Poinformowała o tym Agencja Badań Medycznych, która finansuje badanie o akronimie CHIMERA - „Przedoperacyjna chemioterapia dootrzewnowa w hipertermii uzupełniająca leczenie skojarzone w zaawansowanym raku żołądka z wysokim ryzykiem nawrotu otrzewnowego - badanie wieloośrodkowe z randomizacją”. Do badania zostanie włączonych 600 chorych w wieku 18-75 lat z rakiem żołądka potwierdzonym histopatologicznie w wycinkach pobranych z guza, mających wysokie ryzyko nawrotu raka, ale bez przerzutów do innych narządów, w tym do otrzewnej.
Objawy raka żołądka
Rak żołądka rozwija się przez wiele lat. Objawy, jakie daje są przeważnie mało charakterystyczne i mogą towarzyszyć również innym schorzeniom, jak na przykład choroba wrzodowa żołądka czy zapalenie błony śluzowej żołądka. Dlatego są one często bagatelizowane zarówno przez pacjentów, jak i przez lekarzy pierwszego kontaktu. Zalicza się do nich: ból w nadbrzuszu lub śródbrzuszu, zwykle mający związek ze spożyciem posiłku, szybkie uczucie sytości, brak apetytu, okresowe nudności lub wymioty, częste odbijania, smoliste stolce, utratę masy ciała, postępujące wyniszczenie organizmu, osłabienie, a także zaburzenia połykania w przypadku guzów żołądka umiejscowionych w okolicy wpustu.
Ze względu na późne rozpoznawanie tego raka często leczenie operacyjne jest niewystarczające. Nowotwór ten może dawać przerzuty do innych narządów, jak węzły chłonne, trzustka, śledziona, otrzewna i wiele innych. U chorych z zaawansowanym rakiem żołądka często stwierdzane są przerzuty do jamy otrzewnej, które są jednym z najistotniejszych czynników pogarszających rokowanie pacjentów.
Leczenie raka żołądka
Dlatego naukowcy szukają wciąż nowych metod terapii, które pozwoliłyby wydłużyć przeżycie chorych na raka żołądka.
Jak wyjaśnił PAP członek zespołu badawczego dr Radosław Pach z I Katedry Chirurgii Uniwersytetu Jagiellońskiego, obecnie w leczeniu skojarzonym raka żołądka stosuje się przedoperacyjną chemioterapię systemową, a w kolejnym etapie leczenie chirurgiczne, tj. resekcję żołądka. Następnie w zależności od stopnia zaawansowania raka stosuje się leczenie uzupełniające.
W przypadku powstania wznowy w jamie otrzewnej lub raka z przerzutami do otrzewnej znacznie bardziej skuteczną formą leczenia niż chemioterapia systemowa jest chirurgia cytoredukcyjna (CRS), polegająca na usunięciu wszystkich makroskopowych ognisk nowotworu. Taką procedurę można wykonać jednak tylko u niektórych pacjentów z przerzutami do otrzewnej. Najczęściej zabieg ten łączony jest z procedurą HIPEC, czyli chemioterapią dootrzewnową w hipertermii. Metoda ta ma wysoką cytotoksyczność, a podwyższona temperatura płynu perfuzyjnego sama w sobie ma działanie uszkadzające komórki nowotworowe.
W badaniu CHIMERA nowością jest to, że u chorych, którzy otrzymali chemioterapię przedoperacyjną, naukowcy zastosują jednorazowo procedurę HIPEC jeszcze przed resekcją żołądka.
- Chemioterapia dootrzewnowa w hipertermii podawana jest około dwa tygodnie przed wykonaniem resekcji żołądka. Celem tego leczenia jest wzmocnienie efektu działania chemioterapii systemowej poprzez bezpośrednie działanie leku na otrzewną, w której mogą znajdować się również komórki nowotworowe. Pozwoli to na eliminację komórek raka niewidocznych w wykonywanych badaniach obrazowych – wyjaśnił PAP dr Pach.
Jak zmniejszyć ryzyko nawrotu raka żołądka?
Naukowcy liczą, że pozwoli to zmniejszyć odsetek nawrotów raka żołądka do jamy otrzewnej, które są główną przyczyną zgonów chorych na ten nowotwór. Nawroty w jamie otrzewnej występują często i mają wpływ na odległe wyniki leczenia.
- Przesłanki z dotychczas opublikowanych doniesień, pozwalają nam spodziewać się korzystnego rezultatu takiego sposobu leczenia pod postacią zmniejszenia częstości wznów otrzewnowych raka żołądka i wydłużenia przeżycia chorych leczonych z powodu tego nowotworu – skomentował cytowany w materiale prasowym główny badacz w projekcie, prof. Piotr Richter ze Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie.
Dr Pach dodał, że procedura HIPEC jest w badaniu CHIMERA przeprowadzana w technice laparoskopowej. - Zastosowanie techniki laparoskopowej u chorych poddawanych chemioterapii dootrzewnowej w hipertermii jest elementem innowacyjnym ze względu na brak powszechnego zastosowania tej metody u chorych poddawanych procedurze HIPEC w celu zapobiegania wznowie raka – zaznaczył specjalista. Dodał, że laparoskopowy zabieg pozwoli na zmniejszenie urazu operacyjnego i częstości powikłań w porównaniu z chorymi, u których procedurę HIPEC wykonuje się sposobem otwartym.
Badanie otrzymało pozytywną opinię Komisji Bioetycznej oraz zgodę Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych i jest w fazie aktywnej rekrutacji uczestników badania. Chorzy z rozsiewem raka do jamy otrzewnej nie mogą być włączeni do niniejszego programu badawczego.
Zainteresowani projektem, pacjenci i lekarze mogą kontaktować się z Sekretariatem Oddziału Klinicznego Chirurgii Ogólnej, Onkologicznej, Gastroentorologicznej i Transplantologii Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie pod numerem telefonu 12 400 24 00. Poradnia dedykowana projektowi badawczemu czynna jest we wtorki i piątki w godzinach 11-13. W sprawie badania możliwy jest również kontakt z członkami zespołu badawczego.