Gatunek Homo sapiens ukształtował się na bazie kilku afrykańskich populacji, a nie jednej, jak wcześniej sugerowano. Nie było zatem tak, że to jakaś jedna afrykańska populacja dała początek całemu naszemu gatunkowi.
Najnowsze wnioski oparto na wynikach badań genetycznych rdzennych mieszkańców Afryki i zestawieniu ich z archaicznymi skamieniałościami.
Jak wyjaśnia współautorka badań, Brenna Henn z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Davis, mimo że doskonale wiadomo, iż Homo sapiens powstał w Afryce, nie jest jednak pewne, jak rozrastały się gałęzie ludzkiej ewolucji ani jak ludzie migrowali na kontynencie afrykańskim.
- Ta niepewność bierze się z ograniczonej ilości materiału kopalnego oraz danych genetycznych, jak również z tego, że zapis kopalny nie zawsze przystaje do oczekiwań, wyrosłych na podstawie modeli, które tworzy się z użyciem dzisiejszego DNA - wyjaśnia.
Naukowcy analizowali różne, zaproponowane w literaturze naukowej, modele ewolucji i migracji populacji ludzkich w Afryce, zestawiając to z danymi genetycznymi z południowej, wschodniej i zachodniej Afryki.
Do badań włączono zsekwencjonowane niedawno genomy 44 przedstawicieli południowoafrykańskiego ludu Nama, które reprezentują bardzo wysoki poziom zróżnicowania genetycznego w porównaniu z innymi dzisiejszymi populacjami.
Stworzony model sugeruje, że najwcześniejszy podział populacji wczesnych ludzi, który można wykryć w dzisiejszym materiale genetycznym, nastąpił 120 tys. do 135 tys. lat temu. Doszło do tego po tym, gdy dwie lub więcej słabo zróżnicowanych genetycznie populacji Homo mieszało się ze sobą przez setki tysięcy lat.
Po tym rozdzieleniu się populacji ludzie nadal migrowali między obiema populacjami macierzystymi. Autorzy uważają, że ich model daje lepsze wyjaśnienie zmienności genetycznej między poszczególnymi grupami ludzkimi niż poprzednie modele.
- Poprzednie modele były bardziej skomplikowane, ponadto zakładały udział genetyczny archaicznych homininów. Nasz model wskazuje na inny scenariusz - wyjaśnia Tim Weaver z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Davis. Te archaiczne formy homininów to na przykład Homo naledi.
Zdaniem badaczy 1-4 proc. genetycznego zróżnicowania w dzisiejszych populacjach ludzkich wynika z tej pierwotnej niestabilności macierzystej populacji. Cały czas trwała tam bowiem pewna wymiana genów między populacją macierzystą a populacjami, które się odgałęziły od niej.