Brak charakterystycznych symptomów oznacza, że rozpoznanie choroby jest zwykle oddalone w czasie. Tym samym maluch jest narażony na wystąpienie powikłań zapalenia płuc: bezdechu, niewydolności oddechowej, posocznicy (sepsa), ropniaka lub wysięku w opłucnej.

Reklama

Symptomy zapalenia płuc u dzieci

Zapalenie płuc może być wywołane przez bakterie lub wirusy. Bakteryjne zapalenie płuc objawia się wysoką gorączką, sięgającą nawet 39ºC, dreszczami, nadmiernym poceniem się, osłabieniem organizmu, trudnościami z nabraniem powietrza do płuc i napadami duszności. Chore dziecko doświadcza również bólu w klatce piersiowej i zmaga się z suchym kaszlem, który z czasem przechodzi w kaszel mokry. Gdy maluch oddycha, słychać charakterystyczne rzężenie oraz szmery – ich obecność powinna skłonić rodziców do szybkiej konsultacji z lekarzem i wykonania badania radiologicznego klatki piersiowej w celu ustalenia, czy zapalenie płuc jest jedno-, czy dwustronne. O jednostronnym zapaleniu płuc może świadczyć układanie się dziecka na chorym boku ze zgiętymi, podciągniętymi do klatki piersiowej nogami. Taka pozycja przynosi bowiem maluchowi ulgę w oddychaniu.

Objawy wirusowego zapalenia płuc są podobne. Dziecko jest osłabione, ma gorączkę, suchy kaszel, bóle w klatce piersiowej i duszności, a wysięk zapalny w płucach sprawia, że maluch wydaje specyficzne odgłosy podczas oddychania. W przebiegu zapalenia płuc o etiologii wirusowej może pojawić się także ból brzucha, spadek łaknienia, biegunka lub wymioty. Objawów tych nie wolno bagatelizować – dziecko powinno możliwie szybko zostać zbadane przez lekarza. Jeśli istnieją wątpliwości odnośnie do diagnozy, należy wykonać badanie krwi i RTG.

Reklama

Zapalenie płuc u noworodka

Zapalenie płuc zawsze stanowi zagrożenie dla dziecka, ale w przypadku noworodków stan ten jest szczególnie groźny, ponieważ może doprowadzić do posocznicy, a nawet śmierci dziecka (przy braku leczenia). Objawy zapalenia płuc u nowo narodzonych dzieci mogą znacznie różnić się pod względem nasilenia, w zależności od przyczyny zakażenia:

- Chlamydiowe zapalenie płuc ma zwykle stosunkowo łagodny przebieg – dziecko oddycha nieco szybciej, a rozwój choroby poprzedza zapalenie spojówek na skutek zakażenia chlamydiami.

Reklama

- Jeśli schorzenie jest wynikiem zakażenia szpitalnego, jego objawy pojawiają się stopniowo. U intubowanego dziecka występuje przyspieszony oddech i wzrost ilości odsysanych wydzielin.

- U pozostałych dzieci zakażonych w szpitalu mamy do czynienia z poważniejszymi symptomami, takimi jak bezdech, znaczne wahania temperatury, neutropenia, żółtaczka, obniżenie napięcia mięśniowego oraz sinica.

Leczenie zapalenia płuc u najmłodszych

W leczeniu zapalenia płuc u noworodków stosuje się zwykle antybiotyki o szerokim zakresie działania, które zwalczają również sepsę. Leki podaje się jeszcze przed otrzymaniem wyników badań na obecność posocznicy – gdy są one dostępne, można zastosować antybiotyki przeznaczone do zwalczania konkretnych patogenów. Jeśli sepsa zdążyła spowodować spadek ciśnienia krwi i przepływu tkankowego krwi, dziecku podaje się także leki, które obkurczają naczynia krwionośne.

Leczenie wirusowego zapalenia płuc u dzieci powyżej pierwszego roku życia polega zwykle na stosowaniu środków farmakologicznych łagodzących symptomy choroby: leków na kaszel, środków przeciwbólowych i przeciwgorączkowych. Pomocne są również inhalacje, zapobieganie odwodnieniu poprzez podawanie małemu pacjentowi odpowiedniej ilości płynów oraz oklepywanie pleców malucha.

Główną rolę w leczeniu bakteryjnego zapalenia płuc u dzieci pełnią oczywiście antybiotyki, dobrane do konkretnych szczepów bakterii. Jeśli podawane dziecku leki nie przynoszą pożądanych efektów, a stan malucha pogarsza się, leczenie szpitalne to jedyne wyjście, bez względu na postać choroby.