Eksperci przekonują: Morfologia powinna być wykonywana co najmniej raz w roku

Zaznaczyli, że od 1 lipca 2022 r. łatwiejsza powinna być diagnostyka anemii na podstawie badań krwi, ponieważ lekarze podstawowej opieki zdrowotnej mogą zlecać dodatkowe badania z krwi. Dr Michał Sutkowski, prezes Warszawskich Lekarzy Rodzinnych, rzecznik prasowy Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce przypomniał, że od 1 lipca 2022 r. lekarze POZ będący na kontrakcie z płatnikiem publicznym (NFZ) mogą zlecać pacjentowi takie badania, jak: poziom ferrytyny (pomaga określić zapasy żelaza w organizmie), witaminy B12 i kwasu foliowego.

- Te badania, mówiąc najprościej, mogą poprawić znacząco diagnostykę dotyczącą chociażby niedokrwistości – ocenił dr Sutkowski.

Jak często robić morfologię?

W jego opinii morfologię powinno się robić co najmniej raz do roku, ale też w sytuacjach, w których trzeba wykluczyć lub potwierdzić problem zdrowotny.

- Morfologia krwi pozwala nakierować diagnostykę na różne schorzenia, niekoniecznie hematologiczne, takie jak np. guzy lite, ale też inne choroby. Tak więc to badanie jest jednym z kluczowych narzędzi diagnostyki – powiedział prof. Tomasz Wróbel, kierownik Kliniki Hematologii, Nowotworów Krwi i Transplantacji Szpiku Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu.

Prof. Krzysztof Giannopoulos, kierownik Zakładu Hematoonkologii Doświadczalnej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie i prezes Stowarzyszenia Hematologia Nowej Generacji zgodził się, że z wyników morfologii krwi można odczytać o wiele więcej, niż diagnoza nowotworów układu krwiotwórczego czy chłonnego. - To jest nasze podstawowe narzędzie pracy. Jeżeli do mnie pacjent przychodzi bez wyników morfologii, to pierwsze co robię, to odsyłam go, żeby jednak zrobił to badanie – powiedział ekspert.

Jakie badania krwi może zlecić lekarz POZ?

Odnosząc się do możliwości zlecania przez lekarzy POZ badań oceniających poziom ferrytyny, witaminy B12 czy kwasu foliowego, specjalista przypomniał, że lekarze postulowali to od dawna. Do najczęstszych chorób, które dają zmiany widoczne w morfologii, nie należą bowiem wcale nowotwory, ale niedokrwistości z niedoborów, np. niedokrwistość z niedoboru żelaza. - To jest 1 proc. wszystkich chorób i to jest naprawdę częsta przypadłość. Tutaj wsparcie w postaci prostego badania, jakim jest badanie poziomu ferrytyny, dostarcza nam bardzo istotnych informacji. I taki pacjent niekoniecznie musi być dalej diagnozowany u lekarza specjalisty lub leczony przez hematologa – tłumaczył prof. Giannopoulos.

Dodał, że dodatkowe narzędzia, które zyskali lekarze podstawowej opieki zdrowotnej będą bardzo skutecznie filtrować pacjentów, którzy powinni się dostać do hematologa, do dalszej diagnostyki. - Współpraca lekarzy POZ z hematologami jest ratunkiem i dla lekarzy i dla pacjentów. Pacjent szybciej będzie miał postawioną odpowiednią diagnozę, a z drugiej strony usprawni to system dla tych pacjentów, którzy wymagają szybkiej ścieżki diagnostycznej – wyjaśnił.

Prof. Giannopoulos zaznaczył, że po uzyskaniu wyników morfologii najważniejszy jest kontakt pacjenta z lekarzem, by ten mógł dostosować dalsze zalecane badania do ewentualnych niepokojących wyników i objawów w wywiadzie medycznym. Jednak część pacjentów sprawdza swoje wyniki i poszukuje diagnozy w internecie. - Jako Stowarzyszenie Hematologia Nowej Generacji stwierdziliśmy, że skoro pacjent i tak szuka informacji w internecie, to niech one będą sprawdzone. Dlatego przy użyciu nowych technologii stworzyliśmy kalkulator morfologii. Jest on oparty na wiedzy specjalistycznej i jest weryfikowany – tłumaczył specjalista. Zastrzegł zarazem, że nie jest to narzędzie diagnostyczne, ale edukacyjne, które pokazuje, jaką ścieżką diagnostyczną może pójść dalej pacjent.

- Jako lekarz mogę jednak powiedzieć, że to nie zastąpi naszej pracy, ale może nam pomóc filtrować pacjentów, którzy wymagają szybszego kontaktu z lekarzem – ocenił.

Kalkulator jest dostępny na stronie serwisu hematoonkologia.pl (https://hematoonkologia.pl/kalkulator-morfologii).