55 lat temu po raz pierwszy wszczepiono rozrusznik serca

Operacji dokonał w 1958 roku kardiochirurg Ake Senning w sztokholmskiej klinice Karolinska. Twórcą pierwszego urządzenia był także Szwed - inżynier Rune Elmqvist.

Pacjent - Arne Larsson, który jako pierwszy otrzymał rozrusznik miał wówczas 43 lata. Dzięki kardiostymulatorowi żył jeszcze ponad czterdzieści lat i zmarł jako 86-latek w 2001 roku.

Pierwszy rozrusznik był znacznie większy od obecnie używanych, ponadto jego baterie działały jedynie przez dwie godziny. Dziś muszą być wymieniane co 10 lat. Obecnie są też różne rodzaje stymulatorów. Najnowsze potrafią reagować na przykład na fizyczny wysiłek człowieka, przyspieszając w miarę potrzeby rytm serca, a także pozwalają na bezpieczne wykonywanie badania rezonansem magnetycznym.

W Polsce żyje ponad 100 tysięcy osób z wszczepionym kardiostymulatorem, a liczbę wszczepień szacuje się na dziewięć i pół tysiąca rocznie. 80-90 procent tych zabiegów to wszczepienia nowych rozruszników, a 10-20 procent to wymiany wyczerpanych urządzeń. Pierwszy zabieg wszczepienia stymulatora w naszym kraju przeprowadzono w Gdańsku w 1963 roku. Dokonali tego profesor Zdzisław Kieturakis oraz doktor Wojciech Kozłowski.

Sztuczny rozrusznik serca to urządzenie elektryczne służące do elektrycznego pobudzania rytmu serca. Stosuje się je, gdy naturalny rozrusznik - węzeł zatokowy - w wyniku różnych schorzeń trwale przestaje spełniać swoją rolę, co prowadzi do objawów niedokrwienia mózgu lub niewydolności serca. Drugim wskazaniem do wszczepienia rozrusznika są zaburzenia przewodzenia przez naturalne elektryczne połączenie pomiędzy przedsionkami i komorami serca - węzeł przedsionkowo-komorowy.

Urządzenie stymulujące serce składa się ze stymulatora - aktualnie wielkości mniejszej od pudełka zapałek, zawierającego hermetycznie zamknięte w obudowie baterie, który jest wszczepiany pod skórę. Jest on jednocześnie detektorem jak i generatorem impulsów elektrycznych. Z kolei w roboczym mięśniu komór serca umieszczane są metalowe elektrody.

W kwietniu w Szpitalu Wojewódzkim imienia Mikołaja Kopernika w Koszalinie przeprowadzono pierwszą w Polsce operację wszczepienia nowoczesnego rozrusznika serca, pozwalającego na bezpieczne wykonywanie u pacjenta badania rezonansem magnetycznym. Operowany był 62-letni mieszkaniec Koszalina z ciężkim schorzeniem serca.