Leczenie tlenem hiperbarycznym (HBO2) polega na oddychaniu przez pacjentów tlenem w komorze pod ciśnieniem wyższym niż ciśnienie atmosferyczne na poziomie morza (zwykle 1,45 raza lub więcej). Jednak wysoki poziom ciśnienia może pogorszyć stan zapalny płuc i/lub spowodować potencjalnie niebezpieczne nagromadzenie płynu (obrzęk płuc) u pacjentów z COVID-19. Kilka wcześniej opublikowanych badań sugerowało, że HBO2 jest bezpieczną i skuteczną metodą łagodzenia trudności w oddychaniu i związanego z tym stanu zapalnego u pacjentów z COVID-19. Jak jednak zaznaczają eksperci, potrzebne są dobrze zaprojektowane badania, aby to potwierdzić.
Aby wzmocnić bazę dowodową, argentyńscy naukowcy chcieli przeanalizować bezpieczeństwo i skuteczność HBO2 u pacjentów z ciężkim COVID-19 i dowiedzieć się, czy zmniejsza to zagrożenie niewydolnością oddechową, a także potrzebę wentylacji mechanicznej i ryzyko zgonu.
Badanie objęło czterdziestu dorosłych z COVID-19, którzy zostali przyjęci do trzech różnych szpitali publicznych w Buenos Aires z poważnymi trudnościami w oddychaniu. Ich średni wiek wynosił 55 lat; dwie trzecie stanowili mężczyźni.
Standardowe leczenie obejmowało antybiotyki (ceftriakson 2 g/d i azytromycynę 500 mg/d przez 7 dni), deksametazon 8 mg/d, paracetamol 1 g co 6 godzin w przypadku wysokiej temperatury oraz monitorowanie powikłań. Zabieg HBO2 składał się z 5 lub więcej sesji trwających 90 minut każda.
Ostateczna analiza została oparta na 19 osobach w grupie HBO2 i 20 w grupie porównawczej.
Czterech pacjentów (3 w grupie porównawczej i 1 w grupie HBO2) rozwinęło zespół ostrej niewydolności oddechowej lub wymagało wentylacji mechanicznej. Dwóch zmarło, po jednym w każdej grupie.
Zastosowanie leczenia HBO2 (średnio 6 sesji) nie miało statystycznie istotnego wpływu na występowanie zespołu niewydolności oddechowej, konieczność wentylacji mechanicznej ani zgon w ciągu 30 dni od przyjęcia.
Jednak różnica w nasyceniu tlenem przed i po leczeniu była znacząca dla większości sesji HBO2 i wykazała natychmiastową i postępującą dzienną poprawę, w szybszym tempie, niż w przypadku terapii standardowej. Czas potrzebny na przywrócenie normalnego oddychania był również krótszy wśród osób leczonych HBO2: 3 dni w porównaniu z 9 wśród osób otrzymujących samą terapię standardową. Przenośne komory hiperbaryczne pozwalały uniknąć konieczności przenoszenia pacjentów w inne miejsce, zmniejszając w ten sposób ryzyko rozprzestrzeniania się wirusa.
Autorzy przyznają, że ich badanie objęło niewielką liczbę pacjentów, którzy byli stosunkowo młodzi. A to, że zostało wcześnie przerwane ze względu na pozorny sukces, ograniczyło możliwość oceny innych wyników.
Niemniej jednak piszą: „Nasze odkrycia sugerują, że uzupełnianie tlenu poprzez leczenie HBO2 przyczyniło się do zwiększonego [nasycenia tlenem] u pacjentów z COVID-19 z ciężką hipoksemią [problemy z oddychaniem], bez znaczących skutków ubocznych.
- Przypadki ciężkiego COVID-19, które wymagają wentylacji mechanicznej, mają wysokie ryzyko śmiertelności. Dlatego potrzebne są nowe strategie terapeutyczne, a to badanie dostarcza dowodów wspierających leczenie HBO2. Zaznaczają, że potrzebne są większe badania, aby dalej potwierdzić wpływ leczenia na przeżycie.
W powiązanym artykule redakcyjnym dr John Kirkby z Washington University w St Louis w stanie Missouri ostrzega, że pacjenci niekoniecznie byli typowymi dla wszystkich przyjętych do szpitala z COVID-19 i poważnymi trudnościami w oddychaniu.
A ponieważ żaden z nich nie otrzymał leków przeciwwirusowych ani preparatów przeciwciał monoklonalnych, może to również sugerować, że mieli mniej ciężką infekcję. Ciśnienie hiperbaryczne również było stosunkowo niskie.
Niemniej jednak Kirkby podsumowuje: Ponieważ wszyscy staramy się poprawić nasze globalne możliwości zwalczania skutków COVID-19, to badanie pokazuje wartość starań, by jak najlepiej wykorzystać dostępne zasoby w celu właściwej oceny nowych metod leczenia, takich jak tani , przenośny, niskociśnieniowy HBO2, aby wywrzeć kliniczny wpływ na tę pandemię.