- Pokrzywka to choroba, z którą w ciągu całego życia zetknie się 25 proc. populacji; u 2 proc. z nich przechodzi w formę przewlekłą. M.in. z myślą o nich uzyskaliśmy certyfikat międzynarodowej sieci GA2LEN. Pomoc chorym oferuje nasz interdyscyplinarny zespół - dermatolodzy, alergolodzy, immunolodzy kliniczni, pediatrzy, interniści. Przy takim zapleczu specjalistycznym pacjent nie jest "dzielony" na poszczególne organy, lecz traktowany jest jako "całość" - wyjaśniła prof. Anna Zalewska-Janowska, kierująca Zakładem Psychodermatologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.
Łodzkie Uniwersyteckie Centrum Pokrzywkowe to pierwsza w kraju jednostka, która uzyskała certyfikat globalnej sieci GA2LEN UCARE (Global Allergy & Asthma European Network Urticaria Center of Reference & Excellence). Należy do niej kilkadziesiąt placówek na świecie, specjalizujących się w leczeniu i diagnozowaniu pokrzywki.
Wszystkie te ośrodki zobowiązane są do spełnienia określonych kryteriów. Jak wyjaśniła Zalewska-Janowska, przyjęty przez nie algorytm postępowania z pacjentami chorymi na pokrzywkę sprawia, że specjalistom "nic nie umknie". Przynależność do sieci oznacza też dostęp do najnowszych badań.
- Pokrzywka jest chorobą z pogranicza wielu specjalności - dermatologii, alergologii i interny. Najwięcej chorych trafia do alergologów, ze względu na szeroką diagnostykę, którą można u nich przeprowadzić. Około 10 proc. moich pacjentów cierpi z powodu ostrej pokrzywki, która jest nie tylko bardzo uciążliwa, ale - gdy obejmuje rozległy obrzęk w obrębie głośni - może stanowić nawet zagrożenie życia - podkreśliła prof. Zalewska-Janowska.
Zdaniem lekarki, najbardziej uciążliwym objawem pokrzywki jest świąd. W jej opinii, to objaw o wiele bardziej uciążliwy niż ból.
- Pacjenci rozdrapują chore miejsca do krwi, aby świąd zamienić w łatwiejszy do zniesienia ból. Osoba, która nigdy nie doznała takiego świądu, nie zdaje sobie sprawy z tego, jak wielka jest to uciążliwość - dodała.
Charakterystyczny dla pokrzywki objaw to bąbel, który wygląda jak banalne poparzenie pokrzywą. Bąble mogą być pojedyncze lub mnogie, mieć różne kształty oraz wielkość, mogą zajmować też duże powierzchnie ciała. Zmiany mają kolor czerwony, ale mogą być też białe. Większość bąbli wchłania się w ciągu 3-8 godzin.
Prócz świądu, objawom skórnym może towarzyszyć także nagłe zachrypnięcie, bóle brzucha, biegunki, skurcze oskrzeli, obrzęki stawów, gorączka. Przy objawach chrypki lub uczuciu duszności należy niezwłocznie zgłosić się na pogotowie ratunkowe.
- Sam bąbel pokrzywkowy nie jest trudny do identyfikacji, ale kwestia dojścia do przyczyny - a wielokrotnie jest to wiele, nawarstwionych krzyżowo czynników - bywa trudna jak szukanie igły w stogu siana - zaznaczyła prof. Zalewska-Janowska.
Z pokrzywką ostrą często współistnieje infekcja górnych dróg oddechowych lub przewodu pokarmowego. Incydent pokrzywkowy może być wywołany przez niektóre antybiotyki, radiologiczne środki kontrastowe, środki osoczozastępcze, miejscowe preparaty znieczulające niesteroidowe leki przeciwzapalne np. aspirynę, naproxen, ketonal, ibuprofen.
Jeszcze więcej przyczyn można wyliczyć przy pokrzywce przewlekłej. Mogą ją powodować zakażenia, reakcje alergiczne na produkty spożywcze, leki, alergeny zawodowe, infekcje, choroby autoimmunologiczne, choroby ogólnoustrojowe, stres, depresja, używki, specjalne diety lub nawyki żywieniowe oraz suplementy diety.
Specyficzne formy przybiera pokrzywka u dzieci - zmiany skórne mogą mieć postać obrączkowatą; często z wybroczynami. Chorobę często indukują określone pokarmy, m.in. mleko krowie, produkty sojowe, pszenica, jak również zakażenia wirusowe oraz pasożyty.
Pacjenci z pokrzywką leczeni są głównie lekami antyhistaminowymi, w razie potrzeby także immunosupresyjnymi. Przy ciężkich postaciach dostępne jest leczenie biologiczne.