Celem tegorocznego Sympozjum było pokazanie relacji pomiędzy oceną technologii medycznych (HTA), a niedomagającym systemem ochrony zdrowia w Polsce i krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Problematyka podejmowanych tematów stanowi odzwierciedlenie obaw całego świata, nad którymi wisi widmo kryzysu. Naszym zdaniem należy jednak unikać myślenia o kryzysie jako o zjawisku zdecydowanie negatywnym. Dlatego staraliśmy się skupić na poszukiwaniu inspiracji tam, gdzie niekorzystna sytuacja gospodarcza nie pozostawia wielu złudzeń. Chcieliśmy udowodnić, iż kryzys można przekuć w konkretne działania mające na celu poprawę systemu ochrony zdrowia – powiedziała Magdalena Władysiuk, prezes Stowarzyszenia Central and Eastern European Society of Technology Assessment in Health Care (CEESTAHC), organizator Sympozjum.

Reklama

Podczas Sympozjum swoimi spostrzeżeniami i doświadczeniami dzielili się przedstawiciele ministerstw, ubezpieczycieli, płatników oraz reprezentanci europejskich środowisk medycznych i biznesowych. Wśród prelegentów spotkania znaleźli się m.in. Alan Haycox, wykładowca University of Liverpool, ekspert ds. HTA czy Krzysztof Łanda, ekspert w dziedzinie ekonomiki zdrowia.

Prelegenci udowadniali, iż rozwój komplementarnych ubezpieczeń zdrowotnych jest sposobem radzenia sobie z przepaścią pomiędzy zawartością koszyka świadczeń gwarantowanych, a wielkością środków publicznych przeznaczonych na ochronę zdrowia.

Mało prawdopodobne wydaje się podniesienie składki zdrowotnej, czyli zwiększenie obciążeń podatkowych. Można oczywiście rozważyć usunięcie z koszyka świadczeń gwarantowanych technologii medycznych o najbardziej niekorzystnym stosunku kosztu do efektu, jednak jest to bardzo trudne politycznie. Można też rozważyć istotny wzrost współpłacenia, ale z tym wiążą się jeszcze wyższe koszty polityczne - wzrost udziału pacjenta w współpłaceniu za niektóre świadczenia zdrowotne spowoduje przerzucenie i tak już obecnie wysokich kosztów ponoszonych przez samych chorych. Jedynym akceptowalnym politycznie rozwiązaniem pozyskania dodatkowych pieniędzy wydaje się być wdrożenie systemu dodatkowych ubezpieczeń zdrowotnych nowego typu – tzw. ubezpieczeń komplementarnych. Pierwszym z elementów działań w tym obszarze powinno być zapewnienie stabilnego prawa, regulującego rynek tych ubezpieczeń. Niestety czas płynie, a żadnych efektów prac w tym kierunku nie widać – powiedział dr Krzysztof Łanda, ekspert w dziedzinie ekonomiki zdrowia, prezes Fundacji WHC.

Reklama

Natomiast podczas drugiej sesji omawiano znaczenie wyceny świadczeń zdrowotnych w kryzysie. Według prelegentów to jeden z czynników wpływających na osiągnięcie równowagi w relacji lekarz-pacjent-państwo.

W trakcie trzeciej sesji poświęconej tematyce zarządzania koszykiem świadczeń rozwinięto zagadnienie związane z pojęciem „disinvestment”, coraz częściej stosowanym w ramach procesu podejmowania decyzji. Chodzi tu o usuwanie poszczególnych elementów z koszyka świadczeń i uwalnianiu tym samym środków na nowe terapie.

Podczas czwartej sesji dyskutowano o roli i przyszłości HTA w krajach dotkniętych kryzysem. Prelegenci dyskutowali o najważniejszych trendach w sposobach finansowania opieki zdrowotnej na świecie.

Reklama

Obecnie HTA odgrywa największą rolę w przypadku decyzji refundacyjnych w obszarze leków i to szczególnie, jeśli chodzi o leki stosowane w leczeniu chorób powszechnych. Natomiast z czasem HTA zacznie odgrywać ogromną rolę w zakresie oceny technologii sierocych stosowanych w chorobach rzadkich i ultra rzadkich. Nieuniknione jest również zwiększenie roli HTA w ocenie technologii nielekowych, szczególnie tych, które są drogie – ze względu na koszt jednostkowy bądź ze względu na wpływ na budżet płatnika – dodał Krzysztof Łanda.

W ostatnim bloku tematycznym skupiono się na różnorodnych podejściach do zarządzania służbą zdrowia w czasie kryzysu. Według ekspertów obecny kryzys gospodarczy będzie stymulować rządy UE do długotrwałych pozytywnych zmian w opiece zdrowotnej.

Wszystkie systemy opieki zdrowotnej na całym świecie doświadczają tego samego: starzenie się społeczeństw, rozwój medycyny, coraz liczniejsze i nowsze technologie medyczne, wzrost oczekiwań społecznych względem możliwości leczniczych. Zapotrzebowanie na szybszy i efektywniejszy dostęp do świadczeń zbiega się z ograniczonymi możliwościami finasowania opieki zdrowotnej wynikającymi z kryzysu. Zatem wszystkie systemy ochrony zdrowia muszą wypracować sposób ustalania priorytetów i racjonowania usług medycznych w taki sposób, aby jak najlepiej odpowiadał potrzebom pacjentów – powiedział Alan Haycox, wykładowca University of Liverpool, ekspert ds. HTA.

System opieki zdrowotnej wymaga nieustających poszukiwań nowych rozwiązań, które zapewnią wysoką jakość i efektywność kosztową. Dlatego – według uczestników Sympozjum - HTA umożliwia zdecydowanie lepszą opiekę nad pacjentem i efektywne wykorzystanie zasobów, które prawie zawsze są ograniczone. Celem HTA nie jest więc uzyskanie oszczędności środków finansowych, ale optymalne ich wykorzystanie. Szczególnie w dobie kryzysu ma to ogromne znaczenie.

W czasach kryzysu HTA jest jeszcze ważniejsze niż zwykle, bo wtedy właśnie bardzo istotne staje się odpowiednie wykorzystanie środków przeznaczonych na leczenie i zminimalizowanie potencjalnie negatywnego wpływu na szczupłość środków na zdrowie populacji. Odpowiednia alokacja środków na bazie efektywności kosztowej gwarantuje, że nawet przy relatywnie niewielkich pieniądzach, które można przeznaczyć na ochronę zdrowia, najważniejsze potrzeby zdrowotne społeczeństwa są zaspokojone – podsumował Alan Haycox.

Stowarzyszenie Central and Eastern European Society of Technology Assessment in Health Care (CEESTAHC) zostało założone w Polsce w 2003 r. przez osoby związane zawodowo z nauką o EBM i HTA oraz oceną jakości badań klinicznych. Misją Stowarzyszenia CEESTAHC jest integracja postępowych środowisk krajów Europy Środkowej i Wschodniej w celu wymiany informacji, przekazywania doświadczeń oraz realizacji wspólnych programów naukowych. Więcej informacji o działalności Stowarzyszenia, jego celach i misji znajduje się na stronie www.ceestahc.org