Refluks żołądkowo-przełykowy to schorzenie, które rozwija się na skutek zarzucania kwaśnej treści z żołądka do przełyku. Do cofania się treści żołądka dochodzi na skutek osłabienia napięcia zwieracza dolnego przełyku – zwieracz powinien skutecznie zamykać światło przełyku po przełknięciu jedzenia, ale przy obniżonym napięciu pracuje nieefektywnie. Gdy kwaśna treść z żołądka regularnie podrażnia błonę śluzową przełyku, z czasem doprowadza do wystąpienia stanu zapalnego i zgagi.

Reklama

Jak objawia się refluks żołądkowo-przełykowy?

Oprócz zaburzeń w obrębie przewodu pokarmowego, do rozwoju refluksu doprowadzają także inne czynniki: nadużywanie alkoholu, urazy klatki piersiowej, spożywanie tłustych lub drażniących przełyk potraw, noszenie obcisłej odzieży, palenie papierosów oraz przepuklina rozworu przełykowego. Refluks żołądkowo-przełykowy może pojawić się także w okresie ciąży.

Głównym symptomem refluksu jest palący ból za mostkiem lub w nadbrzuszu, czyli tak zwana zgaga. Ból może promieniować do szyi oraz żuchwy – dolegliwości pojawiają się najczęściej po kwaśnym lub słodkim, obfitym posiłku. Jeśli treść żołądka cofa się do przełyku w trakcie snu, po zassaniu do układu oddechowego może podrażniać struny głosowe lub drogi oddechowe, a także prowadzić do wystąpienia powikłań płucnych.

Reklama

Stan zapalny przełyku w przebiegu refluksu objawia się uczuciem kwaśności lub goryczy w jamie ustnej, kwaśnym odbijaniem, bólem podczas połykania, nudnościami i wymiotami. Choroba może mieć także mniej typowe objawy: zapalenie dziąseł, ból gardła, nadreaktywność oskrzeli, kaszel napadowy, chrypka, bóle w nadbrzuszu lub klatce piersiowej.

Leczenie refluksu

Bez podjęcia stosownego leczenia refluks może spowodować krwotok, zwężenie przełyku lub tak zwany przełyk Barretta, dlatego pierwszym krokiem po postawieniu diagnozy jest modyfikacja sposobu odżywiania. Odpowiednia dieta zmniejsza bowiem ryzyko ponownego cofania się treści żołądka do przełyku. W leczeniu refluksu żołądkowo-przełykowego istotną rolę odgrywa także leczenie farmakologiczne, obejmujące środki zmniejszające wydzielanie soku żołądkowego, leki zobojętniające kwas solny oraz preparaty zwiększające napięcie dolnego zwieracza przełyku. Chorzy przyjmują również płynne leki alkalizujące, które chronią śluzówkę przed podrażnieniami.

Jeśli refluks ma postać powikłaną i towarzyszą mu nadżerki oraz ciężkie zapalenie przełyku, należy rozważyć poddanie się zabiegowi chirurgicznemu. Wskazaniem do operacji są także ostre lub przewlekłe krwawienia i pozapalne zwężenie przełyku.

Reklama

Jak uchronić się przed refluksem?

Odpowiednia dieta odgrywa kluczową rolę nie tylko w leczeniu, ale również w profilaktyce refluksu żołądkowo-przełykowego. Ważne są także dobre nawyki. O czym powinniśmy pamiętać, by uniknąć refluksu?

- Noszenie ubrań nieuciskających tułowia pozwala na uniknięcie wzrostu ciśnienia środbrzusznego, a co za tym idzie – cofania się treści z żołądka do przełyku.
- W diecie powinny znaleźć się wody alkaliczne oraz mleko, czyli produkty, które dzięki dużej zawartości wapnia przeciwdziałają objawom refluksu.
- Ważne jest, by waga nie przekraczała ustalonych norm. W przypadku nadwagi zaleca się redukcję masy ciała.
- Z jadłospisu warto wyeliminować owoce cytrusowe oraz pikantne potrawy. Posiłki powinny być lekkostrawne, a porcje niewielkie.
- Wskazane jest odstawienie papierosów i używek.
- Podczas snu warto mieć dodatkową poduszkę pod głową, by zapobiec cofaniu się kwaśnej treści żołądkowej.
- Kolację należy spożyć nie później niż trzy godziny przed snem.