MIS-C (multisystem inflammatory syndrome in children) to poważne powikłanie po zakażeniu wirusem SARS-CoV-2. Może pojawić się kilka tygodni po przejściu zakażenia, nawet jeśli było ono bezobjawowe, i mieć przebieg łagodny do ciężkiego. Do najczęstszych objawów MIS-C należą: kilkudniowa gorączka, objawy żołądkowo-jelitowe oraz zmiany skórne. Niestety dość często u dzieci dochodzi także do wstrząsu.
Wcześniejsze badania opisujące przypadki MIS-C w ciągu pierwszych trzech fal pandemii COVID-19 wykazały, że odsetek osób z ciężką postacią tego zespołu zmniejszył się już po pierwszej fali.
Aby ocenić stopień zajęcia serca oraz potrzebę przyjęcia na oddział intensywnej opieki medycznej pacjentów z MIS-C, naukowcy z izraelskiego Rambam Health Care Campus przeprowadzili prospektywne badanie w 12 izraelskich szpitalach, które łącznie odpowiadają za ok. 70 proc. wszystkich hospitalizacji pediatrycznych na OIOM w Izraelu. Prowadzili je przez 16 tygodni w czasie każdej z fal pandemii (Alpha: od grudnia 2020 do kwietnia 2021; Delta: od lipca do listopada 2021; Omikron: od listopada 2021 do marca 2022).
Okazało się, że we wszystkich uczestniczących w badaniu szpitalach MIS-C zdiagnozowano u 171 pacjentów w wieku 5-12 lat. 59 z nich chorowało podczas fali Alfa, 79 podczas fali Delta i 33 podczas fali Omikron. 94 pacjentów (czyli 55 proc.) stanowili chłopcy.
Żadne zaszczepione dwiema dawkami dziecko, mimo MIS-C, nie wymagało przyjęcia na oddział intensywnej opieki medycznej ani leczenia środkami wazopresyjnymi.
Jeśli chodzi o wyniki kardiologiczne, to były one najkorzystniejsze podczas fali Omikron. Z powodu MIS-C wywołanego tym wariantem koronawirusa przyjęcia na OIOM wymagało 7 dzieci uczestników (21,2 proc.), podczas gdy w czasie fali Alpha było to 57,6 proc (34 dzieci), a fali Delta 49,4 proc. (39 dzieci). Mediana czasu pobytu w szpitalu także była o 2 dni krótsza podczas Omikronu niż Alphy i Delty. Wentylację mechaniczną stosowano u 8,5 proc. pacjentów zakażonych wariantem Alpha, 8,9 proc. wariantem Delta i u żadnego pacjenta zakażonego najnowszym wariantem, czyli Omikron. Jeden pacjent zmarł podczas fali Delta.
Ogólną częstość występowania MIS-C na 100 tys. osób w wieku poniżej 18 lat naukowcy określili na 54,5 podczas fali Alpha, 49,2 podczas fali Delta i 3,8 podczas fali Omikron.
- Nasze badanie sugeruje, że MIS-C podczas fali Omikron był mniej dotkliwy niż podczas fal Alfa i Delta pandemii - podsumowują autorzy publikacji. - Możliwe wyjaśnienia są różne: sam wariant Omikron może rzadziej powodować tego typu powikłania, dzieci były już częściowo uodpornione po wcześniejszym zakażeniu SARS-CoV-2 lub po zaszczepieniu, usprawniono opiekę nad tego typu pacjentami.
Jak dodają, nie tylko ciężkość przebiegu, ale także częstość występowania MIS-C podczas fali Omikron była niższa niż wcześniej. Jest to zgodne z niedawnym badaniem z RPA (także z 2022 r.), które pokazało, że w tym kraju fala Omikron nie spowodowała ani jednego przypadku MIS-C.
MIS-C był dużym problemem dla ochrony zdrowia na całym świecie w pierwszym okresie pandemii, grożąc potencjalnie katastrofalnymi skutkami dla dzieci zarażonych SARS-CoV-2. Niedawne badanie wykazało, że zespół ten wywarł większy wpływ na zdrowie dzieci niż grypa i RSV, prowadząc do cięższej choroby, dłuższych pobytów w szpitalu i wyższych kosztów opieki medycznej.
Długoterminowe następstwa po COVID-19
Efekty MIS-C mogą utrzymywać się miesiącami. Niedawne badanie przeprowadzone w Wielkiej Brytanii wykazało, że jeszcze po sześciu miesiącach niektórzy mali pacjenci odczuwają takie długoterminowe następstwa jak: bóle mięśni, zmęczenie, zaburzenia neurologiczne oraz lęk i labilność emocjonalną.