Według Narodowego Funduszu Zdrowia w Polsce w 2018 r. 2,86 mln osób dorosłych było chorych na cukrzycę. Diabetycy stanowią już 9,1 proc. dorosłej ludności oraz 3 proc. populacji dzieci i młodzieży, a liczba chorych stale rośnie. Powodem jest starzenie się naszego społeczeństwa, jak też mała aktywność fizyczna oraz wzrost liczby osób z nadwagą i otyłych.
Eksperci podkreślają, że najważniejsza jest profilaktyka i edukacja, bo dzięki temu można zmniejszyć ryzyko zachorowania na cukrzycę, a gdy już choroba ta się rozwinie - większa wiedza pozwala lepiej ją kontrolować. Kluczowe znacznie ma jednak dostęp do nowoczesnych terapii i ciągłe monitorowanie poziomu glukozy, zmniejszające ryzyko powikłań cukrzycy.
Prezes Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków Anna Śliwińska z okazji Światowego Dnia Walki z Cukrzycą przypomina, że pacjenci diabetologiczni po wielu latach doczekali się ważnych zmian w dostępie do terapii. W 2019 r. po siedmiu latach oczekiwania refundacją zostały objęte leki nowej generacji nazywane flozynami, a od 1 stycznia 2020 r. weszły do refundacji inkretyny. - Pojawiło się także kilka rodzajów nowych insulin oraz nowoczesny system do monitorowania glikemii, zrefundowany dla dzieci. To niezwykle ważne zmiany – dodaje.
Zdaniem specjalistów u osób zażywających insulinę, szczególnie z cukrzycą typu 1, należy również zwiększyć dostęp do systemów pozwalających w sposób ciągły monitorować poziom glukozy we krwi. - Ciągłe monitorowanie glikemii poprawia jakość życia, ale zmniejsza także ryzyko powikłań cukrzycy, takich jak zawały serca i udar mózgu – przekonuje prof. Grzegorz Dzida z Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Medycznego w Lublinie.
Wyjaśnia, że w nowoczesnym leczeniu cukrzycy chodzi nie tylko o utrzymanie właściwego średniego w ciągu doby poziomu glukozy. - Chodzi też o to, żeby cały czas utrzymywać go blisko najbardziej pożądanego stężenia, żeby nigdy nie był on zbyt wysoki ani za niski – podkreśla.
U zdrowego człowieka poziom glukozy zwykle nie przekracza 140 mg/dl - nawet, jak obje się słodyczami. U chorego na cukrzycę powinien się on mieścić między 70 mg/dl a 180 mg/dl przez co najmniej 70 proc. czasu. Choroba jest wtedy najlepiej kontrolowana, rzadziej też zdarza się hipoglikemia, której diabetycy obawiają się najbardziej.
- Leczenie cukrzycy bez monitorowania glikemii nie jest wystarczające. Chodzi o to, aby poziom glukozy we krwi cały czas był w normie, a im mniejsza jest jego zmienność, tym lepiej. Jest to szczególnie ważne w nocy, kiedy może dojść do hipoglikemii – twierdzi prof. Małgorzata Myśliwiec, kierownik Katedry i Kliniki Pediatrii, Diabetologii i Endokrynologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego.
Dostępne są dwa główne systemu monitorowania cukrzycy. Jeden to CGM (continuous glucose monitoring) umożliwiający ciągły pomiar glukozy, odczytywany w czasie rzeczywistym. Drugi znany jest jako FGM (flash glucose monitoring), pozwalający na punktowy pomiar glukozy – po zbliżeniu czytnika do czujnika. W obu systemach czujnik umieszczany jest w tkance podskórnej, w której dokonuje pomiary glukozy w płynie śródtkankowym, a nie we krwi - jak to robi glukometr (wymagający każdorazowego nakłucia opuszki palca).
Systemy do monitorowania glukozy są refundowane z budżetu u diabetyków z cukrzycą typu 1 w wieku do 18. roku życia. Zdaniem ekspertów dobrze było zwiększyć ich dostępność w kolejnych grupach wiekowych, u osób do 26. roku życia, a potem powyżej tego wieku oraz wśród kobiet z cukrzycą ciążową.
Prof. Małgorzata Myśliwiec uważa, że szerszy dostęp do systemów monitorowania glukozy FGM i CGM może przyczynić się do zmniejszenia całościowych wydatków ponoszonych przez państwo, bo dużo mniejsze jest wtedy ryzyko krótko- i długoterminowych działań szkodliwych i powikłań.
- Uniknięcia ciężkich powikłań, takich jak amputacje, udary czy utrata wzroku, opłacają się pacjentowi, jego rodzinie, społeczeństwu i całemu państwu – uważa Anna Śliwińska, prezes Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków. Przypomina, dobrze leczona cukrzyca to znaczące oszczędności. - Warto zatem – dodaje - patrzeć na optymalne nowoczesne terapie jak na inwestycje o wysokiej stopie zwrotu, a nie jak na doraźne wydatki.
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą przypada w sobotę 27 czerwca.