności terapii.

Prof. Jassem powiedział, że polscy onkolodzy proponują rankingowanie nowoczesnych terapii, tak jak jest w Szwajcarii. – Polega ono na tym, że w ocenie nowego leczenia uwzględnia się wiele czynników, takich jak przedłużenie życia, toksyczność, poziom dowodów naukowych oraz farmakoekonomię - wyjaśniał. Dodał, że takie oceny proponuje Polskie Towarzystwo Onkologiczne oraz Polskie Towarzystwo Onkologii Klinicznej.

Zdaniem dr Gałązki-Sobotki w ocenie nowych technologii, poza ich ceną, trzeba uwzględniać również koszty pośrednie, które w Polsce stanowią aż 64 proc. całościowych wydatków na opiekę nad pacjentami (wynikających z wielomiesięcznej absencji chorobowej oraz wypadnięcia z rynku pracy - przyp. red.).

Prezes Polskiej Koalicji Pacjentów Onkologicznych Szymon Chrostowski powiedział, że poza efektywniejszym wydatkowaniem środków na opiekę onkologiczną i zwiększeniem dostępu do nowoczesnych terapii, raport All.Can proponuje również zwiększenie roli profilaktyki pierwotnej oraz badań przesiewowych w walce z rakiem, poprawę dostępu pacjentów do badań klinicznych, w których testowane są nowe terapie, oraz uwzględnienie perspektywy chorych we wszystkich decyzjach związanych z planowaniem i wdrażaniem opieki onkologicznej.

O tym, że wskaźniki dotyczące leczenia onkologicznego ciągle nie są w Polce najlepsze mówił na początku marca minister zdrowia Konstanty Radziwiłł podczas III Warszawskiej Konferencji Onkologicznej i jubileuszu 85-lecia Instytutu Radowego. Zapewniał, że Ministerstwo Zdrowia podejmuje działania, by je poprawić. Wskazał m.in. zmiany w pakiecie onkologicznym.

9 marca Sejm zdecydował, że te zmiany wejdą w życie od 1 lipca. Nowe przepisy m.in. upraszczają kartę diagnostyki i leczenia onkologicznego wystawianą pacjentom onkologicznym.